آداب و رسوم واجب و مستحب زیارت قبور ائمه چه اعمالی است؟

در پاسخ به نکاتی توجه کنید . الف. زیارت قبور ائمه ع از مستحبات و اعمالی است که موجب قرب به خدا و کسب معرفت و تعالی روحی و معنوی می گردد . ب. آداب این زیارت نوعا مستحب است . ج. برخی از آداب حرم پاک امامان -ع- عبارت است که : 1- شناخت امام -ع- و آشنایی با مقام و منزلت آنان که در روایات به عرفان و معرفت به امام -ع- تعبیر شده است . 2- غسل کردن3- با بدن و لباس پاک و تمییز وارد حرم شدن 4- خود را خوشبو و معطر کردن و با بوی خوش به حرم مشرف شدن 5- داشتن وقار و سنگینی و سکینه و آرامش به هنگام گام نهادن به حرم مطهر 6- پرهیز از صدای بلند و گفتگوی با دیگران در مورد دنیا و امور عادی زندگی 7- داشتن حضور قلب و توجه به هنگام زیارت و عرض ادب به محضر امام معصوم و حجت الهی آداب زیارت: زیارت معصومان علیهم السّلام که رعایت آنها در همه مشاهد مشرفه‌ مستحب است عبارتند از: غسل زیارت قبل از تشرف به حرم; خواندن دعاى مأثور هنگام غسل; طهارت از حدث اکبر (جنابت، حیض و نفاس) و اصغر; پوشیدن لباس پاک و پاکیزه و سفید و نو; کوتاه برداشتن گامها هنگام حرکت به سمت روضه مقدس و با آرامى و وقار حرکت کردن; پا برهنه بودن هنگام تشرف به روضه منوّر; خوش بو کردن خود در غیر زیارت امام حسین علیه السّلام; توجه و حضور قلب داشتن در وقت رفتن به حرم مطهّر; توقف در آستانه حرم شریف و اذن دخول خواستن با کلمات مأثور یا با سلام کردن، بوسیدن آستانه مبارک، سجده کردن براى خدا به شکرانه توفیق زیارت; بوسه زدن بر زمین رو به روى امام علیه السّلام; داخل شدن به پاى راست و خارج شدن از آن با پاى چپ; نزدیک شدن به ضریح از پیش روى; به گونه اى که بتواند خود را به آن بچسباند، بوسیدن قبر مطهّر و گذاشتن و مالیدن طرف راست صورت بر آن; پشت به قبله و رو به قبر ایستادن هنگام زیارت; ایستاده بودن هنگام زیارت، مگر آنکه عذرى داشته باشد; به زیر افکندن سر و به بالا و چپ و راست التفات نکردن هنگام تشرف به حرم و زیارت کردن; گفتن تکبیر به تعداى که وارد شده پیش از خواندن زیارت; خواندن زیارت مأثور و وارد شده; رفتن نزد سر مبارک و رو به قبله ایستادن و دعا کردن; خواندن نماز زیارت‌ پس از اتمام زیارت نزد سر امام علیه السّلام و در زیارت پیامبر صلّى الله علیه و آله در روضه مطهّر; دعا کردن پس از نماز زیارت و افضل دعاى مأثور است; خواستن حاجت براى خود و برادران دینى; زیارت کردن به نیابت از خویشان و دوستان; تلاوت قرآن کنار قبر مطهّر و هدیه کردن ثواب آن به امام علیه السّلام; اجتناب از سخنان ناشایسته و بیهوده و لغو; بلند نکردن صدا در محضر امام علیه السّلام; شتاب کردن در خروج پس از اتمام زیارت و بیهوده ننشستن در حرم; به عقب گام نهادن هنگام خروج از روضه مقدس; تصمیم بر بازگشت براى زیارت; وداع کردن با قبر مطهر با کلمات مأثور1. الدروس الشرعیة 2/ 23 ـ 25 ; بحار الانوار 100/ 134 ـ 137 ; جواهر الکلام 20/ 101 ـ 102 . د. عالم بزرگ شیخ بهایى، جامع ترین شیوه ورود به حرم مقدس را ارائه کرده است و به 21 نکته براى زیارت اشاره دارد:1. پیش از دخول به روضه، غسل کند.2. تا داخل شدن با طهارت باشد.3. جامه نو پاک پوشد و بر در مشهد بایستد و دعاى منقول بخواند و اذن دخول بطلبد پس اگر در آن حال او را رقّت بهم رسد داخل شود و الاّ انتظار بکشد که هر گاه رقّت بهم رسد داخل شود.4. با خضوع و خشوع داخل شود و در حین دخول پاى راست را مقدّم دارد و در وقت بیرون آمدن پاى چپ را.5. خود را به ضریح بچسباند. بعضى توهّم کرده اند که دور ایستادن بهتر است و این غلط است چه در احادیث وارد شده که بر ضریح تکیه باید کرد و بوسیدن ضریح جایز است و در بوسیدن آستان ها حدیثى وارد نشده و بعضى از مجتهدین امامیّه برآنند که جایز است.6. رو به قبله نکند، بلکه رو به ضریح و پشت به قبله کردن در حالت زیارت بهتر است.7. زیارت به طریق منقول بنماید، و قول السّلام علیک کافیست و بعضى از مجتهدین حاضر شدن در آنجا را کافى مى دانند.8. جانب راست روى خود را بر ضریح بنهد و در وقت فارغ شدن از زیارت دعا کند.9. جانب چپ روى خود را بر ضریح بنهد و از خداى تعالى بحقّ او و بحقّ صاحب قبر سؤال و درخواست کند که او را از اهل بهشت بگرداند به شفاعت صاحب قبر و در دعا کردن و الحاح نمودن مبالغه کند.10. بر سر بالین (بالاى سر) آید و رو به قبله نموده و دعا کند.11. بعد از زیارت، دو رکعت نماز زیارت بخواند و اگر زیارت حضرت رسول صلّى اللَّه علیه و آله باشد سنت است که نماز زیارت را در میان منبر آن حضرت و قبر او گذارد و اگر زیارت حضرات ائمّه معصومین علیهم السّلام باشد در بالین سر باید گذارد و در این نماز رخصت از ائمّه علیهم السّلام وارد شده که رو به قبر مى توان کرد اگر چه مستلزم پشت بقبله کردن باشد امّا اگر چنان کند که رو به ضریح کند و پشت بقبله نکند (1) بهتر است.12. بعد از نماز زیارت دعاى منقول بخواند و آن چه به خاطرش رسد از امور دین و دنیا طلب نماید و دعا براى جمیع خلایق نمودن بهتر است چه آن به اجابت نزدیکتر است.13. در آن مکان تلاوت قرآن بنماید و ثواب آن را به صاحب ضریح هدیه کند چه نفع آن باز به او مى رسد و سبب تعظیم صاحب قبر است.14. در جمیع احوال و به حسب استطاعت ، احضار قلب داشته باشد، و از جمیع گناهان توبه کند.15. بر خدمتکاران، نگاهبانان و محتاجان آن مقام، تصدّق نماید، چه ثواب تصدّق در آن مقام مضاعف مى شود.16. خدمتکاران، نگاهبانان و محتاجان آن مقام را تعظیم نماید، چه فى الحقیقه تعظیم ایشان تعظیم صاحب قبر است.17. هر گاه از زیارت برگردد، تا در آن شهر است باز به زیارت رود.18. آن که هر گاه رفتن او نزدیک آید، وداع به دعاى منقول کند.19. از خداى تعالى، عود و بازگشت بدان مقام را سؤال کند.20. در وقت بیرون آمدن از آن مقام، روى به ضریح کرده، پس پس و عقب عقب بیرون آید.21. زود از آن مقام بیرون رود، چه حرمت و تعظیم در آن بیشتر است و اشتیاق باز آمدن زودتر بهم مى رسد.(1)پی نوشت:1) جامع عباسى، ج 2، ص 167 - 169. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه