آيا میتوان اذکار و قرائت های نماز را به قصد انشاءخواند؟

پاسخ اجمالی:تمام اذکار و قرائتها به قصد انشاء است بجز سوره ای که بعد از حمد می خوانند.پاسخ تفصیلی:در مورد اذکار و الفاظ نماز و قرائت حمد و غیره فهم معنا و قصد انشا نه تنها جایز، بلکه بسیار خوب است، و در این جا توجّه به چند نکته لازم به نظر مى رسد:1ـ شکّى نیست که هدف از این الفاظ معانى آن است. هدف، تسبیح و تهلیل و حمد و ستایش خداست، و این امر با قصد لفظ بدون قصد معنا حاصل نمى شود. حتّى به عقیده ما سوره حمد نیز چنین است. آیات و تعبیرات سوره حمد به خوبى نشان مى دهد که از لسان بنده در برابر پروردگار است، و این تصوّر، که قصد انشا در آن با قصد قرآنیّت منافات دارد، اشتباه بزرگى است، که باید از آن به خدا پناه برد زیرا هدف سوره حمد را به کلّى از بین مى برد. به خصوص بعد از ملاحظه روایاتى که درباره سوره حمد آمده است.2ـ شکّى نیست که سوره توحید، یا سوره هاى دیگر که در نماز مى خوانیم، از این امر مستثنى است. و هدف حکایت کلمات خداوند براى گرفتن پند و اندرز و تعلیم است (مثلا هیچ کس در «قُلْ هُوَ اللهُ اَحدٌ» قصد انشا نمى کند).3ـ قصد معنا گاه تفصیلى است (مانند قصد خواص) و گاه اجمالى است (مانند آنچه عوام قصد مى کنند.) عوام اجمالا مى دانند این کلمات، حمد و تسبیح و تمجید و ثنا و دعاست ولى جزئیّات آن را نمى دانند.4ـ حق این است که قصد اجمالى کافى است، و بر عوام لازم نیست که معانى الفاظ نماز را به طور تفصیل بدانند، زیرا مى دانیم اقوام زیادى غیر از اهل لسان وارد اسلام شدند، که به غیر زبان عربى سخن مى گفتند، اگر دانستن معانى تفصیلیّه قرائت و اذکار نماز واجب بود، باید در کلام پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، یا در روایات ائمّه(علیهم السلام)، اشاره اى به آن مى شد. مخصوصاً بعضى امامان مانند حضرت امام رضا(علیه السلام) که مدّتها در میان ایرانیان مى زیسته اند. .

پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

مرجع: آیت الله مکارم شیرازی

ایجاد شده در 1400/12/14

لینک کوتاه