تکبر چه فرقي با اعتماد به نفس دارد؟ آيا انسان متواضع اعتماد به نفس ندارد؟

با ارائه تعريفي روشن از هر يک از مفاهيم تکبر، تواضع و اعتماد به نفس فرق بين آن ها مشخص مي شود و شبهه پيش آمده خود به خود برطرف مي شود. تواضع يکي از صفات پسنديده که نشانه شخصيت و اخلاق و رفتار خوب و مناسب مي باشد، تواضع و فروتني است. «تواضع» به معناي شکسته نفسي است که نگذارد آدمي خود را ازديگران بهتر و برتر ببيند. لازمه تواضع احترام و تعظيم و اکرام ديگران است که در برابر آنان خاضع و فروتن باشد. اين صفت پسنديده نه تنها باعث خاري و حقارت فرد در نظر ديگران نمي شود،بلکه موجب عزت، عظمت و سربلندي صاحب آن ميگردد. از اين رو،رسول اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايند: «هيچ کس به خاطر خدا تواضع نکرد مگر اين که خدا مقام او را بالا برد.» تکبر از جمله رذايل اخلاقي و صفات ناپسند، کبر است. «کبر» يعني برتر دانستن خود از ديگران و کوچک شمردن آنان؛ و از علائم آن اين است که شخص متکبر با ديگران خو نميگيرد و به آنان سلام نمي کند، بلکه منتظر سلام کردن ديگران است، تقدم در راه رفتن و در صدر مجلس نشستن دارد، با بيتوجهي، با مردم سخن مي گويد، با حقارت و کوچکي با غير خودش رفتار مي کند و آنان را تحقير مي کند. بر داشته ها و ماديات خود مي بالد و ... از اين رو است که رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايد: «من تعظم في نفسه و اختال في مشيه لقي الله و هو عليه غضبان؛ هر کس خود را بزرگ بداند و در راه رفتن تکبر کند، خدا را در حالي که از او غضبناک است ملاقات مي کند.» اعتماد به نفس اعتماد به نفس آگاهي داشتن به استعداد ها، توانمنديها (جسمي، روحي، عاطفي و ذهني) ارزش انساني خود (نزد خدا، مردم و خانواده) و جايگاهي که هر کس در اين دنيا دارد و تلاش در رشد و شکوفايي آن ها و تکيه بر آن ها براي پيشرفت و تعالي . بايد توجه داشت که قلمرو آگاهي مذکور نه تنها به شناخت توانايي ها و استعداد ها مربوط مي شود، بلکه شناخت معايب و کاستي ها را نيز جهت برطرف کردن آن ها در بر مي گيرد. ويژگي هاي افراد داراي اعتماد به نفس داشتن احساس مثبت به خود، خدا، زندگي و مردم و روابط با آنها. اعتدال و تلاش به سوي پيشرفت. شکست و سختي ها را مقدمه پيروزي مي دانند. مشورت با ديگران و استفاده از تجارب ديگران براي زندگي خوب. بهره مندي از نشاط روحي و سلامت جسمي و هر شب به مرور برنامه هاي روز خود مي پردازند (براي رفع عيوب) و برنامه ريزي دارند. توجه به باور هاي ديني و نقش سازنده آن ها در زندگي و توکل بر خدا. با اراده و شجاع و داراي عزت نفس (حرمت خود) بالا و پذيرش عيب ها و کاستي هاي خود. در مسير حق گام برداشته و هر روز گامي رو به جلو در جهت کمتر کردن ضعف ها و عيب هاي خود و بيشتر کردن صفات خوب بر مي دارند. خلاصه اين که: تواضع اظهار و ادب و کوچکي در مقابل ديگران جهت احترام مي باشد، اعتماد به نفس اطلاع از توانمندي ها و قدرت بکار گيري آن هاست و تکبر خود برتربيتي و فخرفروشي است. با این وجود افرادی که با هدف احترام به دیگران و پرهیز از فخر فروشی تواضع دارند از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و این گونه افراد در مقابل افراد متکبر و مغرور تواضع ندارند اما افرادی که متکبر هستند از احساس حقارت و خود کم بینی شدیدی رنج می برند واز تکبر به عنوان یک پوشش و یا مکانیزم دفاعی به منظور دیده نشدن عیوبشان استفاده می کنند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه