در مورد اختلال لکنت زبان چه راهکارهایی رو میشه با این مشکل انجام داد؟

پرسشگرگرامی، خداوند مهربان را شاکریم که افتخار ارتباط با شما را نصیبمان نموده است . ذهن منطقی شما را برای انتخاب مشورت به عنوان بهترین راه جهت عبور از ناملایمات و ابهامات زندگی را می ستاییم. 1. مقدمه معمولاً لکنت زبان از دوران کودکى آغاز مى شود و به ندرت فردى که در دوران کودکى لکنت ندارد، در بزرگسالى دچار آن مى شود. البته در موارد خاصى و بر اثر حوادث ناگهانى (مثل سیل، زلزله، آتش سوزى، تصادف و جنگ و درگیرى) ممکن است افراد بزرگسال نیز دچار اختلال در گفتار و لکنت شوند. گاهى در دوران بلوغ نیز افرادى که به نحوى لکنت زبان داشته اند، مجدداً دچار لکنت زبان مى شوند. در واقع سن و شرایط و ویژگى هاى دوران بلوغ، در تغییر شکل و یا شدت لکنت نقش دارد. لکنت زبان معمولاً در میان پسران، بیشتر از دختران هست و در بررسى ها و تحقیقات مختلف، پسران . سه برابر بیشتر از دختران، مبتلا به لکنت زبان مى شوند. 2.انواع لکنت زبان به طور کلى به دو نوع لکنت مى توان اشاره کرد:1. لکنت کلونیک یا حالت تکرار در بیان کلمه؛ در این نوع از لکنت فرد مبتلا یک سیلاب از کلمه اى را با سرعت و تشنج بیان مى کند؛ مثلاً کلمه «پدر» یا «خودم» را چنین بیان مى کند: «پ پ پ پدر» و «خ خ خ خودم».2. لکنت تونیک یا توقف در تلفظ: این نوع لکنت در اثر توقف چند ثانیه اى عضلات تلفّظى به وجود مى آید. فرد مبتلا به این نوع لکنت، هنگام اداى کلمات به شدّت به خود فشار مى آورد و بعد از چند ثانیه، به طور ناگهانى کلمه را بیان مى کند. 3 .علل لکنت زبان تاکنون علل بروز لکنت به طور دقیق بیان نشده است؛ آنچه مسلّم است اینکه لکنت علت واحدى ندارد؛ بلکه معلول علل گوناگون بدنى، عاطفى و اجتماعى و یا ترکیب این عوامل است. ناراحتى هاى عصبى، ناسازگارى هاى اجتماعى، اختلال در دستگاه عصبى و ناهنجارى هاى خفیف فیزیولوژیکى، در به وجود آمدن لکنت زبان نقش دارند. 4. روش هاى اصلاح و درمان لکنت زبان خوشبختانه امروزه روش هاى مختلفى براى درمان لکنت زبان ابداع شده است که به اختصار بیان مى کنیم.1. روش هاى زبانى تلفظى ؛ در این روش، بر اصلاح تلفّظ و باز پرورى ریتم تنفس، تأکید مى شود.2. روش دوجانبه یا مکمل ؛ در این روش جنبه هاى دوگانه فکر و زبان باز پرورى مى شود.3. روش هاى روان درمانى ؛ این روش بیشتر براى افرادى به کار گرفته مى شود که دچار کشمکش هاى عاطفى و اختلالات روانى هستند.4. روش دارو درمانى ؛ که در آن از داروهاى ضد اضطراب و آرام بخش استفاده مى شود.5. روش رفتار درمانى ؛ بر اساس این که لکنت زبان ناشى از رفتارهاى سازش نایافته و یا نابهنجار است، در این روش به اصلاح و تغییر رفتار فرد مبتلا به لکنت پرداخته مى شود.6. روش خود درمانگرى: این روش بیشتر براى بزرگسالانى که انگیزه قوى براى رفع مشکل خود دارند، مورد استفاده قرار مى گیرد. البته این روش ها به جز روش خود درمانگرى، باید از سوى مشاور یا روان پزشک ارائه شود که در این نوشتار جاى بحث و بررسى آنها نیست و فقط به روش خود درمانگری لکنت در زیر اشاره می کنیم: ***خود درمانگری لکنت این روش در واقع نوعى رفتار درمانى تلقّى مى شود و بر این اساس استوار است که فرد با انگیزه اى قوى و ایجاد تغییرات لازم، در زمینه بازخوردها و نگرش هایش نسبت به لکنت خود، برنامه اى منظم و مشخص داشته باشد و به طور جدى و مصمم اختلالات گویایى خود را اصلاح کند. از آنجا که لکنت مربوط به فرد است؛ خود او نیز مى تواند تغییرات و اصلاحاتى در رفتار خود ایجاد کند. افراد بزرگسال مى توانند با استفاده از روش خود درمانگرى، مشکل خود را حل کنند. *** براى موفقیت این روش سه کار باید انجام شود:1. اضطراب زدایى: ریشه لکنت زبان مى تواند اضطراب باشد؛ بنابراین فرد مبتلا باید اضطراب زدایى شود.2. غلبه بر ترس ؛ از طریق یادگیرى زدایى مى توان بر ترس غلبه پیدا کرد.3. افزایش مهارت هاى اجتماعى بنابراین در این روش، با استفاده از مدل های حساسیت زدایی منظم و افزایش مهارت های ارتباطی و اجتماعی ، ابتدا فرد یاد می گیرد که چگونه بر اضطراب و ترس خود غلبه نماید و سپس با گفتار درمانگری به درمان خود می پردازد. در این جا به صورت کامل تری این شیوه درمانی را توضیح میدهیم. حساسیت زدایی منظم : در ابتدا فرد باید مراحلی را طی نماید تا بتواند بر ترس و اضطراب خود غلبه نماید . این مراحل از موقعیت اضطراب زای خفیف شروع می شود و به مرور تا مراحل شدید تر ادامه پیدا می نماید . روش کار بدین صورت می باشد که :1.در مرحله اول ، فرد باید ابتدا تصور کند که واقعا در یک موقعیت سخنرانی قرار گرفته و باید در حضور جمعی صحبت نماید ، با مضطرب شدن فرد ، تجسم قطع می شود و با استفاده از تکنیک های تنش زدایی( relaxation ) به آرامش بر می گردد ، سپس عمل تجسم دوباره تکرار می شود تا زمانیکه دیگر باعث اضطراب فرد نگردد.2.در مرحله دوم فرد باید تصمیم بگیرد که با یک شخص در پشت تلفن صحبت نماید و سعی کند تا حد امکان و با تلاش کلمات را صحیح تلفظ نماید ، در این مرحله نیز با مضطرب شدن فرد صحبت قطع شده و با استفاده از همان تکنیک های تنش زدایی ، فرد به آرامش برمی گردد. این عمل نیز تا زمانی تکرار می شود که فرد قادر باشد پشت تلفن بدون اضطراب و ترس با یک شخص صحبت نماید .3.در مرحله سوم فرد باید در حضور یک شخص صحبت نماید ، و در صورت بروز اضطراب همان روش های تنش زدایی استفاده می شود تا زمانیکه فرد بدون هیچگونه اضطرابی بتواند با فرد دیگر صحبت نماید .4. در مرحله آخر فرد الکن باید در حضور جمع صحبت نماید ، در این جان نیز همانند مراحل بالا در صورت بروز اضطراب و ترس تمرین قطع شده و پس از تنش زدایی دوباره ادامه پیدا می کند تا زمانیکه فرد قادر باشد در حضور یک جمع بدون اضطراب و ترس و بصورت صحیح صحبت نماید. افزایش مهارت هاى اجتماعى : باید دانست در صورتی که فرد به هر دلیلی از ارتباط با دیگران پرهیز نماید، این عمل به نوبه خود باعث شدت اختلال او خواهد شد، لذا لازم است که فرد با افزایش هر چه بیشتر مهارت های ارتباطی و اجتماعی خود ، با افراد و اجتماع تعامل و تبادل بیشتری برقرار نماید ، و این یقینا در بهبود این اختلال تاثیر بسزایی خواهد داشت .البته ذکر این نکته لازم است ،هر چند که در درمان بسیاری از مشکلات و آسیب ها خود فرد نقش اساسی و فعال را باید در درمان داشته باشد اما وجود یک درمانگر به عنوان فردی که درمان را هدایت می کند بسیار موثر تر می باشد، خصوصا در اختلالات گفتاری که تقریبا برای درمان آنها مدت زمان و صبر و بردباری بیشتری نیاز است. لذا توصیه می شود که جهت درمان مسئله لکنت، زیر نظر یک گفتار درمانگر اقدام شود. بنابراین برای درمان لکنت زبانتان یا از روش خود درمانگری استفاده کنید.(البته زیر نظر یک گفتار درمانگر). ***بهترین کتاب در این زمینه کتاب آقای دکتر غلامعلی افروز به نام خود درمانگری لکنت از انتشارات دانشگاه تهران و همچنین کتاب پریرخ دادستان به نام روان شناسى مرضى تحولى از کودکى تا بزرگسالى از انتشارات سمت است و یا با مراجعه به یک دکتر روانشناس و یا با مراجعه به مراکز گفتار درمانی   می توان این مشکل را حل کرد.   منتظر مکاتبه بعدی شما هستیم. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه