کتاب های حدیثی  /

تخمین زمان مطالعه: 24 دقیقه

تمام کتابهای حدیثی را به من معرفی کنید ( هم نامشان هم نام نویسنده هایشان هم توضیحی درباره شان )


کتب مشهور شیعهالکافیاین کتاب مهمترین کتاب حدیثی شیعه می باشد که توسّط شخ المشایخ، محمد بن یعقوب بن اسحق کلینی (ره) تدوین گردیده است. شیخ کلینی با سفر به شهرها و روستاهای سرزمینهای اسلامی و اخذ روایت از خود حاملان روایات و در ارتباط با نوّاب خاصّ امام زمان(عج) این مجموعه ای ارزشمند و گرانبها را تهیه نموده است. لذا کتاب کافی از قدیمی ترین و معتبرترین کتابهای روای شیعه می باشد که در عصر غیبت صغری نگاشته شده و جزء کتب مرجع شیعه می باشد. این کتاب پیوسته مورد توجه و عنایت خاص علماء و فقهای شیعه قرار داشته و بزرگان شیعه در منابع مهم روایی و تألیفات ارزشمند خود به آن استناد نموده اند ؛ لکن همان گونه که پیشتر نیز گفته شد علمای شیعه همواره با حفظ حرمت دیگر علما هیچگاه تن به تقلید کورکورانه نداده و هیچ وقت ابزار ارزیابی مورد به مورد را بر زمین نگذشته اند.از ویژگیهای مهم این کتاب ، هم عصر بودن مؤلف آن با سفرای امام زمان (عج) و دسترسی داشتن وی به آنهاست، خصوصاً که سفرای آن حضرت و شیخ کلینی همگی ساکن شهر بغداد بوده اند. سال وقات شیخ کلینی مصادف با سال وفات آخرین سفیر و نائب خاصّ امام زمان(عج) ، یعنی علی بن محمد سمری بوده است. در این کتاب روایات به ترتیب اعتبار آورده شده اند به این صورت که روایات اول هر باب از جهت سند و اعتبار از درجه ی بالاتری برخوردار هستند. این کتاب از حیث موضوعی شامل تمام علوم و معارف اسلامی است که از اهل بیت (ع) روایت شده و به دست مؤلف آن رسیده است و شامل اکثر مباحث عقیدتی و فکری است. این کتاب شامل 16 هزار روایت می باشد. مرحوم کلینی در سال 329 ه.ق در بغداد وفات نموده است. مَن لایحُضرُه الفقیه: مولف این کتاب محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی، مشهور به شیخ صدوق می باشد. او در سال 305 ه.ق در خاندان علم و تقوی و به دعای امام زمان (عج) در شهر قم به دنیا آمد. موضوع این کتاب، مجموعه ی روایات اهل بیت (ع) دربارة مسائل فقهی و احکام شرعی می باشد. شیخ در این کتاب روایات فقهی را که از دیدگاه خودش صحیح و معتبر بوده ، جمع آوری نموده است. این کتاب یکی از ارزشمند ترین منابع روایی شیعه به شمار می آید و یکی از کتب اربعه شیعه می باشد که هر مجتهدی در اجتهاد و استناط احکام شرعی نیازمند به آن است. شیخ در این کتاب می فرماید: من در این کتاب بنا ندارم تا هر چه روایت شده را نقل نمایم، بلکه فقط آن روایتهایی را نقل می کنم که آنها را صحیح و معتبر می دانم و به آن فتوا می دهم و عقیده دارم که میان من و خدا حجّت است. البته باز متذکر می شویم که علمای شیعه با این که تشخیص بزرگان را احترام می نهند ولی مثل اهل سنّت تقلید بی قید و شرط را نمی پذیرند.شیخ صدوق در این کتاب فقط نام راوی اولی را که روایت را از امام (ع) روایت کرده است را آورده و در آخر کتاب یعنی در بخش «مشیخه» سند خود به آن را روی نقل میکند تا روایات از حالت ارسال خارج شده و اصطلاحاً مسند شوند و استفاده از آن برای مراجعه کنندگان آسان تر گردد.این کتاب شامل مباحث فراوان فقهی است مانند: 1- آبها و طهارت و نجاسات. 2- واجبات نماز و مقدمات آن مانند وضوء و غسل و تیمم. 3- احکام اموات. 4- احکام نماز. 5- احکام قضاوت. 6- مکاسب. 7- احکام ازدواج. 8- احکام ارث و ... . شیخ صدوق در این کتاب حدود شش هزار روایت را نقل کرده است. شیخ صدق در سال 381 ه.ق دیده از جهان فرو بست.تهذیب الاحکام: مولف این کتاب ابوجعفر محمد بن حسن طوسی، معروف به «شیخ الطائفه» می باشد که در سال 385ه.ق در خراسان متولد گردید. این کتاب شامل مجموعه روایات فقهی و احکام شرعی است که از هل بیت عصمت و طهارت(ع) روایت شده است . شیخ طوسی این کتاب را در شرح و توصیف کتاب «المقنعه» ی شیخ مفید، استاد بزرگ خود نگاشته است. این کتاب شامل تمام رویات فروع و احکام شرعی است و برای فقیه و مجتهدی که بخواهد اجتهاد نماید، اکثر روایات مورد نیاز را فراهم آورده است . این کتاب شامل مباحث سودمند دیگری نیز می باشد. این کتاب نیز یکی دیگر از کتب اربعه شیعه است که به عنوان مرجع از آن استفاده می شود. شیخ در مقدمه کتاب انگیزه خود را از نگارش این کتاب اینگونه بیان می فرماید: یکی از دوستانم که مراعات حق ایشان بر من واجب است، از من درخواست نمود تا احادیث اصحاب را جمع آوری نموده و موارد اختلاف، تباین ، منافات و تضاد میان آن روایات را بررسی نمایم، زیرا خبری نیست مگر آنکه روایتی برخلاف آن وارد شده است و کار اختلاف روایات به آنجا کشیده که مخالفان به ما طعنه می زنند و می خواهند مذهب ما را باطل نمایند در اینجا بود که تصمیم گرفتم درخواست آن دوست عزیز را اجابت کرده و این کتاب را به نگارش در آوردم و اخبار و روایات متعارض را جمع آوری نموده و راه جمع میان آنها را بیان کنم و احادیث صحیح و معتبر را از روایات غیر معتبر جدا سازم. شیخ در این کتاب به مباحث اصول عقاید اشاره ای ندارد و فقط به بیان فروع و احکام می پردازد.شیخ از سال 410 ه.ق در سن 25 سالگی شروع به نگارش این کتاب کرده و این کتاب را قبل از کتاب استبصار تألیف نموده است. این کتاب شامل 393 باب و 13590 حدیث می باشد. شیخ طوسی در شب دوشنبه 22 محرم سال 460 ه.ق به رحمت ایزدی پیوست و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.الاستبصار فیما اختلف من الاخبارمولف این کتاب نیز ابوجعفر بن حسن طوسی، معروف به شیخ الطائفه می باشد ؛ و موضوع آن راجع به روایات اختلافی است که از اهل بیت (ع) روایت شده اند. شیخ در این کتاب کلیه ی روایاتی را که در مباحث گوناگون فقهی وارد شده و روایتی نیز بر خلاف آن آمده را جمع کرده است. این کتاب چهارمین کتاب از کتب اربعه شیعه بوده و از معتبرترین مجموعه های روایی شیعه می باشد و هر فقیه و مجتهدی به هنگام استنباط احکام شرعی باید به روایات این کتاب توجه داشته باشد. شیخ در مقدمة کتاب می فرماید: گروهی از علمای و اصحاب ، کتاب ما را به عنوان «تهذیب الاحکام» و روایاتی را که در آن جمع نموده بودم دیدند و ملاحظه نمودند که شامل اخبار متعلق به حلال و حرام است و مشتمل بر اکثر روایات فقه و ابواب احکام است و روایتی از اصحاب و کتابها و اصول آنها نیست ، پس از من درخواست نمودند تا کتاب دیگری به نگارش در آورده و در آن احادیث و روایات مخالف را جمع آوری کرده و به بررسی و جمع میان آنها و یا تعیین روایات معتبر بپردازم. این کتاب شامل همة ابواب فقه نیست و فقط به ابوابی اشاره دارد که در آن روایات مخالفی وارد شده باشد. ولی ترتیب ابواب به ترتیب ابواب کتابهای فقهی است یعنی از کتاب طهارت شروع شده و به کتاب دّیات پایان می پذیرد. این کتاب دارای سه بخش است، بخش اول و دوم در عبادت و بخش سوم در بقیه ابواب، مانند عقود و ایقاعات و احکام تا حدود و دیات می باشد. این کتاب شامل 5511 روایت می باشد. الاحتجاج نویسنده ی کتاب ابو منصور، احمد بن علی بن ابیطالب طبرسی، از علمای قرن ششم هجری می باشد و موضوع کتاب بحث ها و استدلالهای معصومین علیهم السلام و بزرگان دین با مخالفان در موضوعات مختلف است.در طول تاریخ اسلام بسیاری از بزرگان با انگیزه اثبات حق و رّد باطل دست به قلم برده و کتبی با عنوان و موضوع احتجاج نوشته اند به طوری که نزدیک به 20 عنوان کتاب با نام احتجاج تألیف گشته است. اولین کتابی که در همین باره و با نام الاحتجاج نوشته شد از صحابی گرانقدر امام موسی کاظم(ع) «محمد بن ابی عمیر» بود. او در زمان اختناق عباسیان سعی فراوان در حفظ میراث اهل بیت پیامبر (ص) داشت که در این زمینه 94 عنوان کتاب تألیف نموده است. مرحوم طبرسی در مقدمه کتاب می گوید: آنچه باعث شد که من چنین کتابی را تألیف کنم این بود که عده ای از شیعیان دست از استدلال و بحث با مخالفان برداشته اند و می گویند: پیامبر (ص) و ائمه علیهم السلام هیچ وقت جدال نکرده اند و به شیعه نیز چنین اجازه ای نداده اند. لذا تصمیم گرفتم در یک کتاب ، بحثهای بزرگان را با مخالفان در اصول و فروع جمع آوری نمایم تا در دسترس شیعیان باشد. این کتاب از جمله کتب معتبری است که علما به آن اعتماد دارند و روایات آن را نقل می کنند. شروع کتاب با آیات و اخباری است که ترغیب به بحث و استدلال با مخالفین می کند و اجر و ثواب حمایت کنندگان از دین خدا را بیان می کند. سپس احتجاجات پیامبر(ص) و ائمه علیهم السلام را به ترتیب ذکر و در بین آنها گاهی استدلال ها و بحثهای اصحاب و اهل بیت پیامبر (ص) را نیز آورده است. در پایان نیز توقیعات امام عصر (عج) در پاسخ به سؤالات و مشکلات شیعیان ذکر شده است . وسائل الشیعهنویسنده ی این کتاب ، محدث بزرگ و فقیه دانشمند، محمد بن حسن بن علی بن محمد بن حسین معروف به شیخ حّر عاملی می باشد. وی در شب جمعه 8 رجب سال 1033 ه.ق در روستای مشغره در منطقه جبل عامل لبنان دیده به جهان گشود و در 21 رمضان سال 1104 ه.ق دیده از جهان فروبست. در این کتاب تمام روایات اهل بیت(ع) که دربارة احکام شرعی است جمع آوری شده است.وی در این کتاب علاوه بر کتب اربعه به بیش از 180 عنوان کتاب روائی معتبر شیعه استناد نموده و مجموعه ای گرانبها و ارزشمند از روایات فقهی را جمع آوری نموده است. این کتاب از بهترین جوامع روائی شیعه به شمار می آید که با توجه به روایات پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) نگاشته شده است.این کتاب شریف شامل حدود 36 هزار روایت دربارة احکام شرعی و آداب است. این کتاب از زمان نگارش پیوسته مورد توجه علماء و فقهای شیعه قرار گرفته و در این زمان از ارکان اصلی استنباط احکام شرعی و اجتهاد در حوزه های علمیه شیعه به شمار می آید و در تمام درسهای خارج فقه روایات آن نقل شده و به آن استناد می شود ؛ امّا همانگونه که قبلاً نیز اشاره شد علمای شیعه هر حدیثی را که قصد استنباط از آن را داشته باشند طبق قواعد علم رجال و درایه ارزیابی می کنند و به صرف اینکه کسی قبلاً آنها را ارزیابی نموده اکتفا نمی کنند. الاختصاص نویسنده ی این کتاب محمدبن نعمان، ملقب به شیخ مفید می باشد. وی درسال 336 ه. ق در حوالی بغداد به دنیا آمد. کتاب الاختصاص مجموعه روایاتی از اهل بیت عصمت و طهارت است درباره ی تاریخ اسلام ، معرفی چهره های برجسته تاریخ اسلام ، ارزش علم و دانش و مقام دانشمندان. این کتاب برای دستیابی به بسیاری از روایات نایاب که دارای مفاهیمی عالی و شگرف می باشد، کتابی بس ارزشمند و قابل توجه است. کتابهای شیخ مفید پیوسته مورد توجه علماء و فقهای شیعه قرار داشته و در بسیاری از منابع روایی بزرگ شیعه مانند بحارالانوار مورد استفاده قرار گرفته است. این کتاب نیز از برجسته ترین کتابهای شیخ مفید به شمار می آید و مورد توجه خاّص علماء و فقهای شیعه قرار دارد. شیخ در آغاز کتاب می فرماید: من این کتاب را با زحمات فراوان و مطالعات عمیق در علوم مختلف روایی و چشمه های گوارای احادیث اهل بیت (ع) نگاشتم تا شخصیتهای برجسته اسلام را معرفی و فضایل آنها را آشکار سازم. الارشاد فی معرفهّ حجج الله علی العباد: نویسنده این کتاب نیز محمد بن محمد بن نعمان، ملّقب به شیخ مفید می باشد. موضوع این کتاب تاریخ زندگانی ائمه علیهم السلام است که شیخ با توجه به روایاتی که در اختیار داشته آن را سامان داده است. این کتاب از معتبرترین منابع روایی شیعه دربارة زندگانی ائمه علیهم السلام به شمار می آید و بسیاری از منابع مهم شیعه که به زندگانی ائمه پرداخته اند این کتاب را مستند خود قرار داده اند. این کتاب از مصادربحاالانوار نیز می باشد. شیوه ی نگارش این کتاب همانند یک کتاب تاریخی است و به بیان حوادث تاریخی پرداخته است ولی افزون بر آن ، این کتاب، یک کتاب عقیدتی نیز به شمار می آید زیرا در آن به بسیاری از عقاید شیعه اشاره شده است. ضمناً شیخ در این کتاب مانند کتب روایی ، مطالب را با ذکر سند آورده و این کار ارزش و اعتبار آن را بالا برده است. نکته ی دیگر اینکه نیمی از کتاب ، اختصاص به زندگانی امیرالمؤمنین(ع) دارد و این حاکی از اهمیتی است که شیخ مفید برای آن حضرت قائل بوده است. شیخ این کتاب را در سال 411ه.ق نگاشته است یعنی دو سال قبل از وفات و در اوج پختگی و شهرت علمی ایشان، که این نیز بر ارزش کتاب افزوده است. در عظمت و بزرگی شیخ مفید همین بس که او را زعیم شیعه در عصر خود می نامیدند. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائلنویسنده این کتاب میرزا حسین نوری، محدثی بزرگ و چهره ای سرشناس در میان علمای شیعه می باشد. او در 18 شوال سال 1254 ه.ق در روستای یالو از توابع نور در استان مازندران چشم به جهان گشود. موضوع این کتاب درباره ی مسائل و احکام شرعی است. وی احادیث و روایات ائمه اطهار(ع) را در این باره جمع آوری نموده است. این کتاب در استدراک «وسائل الشیعه» شیخ حّر عاملی نگاشته شده است تا کاستی های آن را جبران نماید. محدث نوری با جمع آوری بیش از 23 هزار روایت که در وسائل الشیعه نیامده، خدمتی بزرگ برای حفظ آثار و روایات اهل بیت (ع) انجام داده است. این کتاب از مجموعه های روایی معتبر شیعه به شمار می آید که در قرون اخیر نگاشته شده است. برای اجتهاد و استنباط احکام شرعی بعد از مراجعه به کتاب وسائل الشیعه برای جستجوی کاملتر در میان روایات به این کتاب نیز مراجعه می شود تا یقین به فحص و جستجوی برای مجتهد حاصل گردد. شیوة نگارش مستدرک همانند شیوة نگارش وسائل الشیعه است . وی بابهای کتاب را مانند ترتیب بابهای وسائل الشیعه نامگذاری کرده تا مراجعه کننده به راحتی بتواند روایات مورد نظر را پیدا کند. در این کتاب ، برخی از روایات ضعیف وسائل الشیعه با سند دیگری که صحیح بوده آمده است. محدث نوری در حدود سال 1295 ه.ق در شهر سامرا در خدمت میرزای شیرازی نگارش این کتاب را شروع نموده و در سال 1313 ه.ق بخش اصلی آن را به اتمام رسانده است. مرحوم محدث نوری در شب چهارشنبه 27 جمادی الثانی سال 1320 ه.ق جان به جان آفرین تسلیم نمود. بحار الأنوار نویسنده ی این کتاب محمد باقربن محمد تقی بن مقصود علی مجلسی معروف به علامه مجلسی و مجلسی ثانی می باشد. وی در سال 1037 ه.ق در شهر اصفهان دیده به جهان گشود. این کتاب دائره المعارف بزرگ حدیث، شامل کلیه ی مباحث اسلامی از تفسیر قرآن و تاریخ و فقه و کلام و .... می باشد. این کتاب از عمده ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است که روایات کتب حدیث را با نظم نسبتاً کاملی جمع نموده است. در مجموع کتاب بحارالانوار کتابخانه ای جامع از کتب و تألیفات معتبر شیعه می باشد که مطالب آن با نظم منطقی در کنارهم چیده شده است. مرحوم علاّمه پس از آموختن کتب روایی شیعه که مشهور بودند به دنبال کتب و مراجع مهجور رفت. این کتب به خاطر بی اعتنائی به آنها و توجه زیاد بزرگان به کتب مشهور از قبیل کتب اربعه و ... مهجور مانده بودند و سالها کسی سراغ آنها را نمی گرفت. علامة مجلسی پس از مطالعه ی این منابع مهم و پی بردن به ارزش آنها نهایت سعی خویش را برای نسخه برداری و تکثیر این کتب نمود، به همین جهت است که هم اکنون نسخه های خطی فراوانی از کتب مختلف اسلامی از قرن 11 و 12 ه. ق به جای مانده است. مرحوم علامه در مقدمه ی بحارالانوار می نویسد: من در آغاز جوانی بر دانش آموزی در انواع علوم حریص بودم و مدتی از عمر خود را در استفاده از این علوم سپری کردم ولی پس از اندیشه در ثمرات این علوم و تأمل در علم سودمند برای آخرت دریافتم که زلال علم تنها از سرچشمه وحی و روایات اهل بیت (ع) به دست می آید و بدینگونه شد که تصمیم به تألیف این کتاب گرفتم. قصد علّامه ی مجلسی در این کتاب ، عمدتاً گردآوری احادیث بوده تا در گذر زمان نابود نشوند ؛ لذا آن بزرگوار فرصت آن را نداشته که همه ی روایات را ارزش یابی سندی نیز بنماید. لذا استفاده کننده از این کتاب باید خود با قواعد ارزیابی روایات به خوبی آشنا باشد. ابتدای نوشتن بحار در سال 1070 ه.ق بوده است و تا سال 1103 ه.ق ادامه داشته است. علامه پس از 73 سال در شب 27 رمضان سال 1110 ه.ق در شهر اصفهان دارفانی را وداع گفت. أمالی المفیدنوشته شیخ مفید، ابو عبد الله، محمد بن محمد بن نعمان عکبرى، بغدادى( 336- 413 هجرى).موضوع : روایات اخلاقى، اعتقادى و تاریخ اسلام.أمالی الصدوق این کتاب املاى شیخ صدوق، ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن موسى بن بابویه قمى است. کتاب امالى از جلسه هاى متعددى که شیخ صدوق هفته اى دو روز در روزهاى سه شنبه و جمعه از 18 رجب سال 367 هجرى تا روز 11 شعبان سال 368 هجرى در مشهد مقدس املاء فرموده و شاگردان ایشان نوشته اند تشکیل شده است.تحف العقول نوشته ابو محمد، حسن بن على بن حسین بن شعبه حرانى از علما و فقهاى بزرگ شیعه در قرن چهارم هجرى. این کتاب مجموعه اى ارزشمند از سخنان و نصایح حضرت رسول خدا صلى اللّه علیه و آله و سلم و اهل بیت آن حضرت علیهم السلام مى باشد.ارزش کتاب : تحف العقول از زمان نگارش تا کنون در طول هزار سال پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه واقع شده است و در مجموعه هاى بزرگ روایى خود از آن روایت نقل کرده و بر آن استناد نموده اند.التوحید (توحید صدوق)کتاب حاضر از شیخ صدوق، ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى( 305- 381 هجرى)، از چهره هاى برجسته فقها و روات شیعه در قرن چهارم هجرى است. این کتاب مشهور به« توحید صدوق» یا« توحید ابن بابویه» است. موضوع کتاب روایات حضرت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام، پیرامون توحید و شناخت ذات و صفات و اسماء و افعال خداوند متعال و دیگر مباحث مهم کلامى است.این کتاب در شناخت خداوند متعال و معرفى دیدگاه شیعه درباره مباحث توحید، کتابى ارزشمند است. کتاب توحید، مانند دیگر کتاب هاى شیخ صدوق، پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه قرار داشته و از معتبرترین اصول روایى شیعه به شمار مى آید. روایات آن نیز در بسیارى از مجموعه هاى روایى شیعه مانند بحار الانوار آمده و به آنها استناد شده است.ثواب الأعمال و عقاب الأعمال نوشته شیخ صدوق، ابو جعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى( 305- 381 هجرى). صدوق در کتاب ثواب الأعمال روایات فراوانى را در بیان اعمال پسندیده و ناپسند و پاداش اعمال نیک و مجازات اعمال بد انسان آورده است. همچنین وى در این کتاب روایاتى از ائمه معصومین علیهم السلام درباره اعمال خیرى که خداوند بر آن وعده پاداش داده و اعمال شرّى که خداوند بر آنها وعده عذاب و عقاب داده آورده است. کتاب ثواب الأعمال نیز مانند دیگر کتاب هاى شیخ صدوق پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه قرار داشته و از معتبرترین اصول روایى شیعه به شمار مى آید. روایات این کتاب نیز در بسیارى از مجموعه هاى روایى بزرگ شیعه مانند: کتب اربعه، بحار الانوار و وسایل الشیعه نقل شده و به آنها استناد شده است. کتاب ثواب الاعمال و عقاب الاعمال دائرة المعارف بزرگى از معارف اسلامى و احکام حلال و حرام مى باشد و هیچ فقیه دانشمند و یا ادیب نام آورى از آن بى نیاز نیست. این کتاب داراى مطالب مفید و مباحث ارزشمندى است و از جمله روایات نفیس اهل بیت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم به شمار مى آید.الخصال نوشته شیخ صدوق، ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى( 305- 381 هجرى)، می باشد. شیخ صدوق در این کتاب روایات فراوانى درباره مسائل اخلاقى و عقیدتى و دیگر موضوعات مورد نیاز جامعه بشرى جمع آورى کرده است. این کتاب در نوع و سبک خود بى نظیر است و اولین کتابى است که به این سبک به نگارش در آمده است. مؤلف به شکلى زیبا و با توجه به اعداد یک تا هزار، روایات را دسته بندى نموده است.علل الشرائع نویسنده این کتاب نیز شیخ صدوق، ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى است( 305- 381 هجرى) است. علل الشرایع مجموعه روایاتى از حضرت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام درباره علت برخى از احکام شرعى و عقیدتى است. شیخ صدوق در این کتاب به علت نام گذارى و علت برخى از کارهاى پیامبران و یا پیامبر اسلام و ائمه معصومین نیز اشاره دارد.عیون أخبار الرضا علیه السلام نوشته شیخ صدوق، ابو جعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى( 305- 381 هجرى). شیخ صدوق در این کتاب روایت هاى پیرامون امام رضا علیه السلام و مجموعه روایاتى که از آن حضرت روایت شده را جمع آورى کرده است.کتاب الغیبةاز ابو عبد الله، محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانى، مشهور به ابن زینب، از راویان بزرگ شیعه در اوایل قرن چهارم هجرى. موضوع کتاب، روایات غیبت امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشریف است که از ائمه معصومین علیهم السلام وارد شده اند. همچنین خصوصیات آن حضرت و عصر ظهور و ویژگیهاى آن دوران هم بیان شده است.الفصول العشرة فی الغیبةنوشته شیخ مفید، ابو عبد الله محمد بن محمد بن نعمان عکبرى بغدادى( 336- 413 هجرى). موضوع اصلى کتاب جواب به مهم ترین شبهه هایى است که درباره ی وجود مبارک امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشریف در دوران شیخ مفید مطرح بوده است. شیخ مفید در این کتاب با بیانى زیبا و استدلالى محکم و استوار به پاسخ گویى شبهات مخالفین مى پردازد.الفصول المختارةاز شیخ مفید، ابو عبد الله محمد بن محمد بن نعمان عکبرى بغدادى( 336- 413 هجرى). این کتاب را سید مرتضى علم الهدى از کتاب« المجالس» و« العیون و المحاسن» و از املاى شیخ مفید بر ایشان و دیگر تألیفات شیخ مفید گلچین کرده و با نام الفصول المختارة تدوین نموده است. متن کتاب مجموعه مباحثات شیخ مفید با دیگر علماى اهل تسنن درباره ی مباحث اعتقادى و کلامى است که به شکل زیبایى تدوین شده است. شیخ مفید در این کتاب بسیارى از عقاید شیعه را با بیانى استدلالى و با استناد به عقل و قرآن و روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام ثابت کرده و بسیارى از شبهات و اشکالات اهل تسنن بر شیعه را جواب داده است. این کتاب از معتبرترین کتب استدلالى و از مجموعه کتاب هاى فقهاى شیعه مى باشد که در بسیارى از منابع شیعه از آن نقل شده و بزرگان به آن استناد کرده اند و در بسیارى از اجازات علماى بزرگ نام این کتاب در ردیف کتاب هایى است که به یکدیگر اجازه ی روایت آن را مى داده اند. این کتاب در اثبات عقاید شیعه کتابى بس ارزشمند است و با توجه به استدلال هاى عقلى و استناد به قرآن و روایات اهل بیت رسول خدا صلوات الله علیهم نگاشته شده و شور و نشاط شیعه را در بحث هاى جدلى، کلامى و فقهى از صدر اسلام تا زمان شیخ مفید به خوبى به تصویر کشیده است. همچنین به پیدایش و تاریخ شیعه و دیدگاه فرقه هاى شیعى و بحث هایى که در رابطه با آنها مطرح مى شده نیز اشاره دارد. این کتاب در بیان عقاید شیعه و فرق میان آن با دیگر فرقه هاى کلامى اثرى ارزشمند است. مؤلف در تالیف خود در صدد ارائه یک نظام فکرى منسجم است که داراى حدود و ویژگى هاى شفافى براى شیعه باشد که برجسته ترین مشخصه آن مسأله امامت است و اینکه معیار انتساب هر فرد یا گروه به مذهب شیعه، اعتقاد به اصل محورى امامت مى باشد.کمال الدین و تمام النعمةاثر شیخ صدوق، ابو جعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى( 305- 381 هجرى). موضوع: غیبت امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشریف و ظهور آن حضرت.شیخ صدوق در این کتاب مثال هاى فراوانى از غیبت پیامبران الهى آورده و به بررسى کامل مسئله امامت حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه و تولد ایشان و روایات پیامبر و ائمه علیهم السلام درباره ظهور آن حضرت و کسانى که به خدمت آن حضرت رسیده اند و شرائط دوران ظهور ایشان پرداخته است. کتاب کمال الدین از قدیمى ترین و معتبرترین منابع روایى شیعه درباره امام زمان عجل الله تعالى فرجه مى باشد. شیخ صدوق در این کتاب بسیارى از مباحث اعتقادى شیعه را درباره آن حضرت بیان فرموده است.الصحیفة السجادیةاین کتاب شریف، مجموعه دعاهایى است که امام زین العابدین علیه السلام انشا فرموده اند و امام محمد باقر علیه السلام فرزند بزرگوارشان آن ها را نوشته اند و امام جعفر صادق علیه السلام نیز در مجلس حاضر بوده و آنها را مى شنیده است. کتاب صحیفه سجادیه در میان علماى شیعه به انجیل اهل بیت و زبور آل محمد صلى اللّه علیه و آله و سلم ملقب گردیده است و همانطور که انجیل عیسى علیه السلام و زبور داود علیه السلام دو کتاب آسمانى حاوى علوم و حکم بوده اند، صحیفه هم علوم و حکمى را در بر دارد که جهانیان را به سعادت و نیکبختى مى رساند. در بسیارى از اجازات علماى امامیه نیز این کتاب را به اخت القرآن یعنى خواهر قرآن وصف نموده اند( در برابر نهج البلاغه که آن را« اخ القرآن» یعنى برادر قرآن گفته اند).سند صحیفه سجادیه : صحیفه سجادیه را علاوه بر امام محمد باقر علیه السلام، زید بن على علیه السلام- برادر آن حضرت- نیز، نوشته است. این نسخه بعد از شهادت زید، به وسیله فرزندشان یحیى بن زید و توسط متوکل بن هارون در اختیار محمد و ابراهیم، پسر عموهاى یحیى بن زید قرار گرفته است. متوکل بن هارون مى گوید: من نسخه زید بن على علیه السلام را با نسخه امام محمد باقر علیه السلام که نزد امام صادق علیه السلام بود، مقایسه کردم و حتى یک حرف با هم فرق نداشتند. امام جعفر صادق علیه السلام صحیفه سجادیه را بر برخى از یاران خود مانند متوکل بن هارون نیز املا کرده اند و نسبت کتاب صحیفه سجادیه به امام زین العابدین علیه السلام در میان علما و فقهاى شیعه متواتر است.نهج البلاغةگردآورنده این کتاب ارزشمند سید رضى، ابو الحسن، محمد بن حسین موسوى است( 359- 406 هجرى) می باشد. این کتاب شریف شامل سخنان و کلمات و نامه هاى گهر بار امیر المؤمنین و امیر بیان، على بن ابى طالب علیه السلام است که در موقعیتهاى گوناگون بیان فرموده یا براى افراد مختلف نوشته است.در ارزش کتاب شریف نهج البلاغه هم همین بس که آن را« أخ القرآن» و برادر کتاب خداوند دانسته اند. اگر قرآن در چندین مورد به مبارزه فرا خوانده که اگر مى توانید براى آن مثل و مانندى بیاورید حقا نهج البلاغه هم با تمام وجود خود چنین دعوتى به مبارزه و همتا آورى نموده است. نهج البلاغه کتابى است که بزرگترین فصحا و بلیغ ترین گویندگان در طول تاریخ افتخار خویش را در محضر نهج البلاغه بودن دانسته اند. اما نهج البلاغه کتابى نیست که تنها از حیث لفظ اوج قله هاى فصاحت را فتح کرده باشد، بلکه محتوا و مضمون این کتاب شریف نیز تالى و دنباله رو قرآن است.غُرر الحِکم و دُرر الکَلِم نوشته عبد الواحد بن محمد تمیمى آمُدى، از بزرگان قرن ششم هجرى.موضوع : کلمات و مواعظ امیر مؤمنان على علیه السلام.این کتاب از ارزش و اعتبار خاصى برخوردار است. شخصیت هایى مانند ابن شهر آشوب که شاگرد مؤلف بوده اجازه روایت آن را از ایشان گرفته، و علامه مجلسى نیز این کتاب را جزء مصادر بحار الأنوار قرار داده است. کتب ارزشمند دیگری از شیعه .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25



0 دیدگاه
برای این پست دیدگاهی وجود ندارد

ارسال نظر



آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود

09111169156

info@parsaqa.com

حامیان

Image Image Image

همكاران ما

Image Image