فرشته اي که با نام رومان در دعاي سوم صحيفه آمده داراي چه ويژگي هايي است؟

امام سجاد در دعاي سوم صحيفه سجاديه که نيايشي است در طلب رحمت برای فرشته هاي مقرب و حاملان عرش الهي از فرشته اي با نام رومان نام مي برد و مي فرمايد: خداوندا درود بفرست... و بر رومان آزمايش کننده اهل قبور. يکي از واجبات و ضروريات اسلام که ايمان به آن لازم است، اعتقاد به سوال و جواب قبر و وجود منکر و نکير و رومان است، اين فرشتگان که باز پرسان قبرند، مانند ساير ملائکه، قابل رويت با چشم سر نيستند، زيرا هر چه که از عالم ملکوت باشد، چشمان ملکوتي مي تواند آن ها را مشاهده کند، چنان که پيغمبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ جبرئيل را مي ديد، امّا مردم او را نمي ديدند. از روايات بسياري استفاده مي شود هنگامي که انساني را در قبر گذاشتند، دو فرشته از فرشته هاي الهي به سراغ او مي آيند و از اصول و عقايد او ، توحيد و نبوت و ولايت ـ و حتي طبق بعضي از روايات ـ از چگونگي صرف عمر در طرق مختلف و طريق کسب اموال و مصرف آن ها، سوال مي کنند و اگر از مومنان راستين باشد، به خوبي از عهده جواب بر مي آيد و مشمول رحمت و عنايات حق مي شود و اگر نباشد، در پاسخ اين سوالات درمانده و مشمول عذاب دردناک برزخي مي شود. از اين فرشته، با نام منکر و نکير و در بعضي روايات به عنوان ناکر و نکير ياد شده است؛ همان طور که در حديثي از امام باقر ـ عليه السلام ـ رسيده است که فرمود: سوره ملک ـ سوره مانعه (يعني جلوگير) کننده است، که از عذاب قبر جلوگيري کند، و در تورات نيز به نام سوره ملک نوشته شده و هر که آن را در شب بخواند، عمل بسيار پاکيزه اي انجام داده و در آن شب با خواندن آن از غافلان نوشته نشود و من در حالي که نشسته ام، پس از نماز عشاء در رکوع آن را مي خوانم. البته از روايات استفاده مي شود که قبل از منکر و نکير، فرشته اي به نام رومان به سراغ ميت مي آيد، چنان که امام زين العابدين ـ عليه السلام ـ در دعاي سوم صحيفه سجاديه مي فرمايد: و منکر و نکير و رومان فتان القبور؛ و درود فرست بر منکر و نکير، مأموران عزيزت و بر رومان آزمايش کننده اهل قبور. نقل است، وقتي ميت در قبر گذاشته مي شود و همه مي روند، ملکي ظاهر مي شود به نام «رومان» يا «فتان القبور» بعضي هم اسم او را «رومان فتان» گفته اند. به هر حال اين ملک قبل از نکير و منکر، در نزد ميّت حاضر مي شود و کارش اين است که ببيند اعمال ميت چه صورت و وضعيتي دارد آيا از اهل سعادت است يا شقاوت؟ در هر صورت رومان فتان القبور، بعد از شناسايي او پيش نکير و منکر مي رود و گزارش مي دهد تا نکير و منکر با توجه به اعمال او با صورت نيکو يا زشت وارد شوند. از عبدالله بن سلام روايت است که از رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ سوال کردم: اولين فرشته اي که پيش از نکير و منکر داخل قبر ميت شود، کيست؟ فرمود: فرشته اي داخل شود که وجه و صورت او مثل آفتاب تلالو کند و اسم او رومان است. به ميت گويد: آن چه را که عمل کردي از بدي و خوبي تماما بنويس. گويد: با چه چيز بنويسم؟ قلم و مرکب و دوات من کجاست؟ رومان فرمايد: آب دهانت مرکب تو و انگشت، قلم تو است. عرض کند: به روي چه بنويسم؟ صحيفه اي نيست؟ فرمايد: کاغذ تو کفن تو است. پس تمامي کارهايي را که در دنيا انجام داده مي نويسد و چون به گناهان و سيئات خويش مي رسد حيا مي کند. رومان به او گويد: اي گنه کار، در دنيا (هنگام خطا و گناه) از خالق خود حيا نکردي و الان حيا مي کني، پس عمود خود را بلند کند که او را بزند، عرض کند: عمود خود را بردار تا بنويسم، پس در آن صحيفه تمام حسنات و سيئات خود را کتابت خواهد کرد. رومان فرمايد: مهرش کن، عرض کند: به چه چيز مهر کنم. حال آن که خاتم ندارم؟ مي فرمايد: او را به ناخن خود مهر کن و آن صحيفه را در گردن او اندازد و تا روز قيامت آويزان کند، هم چنان که خداوند فرمود: «و کل انسان الزمنا طائره في عنقه». .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه