امامزاده های بلافصل ایران که بی واسطه فرزندان معصومین ( ...

همه دسته بندی ها

گوناگون

سوال های پیشنهادی

🔗خواهر گرامی از اینکه ای...
🔗 داستانی از ملاقات اما...
🔗معمولا اعتکاف رو با دری...
🔗قرآن کریم داستان بنی اس...
🔗 امکان و ضرورت رجعت از...
🔗 براى تقویت حلم و بردبا...
🔗در عرفانهایی که امروزه...
🔗با تشکر از شما پرسشگر گ...

امامزادگان بلافصل /

تخمین زمان مطالعه: 12 دقیقه

امامزاده های بلافصل ایران که بی واسطه فرزندان معصومین (ع) هستند کدامند؟ ایا میشود نام ببرید.(لطفا انهایی را نام ببرید که سندیت دارد و معتبرا فرزند امام هستند)؟ شنیده ایم حتی امامزاده شاهچراغ در شیراز نیز به اشتباه فرزند امام کاظم ع نامیده شده و در اصل فرزند موسی مبرقع و نوه امام جواد است درسته؟ لطفا لیست این امامزادگان والامقام و شهرشان را نام ببرید.باتشکر

به این چند مطلب توجه کنید : 1- سادات ، همه به امامان معصوم مربوط نیستند ولی ساداتی که ما دیده ایم همه از نسل امامان هستند . 2- به طور تقریبی می توان گفت که تعداد فرزندان بلاواسطه امامان 129 نفرند . عده ای از آنان در ایران مدفونند مانندحضرت معصومه سلام الله علیها و شاه چراغ . از کتاب «منتقله الطالبیه» می توان به نام بعضی از امامزاگان مدفون در ایران تا قرن پنجم پی برد . برخی از این امامزادگان به طور مستقیم به امامان معصوم نمی رسند . 3-نام شهرها و تعداد امام زادگان مدفون در آنها: بروجرد 4 نفر. تستر 2 نفر. تفرش، 2 نفر. جندى شاپور 2 نفر. جیرفت 2 نفر گیلان 4 نفر. جرجان 32 نفر. خراسان 15 نفر. دیلم 6 نفر. رامهرمز 3 نفر. راوند 3 نفر. رى 66 نفر. رویان 2 نفر. سابور 3 نفر. سیرجان 2 نفر. سجستان 3 نفر. سمرقند 15 نفر. شیراز 23 نفر. چالوس 14 نفر. طبرستان 76 نفر. طالقان 2 نفر. طبس 2 نفر. طوس 6 نفر. فارس 6 نفر. فسا 5 نفر. قزوین 27 نفر. قم 23 نفر. کازرون 2 نفر. کرمان 7 نفر.مرو 8 نفر. نیشابور 21 نفر. ورامین 3 نفر. همدان 11 نفر. یزد 2 نفر. آذربایجان 3 نفر. ابهر 5 نفر. اردبیل 2 نفر. اهواز 35 نفر. ارجان 8 نفر. اصفهان 33 نفر. در کتاب « انوار پراکنده » ج اول ، ص 563 آورده است : « در ایران حدود 15 هزار بقعه امامزاده است که غالبا از تاریخ تولد ، وفات ، شجره نامه ، مدت عمر و اولادشان خبر نداریم » مهمترین امامزاده در ایران « حضرت معصومه » ( س ) است . ( انوار پراکنده ، ج اول ، حالات حضرت معصومه « س » ) بنا بر این در ایران امامزاده فراوان است ولی بسیاری از آنهاناشناخته هستند. امام زاده لازم التعظیمی مانند حضرت معصومه سلام الله علیها کم است. 4-سرسلسله ساداتی که در میان ما معروف است هاشم جد پیامبر(ص) است . عبدالمطلب ، عبد الله پدر پیامبر و حضرت علی(ع) نیزهمه سید هستند . 5- چون امامان(ع) مقام بلندی دارند وقتی نسل سادات به هر کدام از امامان که برسد آن امام به عنوان سرسلسله آنها معرفی می شود. مانند سادات علوی، حسنی، حسینی، موسوی و رضوی و....6- در سایت اسلام کوئست در باره شاه چراغ آمده است : «احمد بن موسی بن جعفر(ع)»، از فرزندان امام کاظم(ع) است[1] و اصل وجود چنین فرزندی برای آن‌حضرت و نیز تعریف و توثیق اجمالی ایشان در منابع کهن شیعی وجود دارد.به عنوان نمونه، در خصوص رابطه ایشان با پدر بزرگوارش، روایت شده است که امام کاظم(ع)، او را بسیار دوست می‌داشت و ملکی را از خود به او بخشید و او را به بخشندگی و دلیری ستود. شیخ مفید(413 ق) در این‌باره می‌گوید: احمد بن موسى، سیّدى کریم و جلیل و صاحب ورع بوده و حضرت ابوالحسن موسى(ع) او را دوست می‌داشت و مقدّم می‌شمرد و یک قطعه زمینى همراه با آب آن، معروف به یسیره، به او بخشیده بود. گزارش شده که احمد بسیاری از بردگان را از مال خویش آزاد نمود.[2]اسماعیل بن موسى بن جعفر(ع) می‌ گوید: « پدرم پیوسته به او نظر داشت و او را پاس می‌داشت و از او غافل نمی‌شد».[3]با این وجود درباره جزئیات زندگی‌ احمد بن موسی اطلاعات زیادی در منابع اولیه وجود نداشته و تنها برخی مطالب و داستان‌ها در کتاب‌های نسبتاً متأخر - آن هم با اختلافاتی - نقل شده است که در این نوشتار - بدون تأیید یا رد - تنها گزارشی از آنها را به استحضار می‌رسانیم:سید جعفر آل بحر العلوم(1377 ق)، درباره مادر ایشان نقل کرده است: مادر احمد بن موسی، از زنان بسیار محترم بود که او را أمّ احمد می‌نامیدند. حضرت موسى بن جعفر(ع)، به او علاقه زیادی داشت، وقتى از مدینه به بغداد رفت، امانت‌هاى امامت را به او سپرده، فرمود: «هر کس در هر موقع آمد و این امانت‌ها را از تو خواست، بدان من از دنیا رفته‌ام و او جانشین من است و امامى است که اطاعتش بر تو و سایر مردم واجب است».[4]وقتى هارون، امام هفتم(ع) را در بغداد مسموم کردحضرت رضا(ع)، از ام احمد امانت‌ها را خواست. ام احمد گفت: واى پدرت شهید شد؟ فرمود: «آرى اکنون از دفن او فارغ شدم، آن امانت‌هایى که پدرم موقع رفتن به بغداد در اختیارت گذاشت بیاور، من جانشین او و امام به حق بر جن و انس هستم». ام احمد گریبان چاک زده، امانت‌ها را تحویل داد و با آن‌جناب به امامت بیعت کرد.[5]در خصوص شهادت و یا وفات و محل دفن احمد بن موسی اختلاف‌نظر وجود دارد. این اختلاف مبتنی بر آن است که وی به اسفراین (از توابع استان خراسان شمالی) رفته و در آن‌جا به شهادت رسیده و یا در شیراز وفات یافته و یا به شهادت رسیده است.حاج شیخ عباس قمى(1359ق)، از کتاب «شد الازار فى حط الاوزار عن زوار المزار» - نوشته معین الدین ابو القاسم جنید بن محمود بن محمد شیرازى در سال 791هـ.ق[6] - نقل کرده است که؛ احمد بن موسى بن جعفر(ع) در ایّام مأمون، به شیراز سفر کرد و در آن ایّام بعد از شهادت امام رضا(ع)، او نیز در شیراز وفات یافت ... برخی نیز گفته‌اند که به شهادت رسید و قبر شریفش مخفى بود تا این‌که در زمان امیر مسعود بن بدر کشف شد و قبّه‌اى برای آن بنا نمود. گویند که بدن شریفش در قبر تر و تازه مانده بود، و از آن‌جایی که در دست انگشترى داشته که نقش نگینش: «العزّة لله احمد بن موسى» بوده است، او را شناختند. بعد از آن اتابک ابوبکر، بنائى بلندتر از اوّلى تأسیس کرد سپس خاتون ‌تاش که زنى نیکوکار و اهل عبادت بوده در سال 750 هـ.ق قبّه‌اى بس عالى درست کرد و در جَنب آن، مدرسه‌اى عالى بنا نهاد و در جوار آن مرقدى هم براى خودش معیّن نمود.[7]سید نعمت الله جزائرى(1112ق) در «الأنوار النعمانیّه» می‌گوید: احمد و محمد فرزندان موسى بن جعفر(ع) هر دو در شیراز مدفون بوده و محل دفنشان محل تبرّک و زیارت شیعه است.[8] نویسنده ریحانة الادب(1373ق) می‌گوید: حمد الله مستوفى در «نزهة القلوب»، آقاى محمد على کرمانشاهى در «مقامع الفضل»، صاحب حدائق در چند جا از «لؤلؤة البحرین»، میرزا عبد الله افندى در «ریاض العلماء» در ذیل شرح حال سید عبد الله بن موسى بن احمد تصریح کرده‌اند بر این‌که مرقد شریف احمد بن موسى بن جعفر(ع) همین مزارى است که در شیراز موجود و به شاه چراغ معروف است.[9]سید محسن امین(1377ق) در «أعیان الشیعه»، بعد از بیان عقیده آنانی که محل دفن احمد بن موسی را در اسفراین و یا مکان دیگر می‌دانند، می‌گوید: این عقیده بعید و مخالف با عقیده مشهور است(که محل شهادت و قبر او شیراز می‌باشد).[10]تاریخ وفات احمد بن موسی را در منابع تاریخی نیافتیم، ولی برخی از نویسندگان معاصر تاریخ وفات را حدود ۲۰۳ قمری که همزمان با شهادت امام هشتم(ع) است، ذکر نموده‌اند.[11]در برخی کتب متأخر نقل شده که پس از شهادت امام کاظم(ع)، مردم مدینه به لحاظ شخصیت و سن احمد، به در خانه او رفته و با وی بیعت کردند و او پیشاپیشِ جمعیت به مسجد پیامبر(ص) رفت و خطبه‌ای خواند و به مردم گفت: «ای کسانی که با من بیعت نموده‌اید! بدانید که من خودم با برادرم علی(امام رضا) بیعت کرده‌ام و او واجب الاطاعه است. بر من و شما است که از او اطاعت کنیم». سپس از منبر پایین آمده و به اتفاق همه مردم به در خانه برادرش رفته و با حضرت بیعت کردند.[12]در پایان گفتنی است که «شاهچراغ»، لقبی نیست که در زمان زندگانی ایشان به حضرتشان اطلاق شده باشد، بلکه بر اساس برخی نقل‌ها، در جریان کشف قبرشان در صدها سال بعد، این لقب برای ایشان در نظر گرفته شد.پاورقی[1]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 244، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص 309، قم، بعثت، چاپ اول، 1413ق.[2]. الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 244 – 245.[3]. همان، ص 245.[4]. آل بحرالعلوم الطباطبائی، تحفة العالم(این کتاب توسط ناشر ضمن جلد 48 بحار الانوار به چاپ رسیده و از علامه مجلسی نیست) ص 307، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.[5]. همان، ص 307 – 308.[6]. قمی، شیخ عباس، الکنى و الالقاب، ج 2، ص 351، تهران، مکتبه الصدر، چاپ پنجم ، 1368ش؛ آقا بزرگ تهرانی ، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج 6، ص 106، قم، اسماعیلیان ، 1408ق.[7]. الکنى و الالقاب، ج 2، ص 351 – 352.[8]. جزایرى، نعمت الله بن عبد الله، الأنوار النعمانیة، ج 1، ص 272، بیروت، دار القاری، چاپ اول، 1429ق.[9]. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج 3، ص 169، تهران، کتابفروشی خیام، 1369ش.[10]. أعیان الشیعة، ج 3، ص 192.[11]. ریحانة الادب، ج 3، ص 169.[12]. تحفة العالم،(چاپ شده ضمن بحار الأنوار، ج 48) ص 308.7- در سایت خبرگزاری بین المللی قرآن آورده است : بنابر مشهور قبر و زیارتگاهی که در شیراز قرار دارد متعلق به «احمد بن موسی بن جعفر» فرزند بلاواسطه امام کاظم، و برادر امام رضا و حضرت معصومه (سلام الله علیهما) است. اما آیا این شهرت، سابقه تاریخی طولانی دارد یا خیر؟ شیراز یکی از شهرهایی است که امامزادگان فراوانی در آن دفن شده و به همین خاطر به سومین حرم اهل بیت شهرت یافته که از میان تمام امامزادگان موجود قبر «احمد بن موسی» مشهور به «شاه‌چراغ» از همه شهرت فراوان‌تری دارد. بنابر مشهور این قبر متعلق به «احمد بن موسی بن جعفر» فرزند بلاواسطه امام کاظم، و برادر امام رضا و حضرت معصومه (سلام الله علیهما) تعلق دارد. اما آیا این شهرت، سابقه تاریخی طولانی دارد یا خیر؟ در این که امام کاظم (علیه السلام) فرزندی به نام «احمد» داشته هیچ شکی نیست. و «الإرشاد» شیخ مفید را می‌توان جزو قدیمی‌ترین منابعی دانست که به احوالات ایشان اشاره‌ای کرده و حتی برخی نویسندگان فِرَق و مذاهب، فرقه «احمدیه» را به ایشان نسبت داده‌اند.اما از آنجا که از وفات احمد بن موسی تا پیدا شدن قبر منسوب به ایشان در شیراز حد اقل چهارصد سال فاصله است انتساب قبر موجود به ایشان محل شک و تردید می‌باشد و نیازمند تحقیق است. زیرا علاوه بر شیراز، شهرهای دیگری همچون اسفراین، تفرش، بلخ، کاظمین و یمن نیز به عنوان مدفن «احمد بن موسی بن جعفر» می‌باشد، که شهرت قبر موجود در روستای کوران، واقع در 45 کیلومتری اسفراین از همه مشهورتر می‌باشد.ماجرا از آنجا شروع شد که در زمان اتابک بن ابوبکر زنگی (نیمه قرن هفتم) زنگی قبری پیدا شد و همگان مشاهده کردند جنازه موجود تازه است و بر دستش انگشتری دارد که نقش آن «العزة لله احمد بن موسی» است و به همین خاطر گمان کردند صاحب قبر «احمد بن موسی بن جعفر» می‌باشد پس از آن بقعه و بارگاهی که بر آن ساختند چنین شهرت یافت و از همین رو علمایی که قبر «احمد بن موسی بن جعفر» را در شیراز می‌دانند، (همچون جنید شیرازی، سید نعمت الله جزایری مستوفی و....) به همین شهرت اکتفا کرده، هیچ گاه پاسخ ندادند که آیا سفر احمد بن موسی بن جعفر به شیراز اثبات شده و کسی پس از وفاتشان (اوایل قرن سوم)، شیراز را به عنوان مدفن ایشان معرفی کرده یا نه؟اما در این میان بزرگانی هستند که در دل تاریخ به کند و کاو مشغول شده، به شهرت اکتفا نکردند. مرحوم سید محسن امین عاملی از کتاب «لب الأنساب» نوشته «محمد بن هارون موسوی نیشابوری»(متوفی 549) ماجرای کشته شدن «احمد بن موسی» را نقل می‌کند. نیشابوری می‌گوید: برخی قبر احمد بن موسی را در شیراز می‌دانند که این از اشتباهات عوام است. از همین رو علامه امین عاملی پس از این نقل قول می‌فرماید: هیچ گاه دلیل قانع کننده‌ای برای سفر احمد بن موسی به شیراز نیافتم.این که یک عالم نسب شناسی همچون نیشابوری انتساب قبر مشهور در شیراز را به «احمد بن موسی» رد می‌کند، قطعاً دلیل تاریخی و مستندی داشته و می‌توان گفت به خاطر این است که عالِم نسب شناس مشهوری همچون ابونصر بخاری (متوفی 341) در کتاب «سر السلسلة العلویة» می‌نویسد: احمد بن موسی مبرقع (نوه امام جواد) به شیراز آمد و در آنجا از دنیا رفت و در همان جا نیز دفن شد.ماجرای مهاجرت احمد بن موسی مبرقع در کتاب معالم انساب الطالبیین نیز آمده است که این نقل قول خاطر ما را جمع می‌کند که مدفون در شیراز نوه امام جواد است نه فرزند امام کاظم (علیهما السلام). زیرا این کتاب از قدمت زیادی برخوردار است و می‌تواند مرجعی برای معرفی این شخصیت باشد.شهید آیت الله قاضی طباطبایی نیز درباره لقب شاهچراغ و مدفن ایشان می‌نویسد:در شیراز قبه مجلل بسیارعالی بر سر قبر (احمد بن موسی) ساختمان شده و دارای صحن و ضریح مهم و مسجد و غیره است و میان مردم مشهور به قبر حضرت احمد بن امام موسی کاظم (ع) است و در میان عجم‌های فارسی‌زبان مشهور به شاه‌چراغ شده است که از سال یک‌هزارم بعد از هجرت این شهرت و لقب پیدا گردیده و ظاهراً از ترهات صوفیه است. قبری که در شیراز به نام (شاه‌چراغ) شهرت یافته در عصر اتابک ابوبکر بن سعد بن زنکی متوفی به سال ۶۵۹ ه‍. ق ... پیدا شده و قبل از آن ظاهراً اثری از آن قبر نبوده و پس از پیدا شدن قبرش جسدش را دیدند که پوسیده نشده و تغییر نیافته و در انگشتش خاتمی بوده که نقش آن این است که (العزة للّه احمد بن موسی) و از آن خیال کرده‌اند که فرزند امام کاظم (ع) است. و مورخ نسابه محقق علی بن زید بیهقی معروف به ابن فندق متوفی به سال ۵۶۵ ه‍. ق که با خاندان اتابک ابوبکر معاصر بوده و از معاصرین بلکه از شاگردان امام مفسر طبرسی (ره) صاحب مجمع‌البیان است در کتاب لباب الانساب-مخطوط-انکار کرده که احمد بن امام موسی (ع) در شیراز مدفون شده باشد و گوید: «و بعض النسابین یرون قبره و مزاره بشیراز و هذا مشهور من اغلاط العامة».... ابن فندق شدیداً انکار کرده که احمد بن امام موسی (ع) در آنجا مدفون باشد و مدعی شده که احمد بن امام موسی (ع) در (اسفراین) از نواحی خراسان مدفون است و لکن ادعای او نیز محقق و ثابت نیست که موجب قطع باشد؛ زیرا دربارهٔ مدفون شدن او قصه‌ای نقل می‌کند که به افسانه و خرافات نزدیک است .... نگارنده گوید: احتمال قوی می‌دهم که احمد بن موسی مدفون در شیراز مشهور به شاه‌چراغ عبارت از احمد بن موسی مبرقع بن امام محمد تقی الجواد (ع) است؛ زیرا شیخ نسابهٔ معتمد ابونصر بخاری در کتاب سر السلسلة العلویة گوید: (و احمد بن موسی بن محمد التقی بن علی الرضا (ع) مدفون بشیراز مات بها بعد نقله من قم الیها). چنان‌چه عین همین عبارت در نسخهٔ مخطوطه از آن کتاب نامبرده موجود است. یادداشت امیر هادی‌زاده .

امامزادگان بلافصل