آیا این سخن درست است که: ائمه اطهار باید ما را بطلبند تا به حرم آنها مشرف شویم؟

در پاسخ به چند نکته توجه کنید : 1. اگر منظور از این کلام این است که اگر بدون زمینه و شوق و معرفت زیارت در ما ائمه ع ممکن است ما را بطلبند و دعوت کنند باید گفت این حرف نادرستی است . 2. اگر کسی نسبت به حضرات معصومین –ع- معرفت داشته باشد و منزلت و جایگاه ملکوتی آنها را بشناسد و ازآثار و برکات زیارت انها آگاه باشد و شوق زیارت آنها در دل او پیدا شود زمینه زیارت آن عزیزان پروردگار برای او فراهم می شود . 3. بنا بر این می توان گفت وجود زمینه و میل و شوق و معرفت در زائر برای زیارت لازم است اما کافی نیست و تا عنایت و دعوت آنها نباشد این توفیق نصیب انسان نمی گردد . 4- بنا براین پس از کسب امادگی برای زیارت توسل به خود ائمه ع و در خواست عاجزانه برای زیارت انها در اجابت این خواسته تاثیر فراوان دارد . 5. در مورد زیارت و اثار و اداب ان مطالعه مطلب زیر مفید است : 1- زیارت حضور یافتن زائر در نزد ولی خدا و بهره مند شدن از فیض حضور و اشراقات و فیوضات بنده برگزیده خدا است. زیارت از یاد نبردن پیمان با ولی حق و تجدید عهد و پیمان با جانشین خدا بر روی زمین است. زیارت تجدید قوای معنوی تحلیل رفته و نیروی معنوی و روحانی گرفتن از منبع معنویت و نورانیت و روحانیت است. زیارت خود را در دریای کمال و عظمت انداختن و خود را در این دریای مواج غرق کردن و خودیت را فراموش کردن و خوبی و کمال و ادب را باز یافتن است. زیارت رها شدن از دغدغه ها و اضطراب ها و دل نگرانی ها و آرمیدن در حریم امن ولایت معصوم است. 2- زیارت ولی خدا باید عارفا بحقه باشد یعنی با جایگاه و منزلت و قرب امام و ولی خدا آشنا بودن و مقام شامخ او را در عالم هستی دانستن و به و جلال و عظمت و کمال او معترف بودن و اذعان داشتن است . البته این خود مراتب فراوانی دارد که به حسب درک و معرفت زائر مختلف است . با مطالعه دقیق پیرامون شخصیت و ابعاد مختلف و علم و کمال و قدرت و منزلت معصوم و نیز ارتباط قلبی مستمر و اطاعت خالصانه از دستورات و رهنمود های آنها می توان به اندازه ظرفیت عارف به حق او گردید . 3- خواست هر کس از اولیای الهی متناسب با نوع معرفت و نیاز و ضرورت خود او است ولی نیاز مشترک همه اهل ایمان درخواست عافیت و حسن عاقبت و ایمان کامل و تعجیل در ظهور امام زمان –عج- است . 4- تحول عمیق حال و اعمال و اخلاق و فاصله گرفتن از آلودگی های قبل و گناهان گذشته و احساس نشاط و نیرو و توان معنوی و سرشار شدن از انوار روحانی و اشتها و اشتیاق برای انجام عبادات و اعمال خیر نشانه بهره مندی زائر از فیض زیارتش و تایید این عبادتش می باشد .5- احساس دست خالی بودن نشانه بی نهایت بودن حس کمال خواهی انسان است و اختصاصی به شما ندارد . زیرا فیض و رحمت بی کرانه است و ظرفیت ما برای بهره مندی از آن محدود و اندک است و بنا بر این هر کس با هر میزان از آمادگی و معرفت بازاحساس می کند به مقدار لازم و کافی از آن حریم های نورانی و منبع انوار و کمالات توشه کافی را بر نداشته است و این احساسی واقعی ودرست است . 6- مسلماً زیارت پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) داراى آثار و اجر فراوان است و عرض ارادت به آنان و به زیارت آنان رفتن نوعى ارتباط معنوى بین زائر و ائمه(ع) مى باشد. بنا به آن چه از روایات استفاده مى شود ائمه معصومین(ع) حاضر و ناظر بر اعمال ما هستند و به خصوص عنایت خاصى نسبت به کسانى که به زیارت قبورشان مى روند دارند. از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که: «من زارنى بعد وفاتى کان کمن زارنى فى حیاتى وکنت له شهیداً و شافعاً یوم القیامه؛ هر کس مرا بعد از وفاتم زیارت کند مثل کسى است که در زمان حیات من مرا زیارت کرده است و من شاهد براى او شفات کننده در روز قیامت خواهم بود»(بحار به نقل از کامل الزیارات، ج 97، ص 143).1- توجه به حضور و ناظر و شاهد بودن اولیای الهی نقش مهمی در استفاده و فیض بردن از زیارت آنها دارد . در زیارت اذن دخول به حرم پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) مى گوییم: «واعلم ان رسولک و خلفائک(ع) احیاء عندک یرزقون یرون مقامى و یسمعون کلامى و یردون سلامى؛ [خدایا] من مى دانم که پیامبر تو و خلیفه هاى تو زنده هستند در نزد تو و متنعم هستند و مى بینند جایگاه مرا و مى شنوند کلام مرا و جواب مى دهند سلام مرا». همچنین روایات فراوانى در خصوص زیارت تک تک امامان به خصوص سالار شهیدان آقااباعبدالله الحسین(ع) وارد شده است. از جمله امام صادق(ع) مى فرماید: «زیارت قبر امام حسین(ع) از بهترین اعمال است» و در حدیث دیگرى مى فرماید: «من ارادالله به الخیر قذف فى قلبه حب الحسین و حب زیارته و من ارادالله به السوء قذف فى قلبه بغض الحسین و بغض زیارته؛ هرگاه خداوند اراده خیرى به بنده خود کند در قلب او محبت امام حسین(ع) و زیارت او را قرار مى دهد» (وسائل الشیعه، ج 14، باب استجاب زیاره الحسین –ع- .7- خواندن زیارت نامه مخصوص آن امام ع و دعای بعد از زیارت و همچنین زیارت جامعه کبیره و زیارت جامعه ائمه المومنین و دعاهای وارده بعد از زیارت مانند دعای عالیه المضامین و دعای مکارم الاخلاق و زیارت امین الله و عاشورا و مانند آن توصیه می شود. 8- تهیه سوغاتی برای بستگان نزدیک مستحب است, ولی حضور در بازار بیش از نیاز و اهتمام به امور تجاری در این گونه سفرها از معنویت و توجه انسان می کاهد و دل را از صفا می اندازد و از نتایج معنوی زیارت کم می کند.آداب زیارت:عالم بزرگ شیخ بهایى، جامع ترین شیوه ورود به حرم مقدس را ارائه کرده است و به 21 نکته براى زیارت اشاره دارد:1. پیش از دخول به روضه، غسل کند.2. تا داخل شدن با طهارت باشد.3. جامه نو پاک پوشد و بر در مشهد بایستد و دعاى منقول بخواند و اذن دخول بطلبد پس اگر در آن حال او را رقّت بهم رسد داخل شود و الاّ انتظار بکشد که هر گاه رقّت بهم رسد داخل شود.4. با خضوع و خشوع داخل شود و در حین دخول پاى راست را مقدّم دارد و در وقت بیرون آمدن پاى چپ را.5. خود را به ضریح بچسباند. بعضى توهّم کرده اند که دور ایستادن بهتر است و این غلط است چه در احادیث وارد شده که بر ضریح تکیه باید کرد و بوسیدن ضریح جایز است و در بوسیدن آستان ها حدیثى وارد نشده و بعضى از مجتهدین امامیّه برآنند که جایز است.6. زیارت را رو به ضریح مطهر بخواند.7. زیارت به طریق منقول بنماید، و قول السّلام علیک کافیست و بعضى از مجتهدین حاضر شدن در آنجا را کافى مى دانند.8. جانب راست روى خود را بر ضریح بنهد و در وقت فارغ شدن از زیارت دعا کند.9. جانب چپ روى خود را بر ضریح بنهد و از خداى تعالى بحقّ او و بحقّ صاحب قبر سؤال و درخواست کند که او را از اهل بهشت بگرداند به شفاعت صاحب قبر و در دعا کردن و الحاح نمودن مبالغه کند.10. بر سر بالین (بالاى سر) آید و رو به قبله نموده و دعا کند.11. بعد از زیارت، دو رکعت نماز زیارت بخواند و اگر زیارت حضرت رسول صلّى اللَّه علیه و آله باشد سنت است که نماز زیارت را در میان منبر آن حضرت و قبر او گذارد و اگر زیارت حضرات ائمّه معصومین علیهم السّلام باشد در بالین سر باید گذارد و در این نماز رخصت از ائمّه علیهم السّلام وارد شده که رو به قبر مى توان کرد اگر چه مستلزم پشت بقبله کردن باشد امّا اگر چنان کند که رو به ضریح کند و پشت بقبله نکند (1) بهتر است.12. بعد از نماز زیارت دعاى منقول بخواند و آن چه به خاطرش رسد از امور دین و دنیا طلب نماید و دعا براى جمیع خلایق نمودن بهتر است چه آن به اجابت نزدیکتر است.13. در آن مکان تلاوت قرآن بنماید و ثواب آن را به صاحب ضریح هدیه کند چه نفع آن باز به او مى رسد و سبب تعظیم صاحب قبر است.14. در جمیع احوال و به حسب استطاعت ، احضار قلب داشته باشد، و از جمیع گناهان توبه کند.15. بر خدمتکاران، نگاهبانان و محتاجان آن مقام، تصدّق نماید، چه ثواب تصدّق در آن مقام مضاعف مى شود.16. خدمتکاران، نگاهبانان و محتاجان آن مقام را تعظیم نماید، چه فى الحقیقه تعظیم ایشان تعظیم صاحب قبر است.17. هر گاه از زیارت برگردد، تا در آن شهر است باز به زیارت رود.18. آن که هر گاه رفتن او نزدیک آید، وداع به دعاى منقول کند.19. از خداى تعالى، عود و بازگشت بدان مقام را سؤال کند.20. در وقت بیرون آمدن از آن مقام، روى به ضریح کرده، پس پس و عقب عقب بیرون آید.21. زود از آن مقام بیرون رود، چه حرمت و تعظیم در آن بیشتر است و اشتیاق باز آمدن زودتر بهم مى رسد.(1)زیارت عتبات عالیات وزیارت امام حسین علیه السلام ویارانش داستان دیگری داردکه هنگام تشرف قابل درک است .برای آشنائی بیشتر با اماکن مقدس نجف وکربلا ودرک معنویات مسجد کوفه وسهله و...به کتاب شریف مفاتیح الجنان مراجعه نمائید توضیحات مفصلی در مورد عظمت آنها واعمال مربوطه داده است.پی نوشت:1) جامع عباسى، ج 2، ص 167 - 169. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه