آیا این حدیث قدسی، صحت دارد یا نه؟ و آدرسش."من تمام گناهان را، در قیامت مجازات می کنم الا دو گناه، که در همین دنیا مجازات می کنم و بسیار سخت مجازات می کنم؛ ظلم به یتیم و ظلم به کسی که یاوری ندارد"

این دو گناهی که گفته شده هردو مجازاتهای سختی دارد. ولی این که در یک حدیث مستقل آن هم قدسی ، این دو را با هم گفته باشند ، پیدا نکردیم. اما راجع به تک تک این دو گناه، لطفا به مطالب زیر توجه نمایید: النساء / 10 : إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامى ظُلْماً إِنَّما یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعِیراً « کسانى که اموال یتیمان را از روى ظلم و ستم مى خورند، تنها آتش مى خورند و به زودى به آتش سوزانى مى سوزند.»در آغاز سوره گفته شده که آیات این سوره به منظور پى ریزى یک اجتماع سالم نازل شده، و به همین دلیل قبلا رسوبات دوران جاهلیت و خلافکاری هاى آن زمان را که در دل بعضى از تازه مسلمان ها وجود داشت از میان می برد تا زمینه براى یک اجتماع سالم فراهم آورد.و چه عمل زشتى بدتر از خوردن مال یتیمان است و لذا در آغاز این سوره، تعبیرات شدیدى پیرامون تصرف هاى ناروا در اموال یتیمان دیده می شود که صریح ترین آنها آیه فوق است.این آیه مى گوید:" کسانى که اموال یتیمان را به ناحق تصرف میکنند در حقیقت آتش خورده اند".نظیر این تعبیر در سراسر قرآن مجید، تنها در یک مورد دیگر دیده می شود و آن در باره کسانى است که با کتمان حقایق و تحریف آیات الهى، منافعى به دست مى آورند که در باره آنها نیز مى فرماید:" إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْکِتابِ وَ یَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِیلًا أُولئِکَ ما یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ":" کسانى که آیات خدا را کتمان مى کنند و به وسیله آن درآمد ناچیزى فراهم مى نمایند آنها جز آتش چیزى نمى خورند" (بقره- 174).و سیصلون سعیرا" سیصلى" در اصل از ماده" صلى" (بر وزن درد) به معنى داخل شدن در آتش و سوختن است و" سعیر" به معنى آتش شعله ور است.در این جمله، قرآن مى گوید: علاوه بر اینکه آنها در همین جهان در واقع آتش می خورند، بزودى در جهان دیگر داخل در آتش برافروخته اى می شوند که آنها را بشدت می سوزاند.از این آیه استفاده می شود که اعمال ما علاوه بر چهره ظاهرى خود، یک چهره واقعى نیز دارد که در این جهان از نظر ما پنهان است، اما این چهره هاى درونى، در جهان دیگر ظاهر می شوند و مسئله تجسم اعمال را تشکیل می دهند.قرآن در این آیه مى گوید:" آنها که مال یتیم مى خورند گرچه چهره ظاهرى عملشان بهره گیرى از غذاهاى لذیذ و رنگین است، اما چهره واقعى این غذاها آتش سوزان است، و همین چهره است که در قیامت آشکار می شود.چهره واقعى عمل همیشه تناسب خاصى با کیفیت ظاهرى این عمل دارد، همان گونه که خوردن مال یتیم و غصب حقوق او، قلب او را مى سوزاند و روح او را آزار مى دهد چهره واقعى این عمل آتش سوزان است.توجه به این موضوع (چهره هاى واقعى اعمال) براى کسانى که ایمان به- این حقایق دارند بهترین مانع از انجام کارهاى خلاف است، آیا کسى پیدا می شود که با دست خود پاره هاى آتش را برداشته و در میان دهان بگذارد و ببلعد؟ همچنین افراد با ایمان ممکن نیست مال یتیم را به ناحق بخورند و اگر مى بینیم مردان خدا حتى فکر معصیت به خود راه نمی دادند یک دلیل آن، همین بوده که آنها بر اثر قدرت علم و ایمان و پرورشهاى اخلاقى چهره هاى واقعى اعمال را مى دیدند و هرگز فکر انجام کار بد را نمى کردند. یک کودک نادان و بى اطلاع ممکن است مجذوب جلوه زیباى یک شعله آتش سوزان شود و دست در آن فرو برد، اما یک انسان فهمیده که سوزندگى آتش را بارها آزموده است کجا ممکن است حتى چنین خیالى بکند؟احادیث و روایات در نکوهش تجاوز به اموال یتیمان بسیار زیاد و تکان دهنده است و حتى کمترین تعدى به اموال یتیمان مشمول این حکم معرفى شده:در حدیثى از امام باقر یا امام صادق (ع) نقل شده که کسى سؤال کرد این مجازات آتش در باره چه مقدار از غصب مال یتیم است؟ فرمود:" در برابر دو درهم!" ( ر. ک: تفسیر نمونه، ج 3، ص 281)و در مورد ظلم به کسی که یاوری جز خدا ندارد: ابو حمزه ثمالی از امام محمد باقر علیه السلام چنین نقل می کند که: چون زمان مفارقت امام علی بن الحسین علیه السلام از دنیا فرا رسید مرا به سینه خود چسبانید آنگاه فرمود:« فرزند عزیزم! تو را به چیزی سفارش می کنم که پدرم علیه السلام در هنگام وفاتش مرا بدان وصیت فرمود، همان چیزی که پدر او [امام حسین علیه السلام] نیز بدو چنین فرموده بود، که : « یَا بُنَیَّ إِیَّاکَ وَ ظُلْمَ مَنْ لَا یَجِدُ عَلَیْکَ نَاصِراً إِلَّا اللَّهَ: ای فرزند عزیزم از ظلم به کسی که یاریگری جز خدا علیه تو ندارد پرهیز کن!»، ( الکافی، ج 2 ، ص 332). .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه