اطلاعاتي در خصوص خاندان صدر (صدر المحدثين ومرحوم ملا عبدالله و پسرانش ملا احمد وملا محمود و نواده اش ملا عبدالحسين) که ظاهراً اهل بابا سلطان در 6 کيلومتري خوانسار بوده اند مي خواهم. مدفن ملا ميرزا محمود صدر المحدثين متوفا به سال 1332در تکيه حاج محمد جعفر آباده اي در تخت فولاد اصفهان است.

در اصفهان چندين خاندان با عنوان صدر معروف و مشهور هستند امّا خانداني که مشهور و معروف به صدر المحدثين بوده شامل ملا عبدالله، پسرش ميرزا محمود و نواده اش ميرزا عبدالحسين مي باشند که از وعاظ و منبريان و مشروطه خواهان عصر قاجاري بوده اند. ملا عبدالله خوانساري چنان که از اسمش بر مي آيد از اهالي خوانسار و يا حومه آن بوده است، از منبريها و وعاظ معروف و روضه خوانان مشهور اصفهان بوده و در شدت مرض و بيماري نيز از منبر و ذکر مصيبت اهل بيت عليهم السلام غفلت نمي کرده است. وي در 7 محرم سال 1293 هجري وفات يافته و در بقعه تکيه آباده اي واقع در تخت فولاد اصفهان مدفون گرديد. سيد محمد باقر کتابي وقتي به ذکر خطیبان و وعاظ مشهور و معروف اصفهان مي پردازد بدون ذکر نام فقط به صدر المحدثين، که لقب مشهور اين خاندان بوده، اشاره مي کند. فرزند مرحوم ملا عبدالله، ميرزا محمود صدر المحدثين نيز از سخنوران معروف اصفهان بود که گويا در نقل مطالب و ذکر مصائب اهل بيت عليهم السلام سليقه مخصوصی داشته است و به حسن صوت و لحن زيبا شهرت داشت و به همين خاطر در شمار روضه خوانان طراز اول اصفهان قرار داشت. ميرزا محمود همچنين از هنر خطابه خود براي آگاهي مردم از جريان مشروطه استفاده مي کرد و از این جهت او را از آزاديخواهان مشروطه مي .وی در این جريان از همراهان ملک المتکلمين و سيد جمال واعظ اصفهاني بود ولي از آنجا که ميدان مبارزاتي صدر المحدثين در نهضت مشروطه از اصفهان تجاوز نکرد بیرون از اصفهان چندان نداشت. ملک زاده مي نويسد: ميرزا محمود صدر يکي از وعاظ معروف آن زمان بود ، در حکمت الهي مقامي بلند داشت و در نطق و بيان کم نظير بود. مردي بود آزاديخواه، پاک فطرت، شيرين گفتار و در ميان مردم به حسن اخلاق و نيکوکاري معروف و دوستان آزاديخواهش او را فال امام جعفر صادق عليه السلام مي ناميدند. نقل شده است که سخنراني هاي وي در عصر مشروطه چنان جذاب و مهيج بود که در مجمعي که در چهل ستون اصفهان تشکيل شده بود، مردم به واسطه شنيدن سخنان وي به هيجان آمده رشته طاقت گسيخته، گريه ها کرده ، ناله آغاز کردند و قرآن مجيد را مُهر کردند که هیچگاه لباسهای تولید خارج را نپوشند. نواده ملا عبدالله و فرزند ميرزا محمود، ميرزا عبدالحسين صدر المحدثين نيز از خطبا و وعاظ مشهور و معروف اصفهان بوده است و حتي شهرت ملي نيز داشته است. وي در حدود سال 1310 در اصفهان متولد گرديد. در نزد جمعي از فضلاي اين شهر تحصيل نمود و به تهران رفته آنجا نيز چندين سال به تحصيلات جديد و قديم پرداخته و به ترويج دين پرداخت. وي نيز هم چون پدرش با استفاده از بیان شیوا خمات فراوانی به نهت مشروطه کرد. ملک زاده، ميرزا عبدالحسين را خطيب مشهور و واعظ توانا مي داند که در نطق و بيان و فصاحت کلام شهرتي بسزا يافته و در راه طرفداري از آزاديخواهي جان خود را به رايگان فدا کرد. مهدوي مي نويسد: ميرزا عبدالحسين در اواخر عمر دچار يک بيماري شد، که گويا بر اثر آن بيماري حواس خود را از دست داده بود. و در حدود سال 1367 هجري در شيراز خود را در چاهي انداخته و وفات يافت. وی به احتمال در همان شهر مدفون شده است. ميرزا محمود که در 23 رجب سال 1332 هجري در اصفهان وفات يافته بود در کنار پدرش در بقعه ای در تکيه آباده اي که منسوب به عالم فاضل محمد جعفر فرزند محمد صفي آباده اي است و محل دفن بسياري از علما و فضلا و خطبا مي باشد، مدفون گرديد. با اين که اطلاعات کاملي از زندگي خاندان صدر در دست نيست با توجه به آنچه که نقل شد مي توان نتیجه گرفت که اين خاندان از وعاظ و خطباي مشهور اصفهان بودند که در نهضت مشروطه هم فعاليت داشتند ولي در مورد احمد فرزند ملا عبدالله اطلاعاتي یافت نشد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه