سوال بنده در مورد آرزو در ابعاد اخروی است. بعد از یک مطالعه سطحی در مورد نظر دین در خصوص آرزو و تاثیر آن در زندگی انسان و این که اگر آرزو دور و دراز باشد در زندگی انسان تاثیرات مخربی دارد، این سوال در ذهنم پیش آمد که اگر انسان همان آرزو را با همان خصوصیات برای آخرت خود در نظر داشته باشد و سعی و تلاش خود را در جهت تحقق آن آرزو ( هر چند از ویژگی های آن آرزو محال بودن آن باشد) به کار بندد ، آیا با توجه به قوانین معاد و اصل پاداش و کیفر و نسبت ابعاد نامحدود آخرت در برابر ابعاد محدود دنیا می توان انتظار تحقق آن را داشت؟ و این که آیا نفس این عمل مورد نظر خداوند هست یا خیر؟

آرزو در ابعاد اُخروی ممکن نیست !!! به این دلیل که اولا : ما از جنس دنیاییم و سطح آرزوهایمان هم هر چند نام اُخروی رویش باشد ، باز هم دنیوی است ! و ثانیا : جنس دنیا با آخرت متفاوت است و ما درک درستی از آخرت نداریم لذا بایستی تقریبا مطمئن بود که خواسته های اُخروی ما در دنیا بعد از خارج شدن از دنیا ، تغییر می کند ! و ثالثا: اگر کسی دارای ایمان وعمل صالح باشد ، پاداش اُخروی ایمان و عمل صالحش این است که در آنجا هر آنچه را بخواهد به او می دهند گر چه این آرزوهای او دنیوی باشد ؛ به پاس تشکر از او، آنچه را بخواهد به او می دهند، در حالی که ممکن است یکی از دغدغه هایش رسیدن به آرزوهای دنیوی عملش باشد! ولی این نیز بعید است چون وقتی انسان وارد سرای آخرت می شود ، آرزوهایش تغییر می کند و به آنچه در آخرت به آن نیاز دارد آنها را طلب می کند و نیازمندیهایش با نیازمندی های دنیاییش تغیر می کند ! راجع به جهان آخرت !آن جهان و یا به عبارت دیگر«آخرت » ؛ جهانى است که انسان پس از مرگ به آن وارد مى شود و در آنجا جاودانه مى ماند و براى آنچه در دنیا کرده است، پاداش و کیفر مى بیند.(معاد) قرآن کریم صد و چهار بار از این کلمه، بى قید و اضافه و ده بار همراه کلمه «دار» و «نشأة» و پنج بار با کلمه «اولى» و هشتاد بار در برابر دنیا و ... یاد کرده است. در جهان آخرت ، از نظام اجتماعى و تعاون و مدنیّت، آن سان که در دنیا وجود دارد، خبرى نیست. در آن جهان، هر انسانى به نتیجه اندیشه و گفتار و کردار خویش مى رسد و با آنچه در دنیا کرده است، قرین مى گردد (نجم/ 39). حقیقت ناب تنها در آخرت بر انسان آشکار مى گردد و از این رو، شکّ و تردید در آنجا براى کسى پیش نمى آید و اختلاف نظرى میان انسان ها رخ نمى دهد (ق/ 22). در آن سرا، انسان در مى یابد که مؤثّر راستین در وقایع جهان، تنها خدا بوده و دیگر علل و اسباب تأثیر مستقل نداشته اند (نور/ 25). آنچه در آخرت به آدمى مى رسد، یا نعمت است و یا نقمت. لذّت و رنج در آن جهان به گونه اى دیگر است و با دنیا قیاس پذیر نیست: آنان که در جهان آخرت، به سعادت بهشت دست مى یابند، خواهند گرفت، به آنچه جان ها آرزو مى کنند و چشم ها را خوش مى آید خواهند رسید و جاودانه در آن خواهند زیست (زخرف/ 71). و آنان که به دوزخ افتند، به کیفرهایى بزرگ گرفتار مى آیند (غاشیه/ 23 و 24). قرآن از زندگى اخروى دو گروه مؤمنان و کافران بارها سخن گفته است و وعد و وعیدهاى الهى را به تکرار آورده است. از نعمت هایى که مؤمنان بدان مى رسند، زندگى در بهشت است؛ بهشتى که همانند آسمان ها و زمین بزرگ است و البته خشنودى خدا، نعمتى است بسیار بزرگ تر که در آخرت نصیب مؤمنان مى گردد (آل عمران/ 133؛ حدید/ 21).انسان را در دنیا توانِ آن نیست که به تمام و کمال، نتیجه کوشش هاى خویش را فراچنگ آورد؛ ولى در آخرت، آن را به گونه کامل در مى یابد و هیچ عاملى را یاراى ممانعت نیست (زلزال/ 7 و 8). آنچه آدمى در دنیا مى کند، همانند بذرى است که مى بالد و در آخرت بَر مى دهد و آنان که در دنیا تنها براى بهره هاى دنیوى مى کوشند، نصیبى از آخرت نخواهند برد (شورى/ 20). در نظرگاه قرآنى، نه تنها انسان، که همه آفریدگان در آخرت محشور مى شوند و به بندگى خدا اقرار مى کنند (مریم/ 93). ایمان به آخرت از آموزه هاى بنیادى دین اسلام و ادیان پیشین است (ر. ک. تفسیر نمونه ، 19/ 71 و 25/ 401). .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه