در قرآن آمده فقط به پیامبر درود بفرستید و با ان تاکید آمده که فرشتگان فقط بر او درود می فرستند: انّ الله و ملائکته یصلّون علی النّبی .... پس چرا باید به آل او نیز درود فرستاد؟

جواب اجمالی: آیه : ان الله و ملائکته یصلون علی النبی , یا ایها الذین امنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما, در خصوص صلوات بر محمد(ص) و اهمیت آن است ودر مقام بیان این که صلوات بر محمد چگونهباید باشد نیست. درباره کیفیت صلوات بر پیامبر(ص ) در روایات بی شماری که از منابع اهل سنت و اهل بیت (ع ) رسیده , صریحا آمده است که آل محمد(ص ) را به هنگام صلوات بر محمد بیفزایید. از جمله : از کعب بن عجره نقل شده است که مردی خدمت پیامبر(ص ) عرض کرد: »اما السلام علیک فقد علمنا فکیف الصلاه علیک قال (ص ) قل اللهم صل علی محمد(ص ) و علی آل محمد(ص ) کما صلیت علی ابراهیم انک حمید مجید. اللهم بارک علی محمد و علی آل محمد(ص ) کما بارکت علی ابراهیم انک حمید مجید«. امام زمان (عج ) هم از آل محمد(ص ) است . جواب تفصیلی: در جواب سوال شما دونکته خدمتتان عرض می کنیم :اولا:لازم نیست تفصیل همه امور در قرآن آمده باشد، کلیات اطاعت ومحبت اهلبیت علیهم السلام در قرآن آمده ، تفصیل آن در روایات بیان شده است .مانند اینکه اصل نماز در قرآن آمده ولی رکعات نماز ،واجبات ،مبطلات و....سایر امور آن ،ذکر نگردیده است،ولی در روایات تمام ریزودرشت آن تبیین شده.ثانیا: گرچه فقیهان مذهب اهل بیت در باره صلوات بر پیامبر، ذکر «آل» را به خصوص در تشهد نماز واجب دانسته اندمحمد حسین نجفى، جواهرالکلام، ج 10، ص 261؛ شیخ طوسى، الخلاف، ج 1، ص 369 - 371. و دلیل آنان نیز روایات بسیارى است که درباره کیفیت صلوات بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمده، امّا در این زمینه، روایات بسیارى را نیز در منابع معتبر اهل سنت مى توان یافت که در آنها گفته شده که «آل محمد» را به هنگام صلوات بر «محمد»، اضافه کنید. یکى از این احادیث، این حدیث مشهور که اهل سنت نیز بدان اشاره کرده اند: مردى خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) رسید و عرض کرد: «اما السلام علیکم فقد علمنا فکیف الصلاة علیک؛ سلام بر تو را ما مى دانیم چگونه است؛ اما صلوات بر شما باید چگونه باشد»؟ پیامبر فرمود بگو: «اللهم صل على محمدو على آل محمد کما صلیت على ابراهیم انک حمید مجید»؛سنن الترمذى، ج 5، ص 359، ح 3220. ابن حجر نقل مى کند که پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: «لاتصلّوا علىّ الصلاة البتراء فقالوا و ما الصلاة البتراء؟ قال تقولون: اللهم صل على محمد و تمسکون، بل قولوا اللهم صل على محمد و آل محمد؛ هرگز بر من صلوات ناقص نفرستید. عرض کردند: صلوات ناقص چیست؟ فرمود: این که فقط بگویید: اللهم صل على محمد و ادامه ندهید؛ بلکه بگویید: «اللهم صل على محمد و آل محمد»؛الصواعق المحرقه، ص 225. از این رو، شافعى، فقیه اهل سنت، صلوات بر پیامبر و آل او را در تشهد دوم واجب مى داند و حنبلى ها هم آن را واجب مى دانندالفقه على المذاهب الاربعه، ج 1، ص 236 و 367؛ ر.ک: ابن قدامه، المغنى، ج 1، ص 579. جمعى دیگر از فقیهان اهل سنت، همچون ابوحنیفه آن را واجب نشمرده اندتفسیر نمونه، ج 17، ص 420؛ علامه حلى، تذکرة الفقها، ج 1، ص 126. و ابن حزم، چنین صلواتى را فقط یک بار در تمام عمر واجب و زائد بر آن را مستحب مى شمارد که شافعى، چنین سخنى را ادعاى بدون دلیل مى داند.المحلى، ج 3، ص 273 . شافعى، واجب بودن صلوات بر محمد آل محمد را در شعر معروفش این چنین آورده است: یا اهل بیت رسول اللَّه حبکم فرض من اللَّه فى القرآن انزله کفاکم من عظیم القدر انکم من لم یصل علیکم لا صلاة له اى اهل بیت رسول اللَّه! محبت شما، از سوى خداوند در قرآن واجب شده است. در عظمت مقام شما، همین بس که هر کس بر شما صلوات نفرستد، نمازش باطل است.ر.ک: تفسیر نمونه، ج 17، ص 420. ثالثا: از آیات دیگر استفاده می شود که دوستی و محبت اهل بیت علیهم السلام از واجباتی است که قرآن آن را از مسلمانان و مؤمنین خواسته است ، قرآن در سوره شوری آیه 23 می فرماید :«قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی » یکی از نشانه های مودة فی القربی ،فرستادن درود و سلام بر آنها می باشد همانگونه که بر پیامبر صلی الله علیه وآله درود و سلام می فرستیم .چرا که اهل بیت پیامبر جان او ونفس او بودند و صلوات بر آنها ،صلوات بر پیامبرصلی الله علیه و آله است.بنابر روایات اهل سنت و شیعه منظور از ذوی القربی حضرت علی و فاطمه و حسن وحسین می باشند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه