کسى که منتظر و چشم به راه ظهور و قیام جهانى نجات دهنده بزرگ و موعود امت ها است، بایسته است از نظر عملى، فکرى و اعتقادى نیز انتظار و آمادگى خود را نشان دهد. تنها با لقلقه زبان و شعار و تظاهر و ادعاى چشم به راه بودن، نمى توان خود را منتظر واقعى دانست!! امام امام گفتن و امامی نبودن دردی را دوا نمی کند؛ باید هم از امام گفت و هم با امام بود. مرحله نخست «انتظار سازنده»، باور به وجود منجى و اعتقاد به ظهور او و برپاداشت انقلاب جهانى به دست او است. سپس نوبت به اصلاح و همسوسازى رفتارها، گفتارها و پندارها با این اعتقاد و باور است.

کسى که منتظر و چشم به راه ظهور و قیام جهانى نجات دهنده بزرگ و موعود امت ها است، بایسته است از نظر عملى، فکرى و اعتقادى نیز انتظار و آمادگى خود را نشان دهد. تنها با لقلقه زبان و شعار و تظاهر و ادعاى چشم به راه بودن، نمى توان خود را منتظر واقعى دانست!! امام امام گفتن و امامی نبودن دردی را دوا نمی کند؛ باید هم از امام گفت و هم با امام بود. مرحله نخست «انتظار سازنده»، باور به وجود منجى و اعتقاد به ظهور او و برپاداشت انقلاب جهانى به دست او است. سپس نوبت به اصلاح و همسوسازى رفتارها، گفتارها و پندارها با این اعتقاد و باور است. وقتى انسان حقیقتاً منتظر کسى باشد، تمام رفتارها و سکناتش نشان از منتظر بودن او دارد : لاف عشق و گله از یار زهى لاف دروغ /عشق بازان چنین مستحق هجرانند امام زمان بهار دلها و جانها است و این رمزی برای این است که باید در همه شئون زندگی ، دل و جان را پاک و پاکیزه نمود و همچون امام خود ، راه صلاح و درستی را پیمود . منتظران واقعى، وضعیت فکرى، روحى و عملى خود را به گونه اى سامان مى بخشند که سنخیت کاملى با امام زمان(عج) داشته باشند. اگر کسى می خواهد به انسان دیگرى نزدیک شود، چاره اى ندارد جز اینکه بکوشد نوع اعتقاد، باورها، صفات و رفتار خود را به ایشان نزدیک سازد تا از این طریق شیعه و پیرو واقعى او باشند.امام باقر«ع» در تفسیر آیه«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا»فرمود: «اصبروا»، یعنى صبر کنید بر اداى واجبات و «صابروا»، یعنى شکیبا باشید بر اذیّت دشمنان و «رابطوا»، یعنى رابطه ناگسستنى با امام خود، مهدى منتظر(عج) داشته باشید» (منتخب الاثر، ص 515، ج 8 ؛ الغیبة النعمانى، ص 199 ؛ تفسیر برهان، ج 1، ص 234)در این راستا یکى از وظایف و بایسته هاى مهم منتظران، تقوا و ورع و آراستن درون با فضایل انسانى و چنگ زدن به مکارم اخلاقى است ؛ یعنى، همان طور که قرآن مى فرماید: «اگر مى خواهید محبوب خدا باشید، تقوا پیشگى کنید» ؛ این قانون در مورد منتظران حضرت مهدى(عج) نیز هست.ازامامصادق«ع»نقلشدهاست: «براىصاحبالامر،غیبتىطولانىاست؛درایندورانهرکسبایدتقواپیشهسازدوبهدینخودچنگزند» (الغیبةالنعمانى،ص 250،باب 14،ح 5).بسى گفتند از عیسى و مهدى / مجرّد شو، تو هم عیساى عهدىز مهدى گر چه روزى چند پیشى/ بکش دجّال خود، مهدىّ خویشى چو تو در معرفت، چون طفل مهدى / چه دانى، قدر علم و فضل مهدى؟!به نور علم مى کن دیده روشن / که تا بتوانیش هر لحظه دیدن البته در روایات زیادى توصیه به صبر و بردبارى در این دوران شده و براى منتظران صابر، پاداش ها و ثواب هاى چندى بیان گشته است.امام صادق«ع» مى فرماید:«من دین الائمة الورع و العفّة و الصلاح و انتظارُ الفرج بالصّبر» (منتخب الاثر، ص 498)؛ «از آیین امامان است: تقوا، عفّت، صالح بودن و انتظار فرج با صبر و شکیبایى».رسول گرامى اسلام«ص» فرموده است: «خوشا به حال شکیبایان در غیبت و محبّت او، که آنان را خداى تبارک و تعالى، در کتابش چنین توصیف فرموده است: «هُدىً لِلْمُتَّقِینَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ «؛ (یوم الخلاص، ج 1، ص 356، ح 361). در روایات دیگر نیز «متقین» به شیعیان و «غیب» به حجّت غایب تفسیر شده است (الزام الناصب، ص 137) همچنین روایت شده است: «کسى که منتظر امر ما باشد (ظهور مهدى) و بر آنچه در این راه از آزار و ترس و وحشت مى بیند، صبر کند، فردا (روز رستاخیز)، در جرگه ما خواهد بود» (بحارالانوار، ج 52، ص 256)پیروى از پیشوایان معصوم، پاى فشردن بر شاخص هاى زندگى سالم، اجراى حدود الهى، حق مدار ماندن، تقویت ایمان و اعتقاد و داشتن ثبات قدم در دین دارى، گرفتار نیامدن در دام بدعت ها و انحرافات و... از بایسته هاى اساسى عصر غیبت است. آیا امروزه می توان خبری از اینها در بسیاری از مسولان و سیاست بازان و سیاسی کاران دید !!؟ رسول خدا«ص» فرمود: سوگند به آن که مرا به حقّ برانگیخت! فرزند به پا خاسته من غایب خواهد شد... پس هر که روزگار غیبت وى را درک کند ؛ بر ریسمان محکم دین خدا چنگ زند و بر ابلیس خبیث راهى نگشاید که با افسونِ شکّ و تردید، او را از آیین من، دور و از دین من بیرون سازد» ( اثبات الهداة، ج 3، ص 459.) باید به این هشدار رسول خدا«ص» نیز توجّه کرد که: «او غیبتى طولانى نخواهد داشت و امت ها درباره او به سرگردانى و حیرت خواهند افتاد و از دین خود منحرف مى شوند ؛ در این هنگام او مثل ستاره اى درخشان به سوى مردم رو مى آورد».امام حسن عسکرى«ع» نیز مى فرماید: «به خدا سوگند! او غیبتى خواهد داشت که در آن، تنها کسانى از هلاکت نجات مى یابند که خداوند آنان را بر قول امامتش ثابت قدم داشته و در دعا براى تعجیل فرجش، موفّق کرده است» (بحارالانوار، ج 51، 72 ؛ کتاب الغیبة طوسى، ص 176)از طرفی باید بدانیم عرصه سیاست و اجتماع، مهم ترین میدان بروز و ظهور بایسته هاى انتظار و مؤثرترین زمینه در جهت تحقق اهداف امام زمان(عج) در عصر غیبت و قبل از قیام ایشان است . علاقه مندان و یاوران حضرت مهدى(عج)، هیچ گاه نباید سیره و روش پیامبر«ص» و اهل بیت او را فراموش کنند ؛ بلکه باید همواره آن را در نظر داشته و آماده پیوستن به قیام جهانى حضرت مهدى(عج) باشند و در عین حال خود علیه ظلم و ستم و فساد، مبارزه کنند نه اینکه خود از ظلمه و مفسدان و یاوران فساد و تباهی ها باشند .رسول گرامى اسلام فرمود: «لا یزالونَ قومٌ من امّتى یُقاتلون على الحقّ ظاهرین الى یوم القیامة» (نهج الفصاحه، ج 2، ص 516 ) ؛ «همواره گروهى از امت من تا روز رستاخیز، پیروزمندانه در راه حق نبرد مى کنند».در روایات به نمونه اى از منتظران و شیعیان واقعى امام«ع» در عصر غیبت اشاره شده که علیه ظلمت و فساد قیام مى کنند و راه امامان خود را تداوم مى بخشند و جانشین ولى عصر (عج) در روى زمین هستند.امام صادق«ع» مى فرماید: «فیَجعَلُ اللّه قم و اهلَها قائمین مقام الحجّة»(منتخب الاثر، ص 443) ؛ «خداى تبارک و تعالى، قم و اهل قم را قائم مقام حجّت قرار مى دهد» و نیز «قم به این جهت قم نامیده شده که اهل آن در محضر قائم آل محمّد(عج) گرد مى آیند و با او قیام مى کنند و از یارى او منحرف نمى شوند» (همان، ص 485)حضرت على«ع» نیز مى فرماید: «واللّه ما یکونُ ما تأملون حتّى یهلِک المبطلون و یضمحلّ الجاهلون و یأمن المتّقون...»(نهج البلاغه، ج 1، ص 198 ؛ الغیبة طوسى، ص 279.)؛ «به خدا سوگند! آنچه آرزو مى کنید، تحقّق نمى یابد، مگر هنگامى که باطل از بین رود و نادان ها نابود شوند و پرهیزگاران، آرامش خود را باز یابند...».«انتظار ظهور»، یکى از بزرگ ترین عوامل پایدارى، استقامت و مقاومت در برابر سختى ها و مشکلات عصر غیبت است. انتظار مسلمانان واقعی را در برابر ظلم ها، فسادها، زورگویى ها و انواع بلاها و سختى ها، ثابت و پا برجا نگه مى دارد و به آنان دل و جرأت مى دهد تا در برابر تهدیدها، تطمیع ها و سخت گیرى هاى دشمنان اسلام، خود را نبازند و از هیچ چیز و هیچ کس نهراسند.پیامبر اکرم«ص» به مسلمانان صدر اسلام فرمود: «بعد از شما قومى خواهد آمد که پاداش هر یک از آنها برابر پاداش پنجاه نفر از شما است». گفتند: اى رسول خدا! مگر نه این است که ما در حضور شما، در بدر و احد و حنین شرکت کردیم و قرآن در میان ما نازل شد؟! فرمود: «اگر آنچه بر آنها روى خواهد داد، بر شما روى مى داد ؛ شما نمى توانستید چون آنها صبر و شکیبایى را پیشه خود سازید» ( منتخب الاثر، ص 515 ؛ الغیبة طوسى، ص 275) و نیز فرمود: «... برادران من کسانى اند که در آخرالزمان مى آیند و ندیده، به من ایمان مى آورند... استقامت هر یک از آنها در دین خود، از کندن خارهاى گَوَن در شب تاریک و به دست گرفتن آتش گداخته، سخت تر است. آنها مشعل هاى هدایت اند که خداوند آنان را از فتنه هاى تیره و تار، نجات مى بخشد» ( بحارالانوار، ج 52، ص 124) البته در عرصه سیاست مهم ترین چیزى که در عصر غیبت واجب است، یکپارچگى و اتحاد شیعیان و پاى بندى به عهدشان با امام زمان(عج) است. هرگونه اخلال در صفوف متحد منتظران، منافى با وظایف دینى آنان و کمک به دشمنان آن حضرت است.امام زمان در توقیع معروف خود به شیخ مفید(ره) مى نویسد: « ولو انّ اشیاعنا - وفقهم الله لطاعة - على اجتماع من القلوب فى الوفاء بالعهد علیهم لما تأخّر عنهم الیمن بلقائنا و لتعجلت لهم السعادة بمشاهدتنا على حق المعرفة منهم بنا» ( بحارالانوار، ج 53، ص 177، ح 8) ؛ «اگر شیعیان ما - که خداوند به اطاعت خویش موفقشان بدارد - در وفا به پیمانى که با ما دارند، یکپارچه مى شدند و هرگز از میمنت ملاقات ما محروم نشده و ظهور ما به تأخیر نمى افتاد و البته سعادت حضور در محضر ما، با معرفتى حقیقى هر چه زودتر نصیبشان مى شد».عصر غیبت، دوران پنهان زیستى امام و عدم دسترسى به او است ؛ در این صورت براى اخذ احکام و تعالیم دینى و عمل به وظایف و تکالیف سیاسى، اجتماعى و عقیدتى، باید به نایبان عام آن حضرت مراجعه کرد و به ولایت و رهبرى آنان گردن نهاد. فقها و علما، به عنوان جانشینان امام معصوم«ع»، راهبران جامعه و هادیان امت و محل رجوع مردم هستند و احکام دینى را با اجتهاد و تفقه خود، به آنان ابلاغ مى کنند. رحیم کارگر نویسنده و پژوهشگر مهدوی و مدیر سایت مهدویت و ظهور .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه