اساسا چیزی به نام همزاد وجود ندارد و در نصوص دینی از آن خبری نیست . البته برخی کلمه همزاد را در مورد »جن « به کار می برند. این استعمال هر چند درست نیست ; ولی جن وجود واقعی دارد و قرآن مجید و روایات با صراحت تمام به وجود آن گواهی می دهند. نسبت به این که از چه زمان و چگونه مسائله همزاد شایع شده است , اطلاع دقیقی نداریم ; لیکن احتمال می دهیم این مسئله از خرافات باستانی و عقاید پیش از اسلام باشد.

اساسا چیزی به نام همزاد وجود ندارد و در نصوص دینی از آن خبری نیست . البته برخی کلمه همزاد را در مورد »جن « به کار می برند. این استعمال هر چند درست نیست ; ولی جن وجود واقعی دارد و قرآن مجید و روایات با صراحت تمام به وجود آن گواهی می دهند. نسبت به این که از چه زمان و چگونه مسائله همزاد شایع شده است , اطلاع دقیقی نداریم ; لیکن احتمال می دهیم این مسئله از خرافات باستانی و عقاید پیش از اسلام باشد. در هر صورت برخی گفته اند مقصود از همزاد، موجودی به نام جن می باشد به این معنا که غیر از انسان نها، موجودات دیگری به نام «جن ها» وجوددارند که در ردیف انسان ها و کنار آنها از آن یاد می شود نه آن که هر انسانی یک همزادی در باطن خود و یا در سایه خود داشته باشد. در عالم هستى برخى از موجودات غیرمحسوس اند و با حواس طبیعى و عادى، قابل درک نیستند. یکى از این موجودات «جن» است. جن که در اصل معنا و مفهوم «پوشیدگى» دارد، از چشم انسان پوشیده است. قرآن وجود این موجود را تصدیق کرده و سوره اى به نام «جن» نیز در قرآن وجود دارد. در قرآن گاهى از این موجود به «جانّ» نیز یاد مى شود. الرحمن / 39 و حجر/ 27. ماهیت و حقیقت این موجودات، چندان براى ما روشن نیست؛ ولى از پاره اى آیات و روایات مى توان به برخى از مشخصات این موجود دست یافت، از جمله: 1 - از آتش آفریده شده و خلق آن پیش از خلق انسان است. حجر/ 27 - الرحمن/ 15. 2 - جن نیز مانند انسان مکلف و مسؤول است. ذاریات/ 56. 3 - دسته اى از آنها مؤمن و گروهى کافر، عده اى از آنها نیک کردار و برخى از آنها زشت کردارند. جن / 11 و 14 و 15 - احقاف / 31. 4 - بعضى از آنها مرد و مذکر و پاره اى دیگر زن و مؤنث هستند و تولید نسل نیز مى کنند. جن/ 6. 5 - آنها زندگى مى کنند و مى میرند. احقاف / 18. نگا: المیزان، ج 20، ص 41. 6 - داراى شعور و اراده اند و مى توانند با سرعت حرکت کنند. مانند قصه حضرت سلیمان و تخت بلقیس، ملکه سبا. نمل / 39 - 38. 7 - مسخّر انسان مى گردند. البته در قرآن در این خصوص، تنها به قضیه حضرت سلیمان اشاره شده است که علاوه بر پرندگان، وحوش و انسان ها، جن ها نیز در اختیار و به فرمان حضرت سلیمان بودند. نگا: نمل / 17 تا 39 - سبأ / 14 - 12 - انبیاء / 82. 8 - در روایات آمده است که «جن مؤمن» براى پیامبران و امامان، مسخر مى شوند و خدمت مى کنند و کسانى که به اذن الهى از ولایت تکوینى برخوردارند، مى توانند جنیان کافر را تحت فرمان خویش درآورند. نگا: معارف قرآن، ص 312 - 313. 9 - از پاره اى آیات قرآنى و روایات معلوم مى شود که جنیان به پیامبر خداصلى الله علیه وآله وسلم ایمان آورده اند. جن / 1 - احقاف / 32 - 29. اما این که جن در کجاى زمین قرار دارد؟ به طور واضح و مشخص، مطرح نشده است؛ هر چند در برخى از روایات به اماکنى که جنیان در آن جا حضور بیشترى دارند، اشاره شده است. آنچه مسلم است جن نیز مانند انسان موجودى است جسمانى؛ با این تفاوت که انسان از خاک و جن از آتش است. طبعاً همان طور که انسان داراى روح است، جن نیز روح دارد و از آن جا که میان روح و بدن رابطه اى نزدیک وجود دارد، مى توان تصور کرد که براى جن نیز در شرایط خاص روحى این امکان هست که روح آنها گاهى با عالم بالا تماس حاصل کند؛ چنان که برخى از انسان ها نیز با ریاضت واجد شرایط سیر روحى در عوالم دیگر مى شوند. به هر ترتیب، مکان اصلى آنها همین زمین است و حتى تماس با عالم بالا نیز طبق برخى آیات قرآن، پس از تولد حضرت رسول صلى الله علیه وآله وسلم براى آنها ممنوع شده است. نگا: معارف قرآن، ص 311 - 309. البته برخى از روایات به اماکن خاصى اشاره کرده اند که جن در آن جا حضور بیشترى دارد و گویا مانند موطن اصلى آنها تلقى مى شود. بیابان ها، مناطق خلوت، مکان هاى نجس، حمام، دستشویى، محل دفن مردگان و مانند آن. اگر با زبان عربى آشنایى داشته باشید، در این باب کتاب هاى ذیل خواندنى است: 1 - الجن فى الکتاب والسنة، اعداد ولى زاربن شاه زالدین، دارالبشائر الاسلامیه، بیروت، چاپ اول 1996 م ، ص 94 - 88. 2 - الجن فى القرآن والسنة، عبدالامیر على مهنّا، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، 1992م ، ص 33 - 31. 3 - الجن بین الاشارات القرآنیة وعلم الفیزیاء، عبدالرحمن محمد الرفاعى، مکتبة مربوسى الصغیر، چاپ اول 1997م. امّا در زبان پارسى، منبع ذیل مفید است: 4 - جن و شیطان، علیرضا رجالى، تهران، نشر نبوغ. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه