در پاسخ به افرادی كه می گويند نماز عملی تكراری است كه ما برای انجام آن شور و اشتياقی نداريم، چه بايد گفت؟

در پاسخ اين افراد، مي توان گفت كه آيا تا به حال از اينكه روزي سه بار غذا مي خوريد، خسته نشده ايد؟ انسان موجودي دو بعدي است و زندگي روحاني نيز دارد. بيشتر انسان ها نيازهاي جسمي خود را درك مي كنند و به فكر برآوردن آن هستند، ولي پس از تقويت جنبه جسماني، از بعد روحاني خود غافلند و در اين بعد احساس نياز نمي كنند. غذا نياز بعد جسماني را تقويت مي كند و نماز نياز بعد روحاني را. همان گونه كه در بعد جسماني احساس نياز مي كنيم، در بعد روحاني نيز بايد احساس نياز كنيم و غذاي روح را از سرچشمه پاك و سالم آن فراهم آوريم. پس مشكل اصلي، نداشتن احساس نياز در بعد روحاني است.پس از اين پاسخ، با مسئله ديگري روبه رو مي شويم. برخي مي گويند: درست است كه ما روزي سه بار غذا مي خوريم، ولي تنوع غذا بسيار مهم است. اگر بگويند در تمام مدت زندگي، فقط يك نوع غذا بخوريد، بي گمان از غذا زده مي شويد. اشكال در اين است كه هر چند نماز در سه نوبت گزارده مي شود، در هر سه نوبت، شيوه يكساني دارد. مثل اينكه صبحانه و ناهار و شام يك نوع غذا بخوريم. با وجود اين، بر فرض احساس نياز، باز هم نبود تنوع، سبب بي ميلي به نماز و تكراري شدن آن مي شود.در مقابل اين پرسش، چند نكته را بيان می‌كنيم:1. در بعد جسماني هم به گونه اي تأمين نيازها تكراري است. هميشه هوا را استشمام مي كنيم و همواره براي رفع تشنگي آب مي نوشيم و هيچ گاه از اين مسئله تكراري مهم، خسته و به علت نبودن تنوع، كسل نشده ايم؛ چون به طور كامل احساس نياز مي كنيم. هيچ كس نگفته است به علت تكراري بودن هوا و براي تنوع از اين به بعد، هوا را استشمام نمي كنم. اگر كسي بگويد: «هوا و آب معادلي ندارند و تنوع در آنها معنا ندارد؛ اگر قرار شود براي تنوع هوا را استشمام نكنيم، چيز ديگري براي نفس كشيدن وجود ندارد. پس تنوع طلبي در اين مورد صدق نمي كند.» ما نيز در جواب مي گوييم: «نماز هم معادلي ندارد.» هيچ عبادتي مانند نماز سبب نزديكي به خداوند نمي شود.گذشته از اين، اساس نياز جسماني، تكراري است. براي نمونه، بدن به پروتئين و ويتامين نياز دارد كه از راه هاي گوناگون تأمين مي شود؛ يعني تأمين پروتئين بدن، تكراري است، ولي هيچ كس به علت تكراري بودن آن، از تأمين نياز پروتئيني بدنش خسته نشده است.2. هر تكراري، بي فايده نيست. امور تكراري زيادي در زندگي ما وجود دارند كه اگر حذف شوند، بسياري از كارها مختل مي گردد. دست يابي به بسياري از مهارت ها از راه تكرار ممكن است و تمرين، يكي از مهم ترين شيوه هاي آموزشي و ورزيدگي است. اگر افراد به دليل نبود تنوع و تكراري بودن، تمرين را رها كنند، بسياري از توانايي ها را به دست نمي آورند.3. نماز انواع مختلفي دارد. نزديك به سيصد نوع نماز تعيين شده است كه از نظر درون مايه و زمان به جا آوردن، با هم متفاوتند. نمازهاي گوناگون، در شرايط مختلف و به علل متعددي در شرع اسلام قرار داده شده است.4. براي رفع كسالت و ايجاد شوق به نماز، راه هايي در نظر گرفته شده است. در اين زمينه، به امور زير مي توان اشاره كرد:الف) شركت در نماز جماعت و حضور در جمع نمازگزاران، افزون بر ايجاد تنوع در چگونگي اجراي نماز، به علت افزايش فعاليت هاي اجتماعي و شركت در فعاليت گروهي، سبب ايجاد نوعي ميل و رغبت به نماز مي شود.ب) هر فردي مي تواند در نمازش تنوع ايجاد كند، مانند در نظر گرفتن لباسي خاص براي نماز، طولاني يا كوتاه كردن نماز، تغيير در مكان يا زمان نماز، قرائت قرآن، ادعيه و تعقيبات، هنگام نماز.(1)ج) آشنايي با فلسفه نماز و آگاهي از اهميت و ضرورت نماز، سبب مي شود كه فرد به نماز احساس نياز كند. در اين صورت، هيچ گاه از اينكه نيازش را برطرف كند، خسته و كسل نمي شود.د) مطالعه نماز علما و عارفان بزرگ و دقت در حالات معنوي آنها در هنگام نماز، در ايجاد انگيزه به خواندن نماز بسيار مهم است.پی نوشت:1. عباس عزيزي، نمازهاي مستحبي، ستاد اقامه نماز، تهران.منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389) .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه