کدام یک از ائمه اطهار توسط همسرانشان به شهادت رسیده اند؟ هم چنین چگونه ایشان علی رغم داشتن علم غیب و... همسرانی اختیار کردند که ایشان را به شهادت برسانند؟

آن چه در تاریخ معروف است، امام حسن مجتبی ـ علیه السلام ـ و امام جواد ـ علیه السلام ـ دارای همسرانی بودند از خانواده های معروف، اما تظاهر به دوستی اهل بیت می کردند و یا شاید دشمنان باطنی ائمه بودند. ازدواج هر یک از این دو امام همام تحت شرایط خاص صورت گرفت، چنان که ازدواج های پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ که برخی از زنان آن حضرت، در ایذاء و اذیت کردن پیامبر اکرم معروف بودند، در حالی که روشن است که پیامبر کاملاً مورد توجه وحی الهی و امداد های غیبی بوده است، اما هرگز سزاوار نیست که پیامبری الهی و امام و پیشوایی معصوم در تمام مسائل شخصی خود از علم غیب خود به سود خود بهره برداری کرده و از تمام امور پنهان که خبر دارد به سود خود استفاده کند، آیا نبوت یا امامت با این رویکرد می تواند برای مردم مورد اطمینان باشد؟ چرا که ممکن است مردم در امور خود گرفتاری هایی داشته باشند ولی ائمه با برخورداری از غیب و علوم الهی از هر لذت مادی و معنوی برخوردار باشند. با این رویکرد اساس غیب الهی و قدرت و عدالت الهی همه زیر سوال می رود در حالی که خداوند تمام امور را با مجاری و اسباب اجرا می کند. تفاوت پیامبر و امامان در این گونه موارد روشن می شود که مثل سایر مردم زندگی داشته و سختی ها را تحمل کند تا برای مردم الگوی کامل و بهتری باشد، اگر پیامبر گرفتاری خانوادگی و اختلاف نداشته باشد، و در حل آن از تدابیر و اخلاق کامل خود استفاده نکند چگونه می توان برای دیگران الگو باشد؟ پیش از پیامبر اکرم بر اساس آیات قرآن کریم، پیامبرانی چون لوط و نوح دارای همسرانی بودند که خداوند آنان را از هلاک شدگان و الگوی زنان غیر مومن یاد می کند، و از زن فرعون به عنوان الگوی زنان و انسان های مومن یاد می کند. لوط نبی ـ علیه السلام ـ با خداوند مرتبط و ملائکه الهی به حضورش می رسیدند و می توانست از علم خود بهره مند شود و با چنان زنی تزویج نکند، نوح پیامبر ـ علیه السلام ـ نیز باید تزویج کند و این امر بر اساس مجاری آن درباره اولیا الهی انجام می گرفت، تا درس هایی برای دیگران داشته باشد گاهی نیز همین مطلب، مورد امتحان و آزمایش خداوند درباره بندگان خاص بوده است. درباره ازدواج امام حسن ـ علیه السلام ـ با دختر اشعث بن قیس، باید گفت ازدواج آن حضرت زمانی بود که هنوز به امامت نرسیده بود و با شرایط خاص صورت گرفت. اشعث با اصرار و حیله دختر خود را به تزویج امام در آورد. و دختر اشعث پس از ازدواج با امام، او را خیلی دوست داشت و به آن حضرت علاقه وافر نشان می داد. و امام حسن ـ علیه السلام ـ بر اساس اظهار دوستی او و تظاهرش هرگز مناسب نمی دید با او برخورد داشته باشد، و ی سرانجام به تحریک معاویه اقدام به مسموم کردن امام کرد. چنان که تزویج امام جواد ـ علیه السلام ـ با اجبار و اکراه و تحت شرایط خاص زمان مأمون صورت گرفت و مامون به قصد این که امامت از طریق امام جواد به خاندان بنی عباس منتقل شود دخترش را به امام جواد تزویج نمود و امام جواد از همسر دیگر، دارای فرزند شد. و مأمون هرگز به هدفش نرسید. درباره علوم ائمه نیز یادآوری چند نکته ضروری است. 1ـ ائمه با وجود علم شان به برخی از امور و علوم مجاز نبوده اند از این علوم خود در غیر شئون امامت استفاده کنند، آن بزرگواران وقتی جهت اثبات امامت خود با منکر امامت مواجه می شدند، برای حفظ دین و انجام وظایف خود از علم امامت سود می بردند و هرگز در امور شخصی از این علوم استفاده نکرده اند، برای نمونه امام حسن عسگری وقتی با حیله مسیحیان جهت نابودی اسلام مواجه شد و خلافت عباسی در مقابل آنان عاجز بود، از علم امامت استفاده کرد و از اسلام دفاع نمود. بدین ترتیب در موارد بسیار حساس، آن ها از علوم خود بهره مند می گرفتند، اگر برخی از شیعیان درباره امامت آن ها و علم شان تردید می کردند، امامان با اظهار علوم خود در جهت اثبات عقاید پیروان خود و دیگران استفاده می کردند. 2ـ امور عادی زندگي ائمه مثل زندگی دیگران بود و هرگز برای زندگي راحت خود از این علوم استفاده نکردند، امام پیشوای جامعه و رهبر انسان هاست. از آن رو برای آسان شدن کارهای خود و برای حفظ جان خود یا بهره مندی از فوائد مادی بیشتر به علم امامت نیاز ندارند و از آن استفاده نمی کنند، تا در زندگی عادی خود برای دیگران بتواند اسوه و الگو باشد. خداوند پیامبر خود را برای مردم اسوه و الگو معرفی می کند، اگر بنا بود پیامبر زندگی غیر عادی داشته باشد و تمام امور زندگی شخصی خود را با غیب و علم خود هماهنگ کند نمی تواند برای دیگران الگو باشد. قرآن هرگز او را برای دیگران الگو معرفی نمی کند، وقتی انسان می تواند برای دیگران الگو باشد، که شرایط زندگی او با سایر مردم یکسان باشد، ائمه ما نیز الگوي ما هستند در صورتي که زندگی آن ها با مجاری عادی و طبیعی باشد، نه این که آن ها برای خوشگذرانی در زندگی، زیباترین دختران را برای خود انتخاب کنند و صالح ترین بانوان را در اختیار داشته باشند. و با این وجود چگونه برای همه انسان ها الگو باشند، آن ها با داشتن همسران غیر صالح برای دیگرانی که در این شرایط هستند می توانند الگو باشند، زندگی امام معصوم و پیروی از او در صورتی ممکن است که با دیگران موافق باشد و هنر زندگی کردن وقتی قابل اقتباس است که تمام شرایط سخت در آن برای دیگران درس آموز باشد. این امور نشان دهنده کمال ائمه است، که با وجود شرایط سخت و خاص حتی در امور خانواده برای دیگران باید الگو باشند، چنان که قرآن خطاب به پیامبر می فرماید به مردم بگو من نیز مثل شما بشر هستم. تمجید از اخلاق پیامبر که از زبان خداوند در قرآن ذکر شده به خاطر این است که آن حضرت با هنر خود و اخلاق نیکو در امور زندگی خانوادگی و اجتماعی توانسته مردم را جلب خود کند، لذا مورد تکریم حق قرار گرفته است، نه این که در این امور جزئی با علم غیب رفتار کرده باشد. خداوند به پیامبر خود اختیار داده بود که هر یک از زنان را که آزارش می دادند طلاق بدهد ولی آن حضرت قسمت سخت زندگی و سازش با آن زنان را انتخاب کرد. امامان در تمام امور خود به سیره نبوی و سنت آن حضرت استناد و از آن حضرت پیروی می نمودند در کلام آن ها به پیروی از سیره نبوی تاکید شده است، از امیر مؤمنان تا امام مهدی همه آن ها کاملاً پیرو و مطیع سیره نبوی هستند. امام باقر می فرماید: ما از سنت جدمان پیروی می کنیم. امام حسین در قیام خود به تبعیت سخت از سیره نبوی پای بند است. از این روی امام جواد و امام حسن ـ علیهما السلام ـ سیره پیامبر در مقابل آنان مثل آينه بود لذا جهت پیروی از آن هرگز در امور جزئی به علوم غیبی امامت که امانت الهی در پيش آنهاست مراجعه و از آن استفاده نمی کردند ، سایر ائمه نیز چنین روشی داشته اند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه