اراده خداوند در چه‌چیزهایی است!؟ خداوند چگونه اراده اش را به بندگانش تفهیم می کند؟! راهنمایی بفرمایید.

مطمئن نیستیم به درک درستی از پرسش شما دست یافته ایم یا نه. با این حال، نکاتی را تقدیم می کنیم: نکته اول: اراده خداوند، یا تکوینی است یا تشریعی. در اراده تكوينى، اراده خداوند مساوى با تحقق شى‏ء متعلّق اراده است و تخلّف در آن راه ندارد(1): «إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ»(2)؛ یعنی: «فرمان او چنين است كه هر گاه چيزى را اراده كند، تنها به آن مى‏گويد: «موجود باش»، آن نيز بى‏درنگ موجود مى‏شود». ولی در اراده تشريعى، ایجاد قوانين توسط خداوند، براى هدايت و سعادت بشر است كه از طريق ارسال رسل و تبيين آن براى انسانها بروز می یابد و ممكن است انسانها از انجامش تخلف کنند.(3) نکته دوم: متعلق اراده تکوینی الهی، جهان خلقت است و این که از هر علتی معلول متناسبش پدید آید؛ از این رو، هر آنچه ما در طبیعت و تاریخ می بینیم، متعلق اراده الهی است. این که درختان در بهار شکوفه می زنند یا هر انسانی مختار است آنچه می خواهد و می تواند را انجام دهد، متعلق اراده تکوینی خداوند است. اما متعلق اراده تشریعی خداوند، همانی است که انبیای الهی به عنوان دین به انسانها ابلاغ کرده اند. تفاوت شرایع الهی و آسمانی همگی متعلق اراده تشریعی خداوند هستند که تحت عنوان اسلام و تسلیم، به عنوان دین الهی به مردم هر دوره ای ابلاغ شده است. نکته سوم: هیچ چیزی از اراده تکوینی خداوند خارج نیست چرا که هر چیزی که رخ می دهد وجودش را از خداوند وام گرفته است؛ چنانکه علتش نیز وامدار عنایت و اراده تکوینی خدا است. با این حال، نباید این مطلب را بدین معنا گرفت که هر آنچه رخ می دهد مورد رضایت و اراده تشریعی خداوند نیز هست. چه بسا انسانی ظلم نماید و از قدرتش سوءاستفاده کند. این ظلم او متعلق اراده تکوینی خدا است یعنی خداوند چنین خواسته که او قادر باشد کار نیک یا بد انجام دهد. اما با این حال، می دانیم که خداوند از ظلم نهی کرده است و ظالمان را جهنمی می داند و اراده تشریعی او به ترک این کار تعلق گرفته بود نه انجامش. اراده تشریعی خداوند از طریق مراجعه به دین اسلام -آخرین دین حق که ناسخ و تکمیل کننده ادیان سابق است- فهمیده می شود چنانکه اراده تکوینی خدا از طریق مراجعه به طبیعت و نظام جهان درک می شود. .

كانون گفتگوی قرآنی

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/27

لینک کوتاه