چگونه در جنگ نرم دشمن را بشناسیم؟ لطفا در مورد ساختار دشمن شناسی توضیح دهید؟

شناخت دشمن نقش مهم و اساسی در رویارویی انسان با دشمنان دارد، چرا که، اگر توان انسان در رویارویی بسیار باشد. ولی اطلاعات کافی را در دست نداشته باشد شکست خواهد خورد، هر موجود زنده ای در مسیر زندگی خویش به طور ناخواسته و یا طبیعی با پدیده ای روبرو می شود که گویی در صدد از پای درآوردن او می باشد که همان دشمن است.در قرآن به انواع دشمنان و در واقع به مراتب دشمنی اشاره شده است.از این رو، هر دسته از دشمنان دارای خصوصیاتی منحصر به فرد می باشند وراهکارهای مبارزه مختص به خود دارند. پس برای مبارزه با آنها باید سیاستهای اصولی خاصی را به کار گرفت و دچار افراط و تفریط نگردیم و تنها براساس موازین الهی عمل نماییم.از آن جا قران کریم محور خلقت انسان را عبودیت و بندگی بیان می کند با تاملی دقیق در آیات در می یابیم که تا چه اندازه قرآن کریم نسبت به «شناساندن دشمن» حساسیت نشان داده است; به طوری که بیش از هزار و پانصد آیه از آیات قرآن پیرامون دشمن شناسی است. این آیات، انواع دشمنان مومنان و نظام اسلامی، ابزار و شیوه های دشمن و راههای مقابله با آنان را به مسلمانان می آموزد.راهکارهایی که در قرآن برای شناسایی و برخورد با دشمنان بیان شدهدر هر زمانی کاربرد و قابلیت اجرایی دارد و با استعانت از آیات قرآن می توانیم موضع گیری مناسب و عاقلانه ای در برابر دشمن داشته باشیم.قرآن کریم چهار گروه از دشمنان را نام برده است:-۱ دشمن ایمانی شیطان دشمنی قسم خورده که انسان را در دام و آن آگاه ، اسارت و اغوای همه آدمیان با مهارت هایی که عبارتند از: زینت بخشی اعمال در نظر انسان (انفال/ ۴۸، نحل/ ۶۳;) القای وسوسه (انعام/ ۱۲۱، اعراف/ ۲۰ - ۲۱، طه/ ۱۲۰;) تباه کردن و گسستن پیوندها (اسراء/ ۵۳;) راندن از پشت و زمامگیری از رو به رو (مجادله/ ۱۹;) دستور دادن به منکرها(حشر/۱۶، نور/ ۲۱٫)اما در برابر مهارت های شیطان، انسان به یکسری سیاست های اصولی برای مبارزه با شیطان نیاز دارد: گام اول کاوش و بازنگری در حوزه جان است برای شناخت بیماری ها در بعد رفتاری و شناخت کاستی ها و ضعف ها در بعد اندیشه،گام دوم، درمان بیماری ها و تصحیح اندیشه ها و ارزیابی باورها و در نهایت پیش گیری از آسیب دیدن و تلاش در بالندگی و عروج روح می باشد. طبق آیات صریح قرآن انسان ابتدا باید نگهبان جان خویش باشد تا از شر دشمن ایمانی درامان باشد و در مرحله بعد باید واکنش مناسب در مقابل هر نوع وسوسه دشمن داشته باشد سپس استعاذه و استغفار را در درگاه خداوند ترک نکند. و در مرحله آخر پایداری و برخورد خصمانه با این نوع دشمن داشته باشد. -۲ دشمن خارجی - سیاسی یهودیان به نام های عبرانیان و اسرائیلی ( آن قدر با پیامبر عظیم الشان خود کج روی و بدرفتاری کردند که چندین مرتبه برایشان عذاب نازل شد. در سوره مائده یهودیان به عنوان دشمن ترین دشمنان معرفی شده اند: «لتجدن اشد الناس عد وه للذین ءامنوا الیهود والذین اشرکوا »)مشرکان( در آیه ۸۲ سوره مائده به عنوان دشمن ترین دشمنان،(بقره/ ۱۰۵)، مانع در راه خدا موانع (انفال/ ۳۶)، و یا اهل حق را به کفر برگردانند (نساء/ ۸۹)،غفلت مسلمین (نساء/ ۱۰۲) و در نهایت سعی و تلاش خود را برای نابودی حق دارند. طبق آیه ۵۶ از سوره کهف، به طور کلی در سه آیه از قرآن کریم کافران به عنوان دشمن نام برده شده اند: نساء/ ۱۰۱، ممتحنه/۱ و صف. /۱۴.- ۳دشمن داخلی - سیاسی (منافق)منافقین خطرناک ترین دشمن چه در مجموعه اعتقادات دینی و مذهبی و چه در ناحیه معاشرت های اجتماعی دشمن ناشناخته است، دشمن شناخته شده هر چند هم قوی و نیرومند باشد، ضررش کمتر و خیانت او قابل دفاع و جبران است زیرا هویت او معلوم و سوء قصد او روشن است، اما دشمن ناشناخته هر چه هم کوچک و ناتوان باشد. چون نقابی از دوستی و محبت بر چهره دارد و شعار او شعار توده مردم است; ولی زیر آن نقاب و لباس ظاهری، دلی مملو از کین و عداوت و خنجری زهرآلود و کشنده پنهان دارد و همواره منتظر فرصتی است تا به اغراض پلیدش جامه عمل بپوشاندویژگی های منافقان در قرآن:- خصوصیات عقیدتی: عدم اتخاذ موضعی مشخص در برابر توحید، اظهار ایمان در میان مسلمانان و اظهار شرک در میان مشرکان (بقره/ ۲۰۴ و منافقون/ ۲;)- خصوصیات عبادی: عبادت از روی ریا و عدم اعتقاد، ایستادن به نماز همراه با تنبلی و بی حالی (نساء/۱۰۸ و ۱۴۱ - ۱۴۳ و توبه/ ۵۴;)- خصوصیات اجتماعی: امر به منکر و نهی از معروف (توبه/ ۶۷)، کفر ورزیدن در پوشش ایمان، افساد در پوشش اصلاح و نیرنگ بازی و چند چهرگی (بقره/ ۱۰-۸) دارای قیافه حق به جانبند و سعی دارند که مردم را تحت تاثیر قرار دهند (منافقون/ ۵-۱)، تضعیف باورهای دینی و شبهه افکنی (آل عمران/ ۱۵۴، احزاب/۱۲)، تحقیر مومنان (بقره/ ۱۴، توبه/ ۷۹، هود/ ۲۷ و شعراء/ ۱۱۱) و سوگند بسیار برای باوراندن حرف خود به مردم (توبه/ ۵۶ و منافقون/ ۲٫)- خصوصیات اخلاقی: عدم اعتماد به نفس، ترس و بخل (احزاب/ ۱۹، منافقون/ ۷، توبه/ ۶۷)، لجاجت (بقره/ ۱۸ و اعراف/ ۱۷۹)، خودبزرگ بینی (بقره/ ۲۰۶)، پیروی از هوای نفس (محمد/ ۱۶)، توجیه گناه (نساء/ ۶۲٫)- خصوصیات سیاسی: دوستی با بیگانگان (مجادله/ ۱۴)، فتنه انگیزی (توبه/ ۴۸-۴۷)، فرصت طلبی (نساء/ ۱۴۱، احزاب/ ۲۰-۱۹)، ایجاد جنگ روانی (نساء/ ۸۳ و احزاب/ ۶۰)، نپذیرفتن حکومت دینی (نساء/۶۰- ۶۱) و مخالفت عملی با دستورات ولایت (نور/ ۶۲ - ۶۳٫)حضرت علی(علیه السلام) در این باره می فرمایند: «از دشمن مخفی بیش از دشمن آشکار بر حذر باش.» اصولا خصوصیت اصلی شخصیت منافق همان تردید در انتخاب ایمان و کفر است که نشانه ترسو بودن و عدم اعتماد به نفس او است که درباره منافقان هر عصری جاری است.سیاست اصولی دشمن برای مبارزه جنگ و عناد دشمنان همیشه شکل ثابتی نداشته است و شیوه های مختلف و متنوعی را برای پیکار و از پا درآوردن حریف خود، متناسب با اوضاع و شرایط مبارزه به کار می برند، اصولی را بر می گزینند و به عنوان خط مشی کلی بر مبنای آنها راهکارها و مراحل عملیات را برای دست یابی به مقصد خود برنامه ریزی می کنند. این اقدامات، از منظر قرآن عبارت است از:الف) شکستن قداست رهبری با استفاده از حربه تهمت و افتراء که در سوره مومن/ ۲۶ به این مطلب اشاره شده است.ب) ایجاد تردید و ابهام در بین مردم نسبت به حقانیت رهبری (اعراف/ ۷۵، رعد/ ۴۳، فرقان/ ۸-۷، تغابن/۶٫)ج) تحقیر و استهزای رهبری (هود/ ۳۸، انبیاء/ ۳۶، حجر/ ۱۱، زخرف/ ۵۲٫)د) تهدید رهبری که انواع مختلف آن در قرآن بیان شده است (آل عمران/ ۲۱، انفال/ ۳۰، اعراف/ ۸۸، ابراهیم/ ۱۳، شعراء/ ۲۹و۱۶، قصص/ ۲۰٫)دشمن برای گمراه کردن پیروان حق و تضعیف و تحریف مبانی مکتب اسلام، به راهکارهای گوناگونی ممکن است روی بیاورد که عبارت اند از:الف) تلاش برای گمراه کردن از طریق صرف هزینه های کلان (انفال/ ۳۰;) ب) اشاعه فساد، نشر اکاذیب و پخش شایعات (لقمان/ ۶، انعام/ ۱۴۴)، ج) اختلاف افکنی و تفرقه انگیزی (قصص/ ۴;) د) محاصره اقتصادی (منافقون/ ۷;) ه-) تمسخر و دست انداختن (بقره/ ۱۴ و ۲۱۲، مطففین/ ۲۹ - ۳۲;) و) تهمت های ناروا و اعزام عوامل نفوذی (توبه/ ۴۷;) ز) ترویج فرهنگ استعماری، تضعیف روحیه مسلمانان و تبلیغات سوء (نساء/ ۸۳، ممتحنه/۱٫).برخورد دشمن با دین و مذهب و مبانی مکتب نیز دارای شکل ثابتی نمی باشد. دشمن همواره در طول تاریخ حسابگرانه وارد عمل شده و در شرایطی که مذهب در رگ و پوست مردم ریشه دوانده است، دشمن برای ضربه زدن، خود را مزین به لباس مذهب می کند و اتهامات و برچسب های گوناگون را به رهبر، مکتب و امت اسلامی بیان می دارد. البته این شیوه ها خود نشان دهنده ضعف و زبونی دشمنان امت اسلامی است چون نمی توانند در قداست و عظمت اسلام و مسلمانان عیب و نقصی پیدا کند، به این شیوه ها متوسل می شوند. (1در یک نگاه کلی می توان این گونه بیان داشت که در واقع ساختاری که دشمن در پیش می گیرد در دو مرحله ی عمده صورت می پذیرد که در هر یک راه های خاصی مدنظر قرار می گیرد الف) تخلیه ی فرهنگ خودی در قانون طبیعت، وقتی در فضایی خلأ ایجاد شود، نزدیک ترین نیروی موجود، آن خلأ را پر می کند. هر پدیده ی جدید، یا در جایی حضور می یابد که قبلاً خلأ وجود داشته و یا در آن محیط، خلأ ایجاد می کند. لذا تخلیه ی فرهنگی اولین شرط لازم برای حضور فرهنگ بیگانه و مهاجم به شمار می رود. ایجاد خلأ فرهنگی، خود با روش ها و شیوه های مختلفی صورت می گیرد که عمده ترین آنها در ایران، عبارت اند از: 1)ایجاد تردید نسبت به بنیان های اعتقادی و ارزشی از طریق: سست نمودن اعتقادات عمومی، سست نمودن ارزش های اخلاقی، دین زدایی،انزوای روحانیت، بی ارزش نمودن مبلغان و مدافعان اصیل دین؛ ، القای ناکارامدی دین و نظام اسلامی و... . 2)ترویج فساد 3)فرقه گرایی 4)نفوذ نگرش غربی و ازخودبیگانگی 5)تکوین روشن فکری وابسته هدف اصلی از این مرحله، قطع رابطه ی فرهنگی کشورهای مسلمان با گذشته ی پرافتخار خویش است. این مرحله معمولاً با ظرافت و دقت فراوانی طراحی و اجرا می شود و فرق اساسی آن با تهاجم نظامی، مشخص نبودن چهره ی مهاجم است. بدین شکل که عناصر تعلیم دیده با القای شبهات و دسیسه های شیطانی، مردم را نسبت به میراث علمی و فرهنگی خویش بی اعتنا و دلسرد می کنند. ب) تثبیت فرهنگ بیگانه به کار گماردن افراد وابسته و ایجاد نهادها یا تأسیسات مختلف بین المللی و ملی، از کارهایی است که در این مرحله انجام می شود. به طور کلی، در این مرحله سیاست هایی که دشمن به اجرای آنها اصرار می ورزد، به شرح ذیل است برپایی شبکه ها و مؤسسات شبه فرهنگی تجزیه ی فرهنگی از طریق تحریک نژادها و گروه های متفاوت اجتماعی، تحریک اقوام با گویش محلی، تحریک اقلیت های مذهبی و...؛ · تحریف تاریخ · تغییر خط و زبان · حذف و تبدیل میراث های فرهنگیدر پایان ذکر این نکته نیز قابل توجه است که دشمن از چه ساختار و شیوه ای بهره می گیرد؟ باید گفت مهمترین راه نفوذ همان غفلت و ساده انگاری دشمن و فراموش نمودن این که چه دشمنی ،چه جنگی ،این ها توهمات و خیالات شماست، دشمن که بی کارنیست ،این ضعف کارآمدی شماست که در برابر ناتوانی خویش فرافکنی نموده و همه اش دشمن و دشمن !لذا وقتی به شیوه های عملکرد دشمن در گذر زمان و یا اتفاقات تاریخی مراجعه می شود از شیوه های ذیل بهره می برد :· استفاده ابزاری از مقدسات · فرصت طلبی· ایجاد اختلاف و تفرقه در صف مسلمین· تبلیغات و جوسازی· مکر و حیله· ایجاد شبهه· استفاده ابزاری از چهره های مقبول ، شعارها و ... . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه