حدیث غدیر از احادیث متواتر اسلامی است که بیش از یکصد نفر از صحابه آن را روایت کرده اند؛ این تعداد به هیچ وجه جای شگفتی ندارد، زیرا تعداد مسلمانان حاضر در غدیر خم بیش از یکصد هزار نفر بوده است.(السیره الحلبیه، ۳/۲۸۳؛ تذکره خواص الامه، ص۱۸)در بین قاطبه مسلمین هیچ حدیثی به اندازه حدیث غدیر روایت کننده ندارد و گذشته از تواتر آن، از نظر علم رجال و درایه، اسناد آن، در حد فوق العاده است.آیه الله مکارم شیرازی نیز در کتاب اصول عقاید برای جوانان در این مورد می فرماید:

حدیث غدیر از احادیث متواتر اسلامی است که بیش از یکصد نفر از صحابه آن را روایت کرده اند؛ این تعداد به هیچ وجه جای شگفتی ندارد، زیرا تعداد مسلمانان حاضر در غدیر خم بیش از یکصد هزار نفر بوده است.(السیره الحلبیه، 3/283؛ تذکره خواص الامه، ص18)در بین قاطبه مسلمین هیچ حدیثی به اندازه حدیث غدیر روایت کننده ندارد و گذشته از تواتر آن، از نظر علم رجال و درایه، اسناد آن، در حد فوق العاده است.آیه الله مکارم شیرازی نیز در کتاب اصول عقاید برای جوانان در این مورد می فرماید:« حدیث غدیر را با عبارات مختلف، گاهی مفصل و گاهی بسیار فشرده و کوتاه، گروه عظیمی از علماء و دانشمندان اسلام در کتب خود آورده اند، و این حدیث از احادیث متواتری است که احدی نمی تواند در صدور آن از پیامبر(ص) تردید داشته باشد، تا آنجا که نویسنده محقق «علامه امینی» در کتاب معروف الغدیر، این حدیث را از صد و ده نفر از صحابه و یاران پیامبر(ص) و از سیصد و شصت دانشمند و کتاب معروف اسلامی، نقل کرده است، و در غالب کتب تفسیر و تاریخ و حدیث برادران اهل سنت آمده است، حتی گروه عظیمی از علمای اسلام کتاب مستقل درباره خصوصِ این حدیث نگاشته اند». نکته دیگر اینکه؛ حدیث غدیر و خطبه غدیر دو امر جدای از هم، که دارای دو سند باشد، نیست. غدیرخم مجموعاً جریانی است که شامل گرد آمدن مسلمانان در برگشت از حجه الوداع پیامبر(ص) در مکانی به نام غدیرخم و سخنرانی آن حضرت و معرفی علی (ع) به عنوان جانشین است .اسنادی هم که مطرح می شود مربوط به کل جریان است.کتب مفصلى در زمینه بحث‌هاى رجالى و تاریخى مربوط به سند حدیث غدیر تألیف شده است که بهترین نمونه آن کتاب « الغدیر» تألیف علامه بزرگ شیخ عبدالحسین امینى نجفى رضوان الله علیه است. در این کتاب‌ها، اسامی راویان حدیث غدیر جمع آورى شده و از نظر رجالى درباره موثق بودن راویان بحث شده و تاریخچه مفصلى از اسناد و راویان حدیث غدیر تدوین شده و جنبه هاى اعجاب انگیز آن در زمینه هاى اسناد و رجال تبیین گردیده است. ذیلا به دو نمونه اشاره مى شود:1) ابو المعالى جوینى مى گوید: در بغداد در دست صحافى یک جلد کتاب دیدم که بر جلد آن چنین نوشته بود:«جلد بیست و هشتم از اسناد حدیث «من کنت مولاه فعلى مولاه» و بعد از این مجلد بیست و نهم خواهد بود.» 2) ابن کثیر مى گوید:« کتابى در دو جلد ضخیم دیدم که طبرى در آن، احادیث غدیر خم را جمع آورى کرده بود». نکته پایانی اینکه؛ اگر چه کتاب براى معرفى در این زمینه بسیار زیاد است ولى در اینجا چند کتاب به عنوان راهنمایى و براى آگاهى از مباحث مربوط به سند حدیث غدیر معرفى مى شود:- الطرائف، سید ابن طاووس، ص 33.- کشف المهم فی طریق خبر غدیر خم، سید هاشم بحرانى.- بحار الأنوار، علامه مجلسى، ج 37، ص 181 و 182.- عوالم العلوم، شیخ عبدالله بحرانى،ج 15/3 ص 307 تا 327.- عبقات الأنوار، میر حامد حسین هندى، جلد غدیر.- الغدیر، علامه امینى، ج 1، صص 12 تا 151، و 294 تا 322 .- خلاصه عبقات الأنوار، علامه محقق سید على حسینى میلانى، جلد غدیر. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه