روشن ترین آیه اى که در باره خلقت آدم در قرآن دیده مى شود؛ سوره آل عمران، آیه ۵۹ است که می فرماید: إِنَّ مَثَلَ عِیسى عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ ، چون این آیه شریفه در پاسخ از احتجاج مسیحیان بر پسر بودن عیسى براى خدا نازل شده، مسیحیان احتجاج مى کردند به اینکه او بدون پدرى از جنس انسانى، به دنیا آمده، و حال آنکه هر کس به دنیا بیاید از پدرى متولد مى شود، پس پدر عیسى باید خدا باشد، آیه شریفه در پاسخ آنان مى فرماید: صفت عیسى (ع) مانند صفت آدم است، که خداى تعالى او را از خاک زمین خلق کرد، بدون اینکه پدرى داشته باشد که از نطفه او متولد شود، پس چ

روشن ترین آیه اى که در باره خلقت آدم در قرآن دیده مى شود؛ سوره آل عمران، آیه 59 است که می فرماید: إِنَّ مَثَلَ عِیسى عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ ، چون این آیه شریفه در پاسخ از احتجاج مسیحیان بر پسر بودن عیسى براى خدا نازل شده، مسیحیان احتجاج مى کردند به اینکه او بدون پدرى از جنس انسانى، به دنیا آمده، و حال آنکه هر کس به دنیا بیاید از پدرى متولد مى شود، پس پدر عیسى باید خدا باشد، آیه شریفه در پاسخ آنان مى فرماید: صفت عیسى (ع) مانند صفت آدم است، که خداى تعالى او را از خاک زمین خلق کرد، بدون اینکه پدرى داشته باشد که از نطفه او متولد شود، پس چرا مسیحیان نمى گویند آدم پسر خدا است؟با این بیان روشن مى گردد که تمامى آیات قرآنى که از خلقت آدم از تراب، و یا گل یا امثال آن خبر مى دهد، همه براین مدعا دلالت مى کند، که خلقت او بدون پدر و مادر وبدون هر گونه ارتباط نسلی با دیگر جانداران بوده است.، و گرنه دیگر براى آدم خصوصیتى نمى ماند، که تنها خلقت او را مطرح نموده و بفرماید من او را از خاک یا گل خلق کرده ام..پس اگر فرموده: إِنِّی خالِقٌ بَشَراً مِنْ طِینٍ و یا مى فرماید: وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسانِ مِنْ طِین».همه دلالت دارد بر اینکه خلقت آدم با خلقت سایر افراد بشر و سایر جانداران فرق داشته است.و در سوره حجر آیه 26 مى فرماید: وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ ما انسان را از گل خشکیده که از گل بد بوى آفریده شده بود گرفتیم .ما انسان را از صلصال (خاک خشکیده اى که به هنگام برخورد با چیزى صدا مى کند) که از حمإ مسنون (گل تیره رنگ و متغیر و بدبو) گرفته شده بود آفریدیم.- گل تیره و روح خدا.جالب اینکه از این آیات به خوبى استفاده مى شود که انسان از دو چیز مختلف آفریده شده که یکى در حد اعلاى عظمت، و دیگرى ظاهرا در حد ادنى از نظر ارزش.جنبه مادى انسان را گل بد بوى تیره رنگ (لجن) تشکیل مى دهد، و جنبه معنوى او را چیزى که به عنوان روح خدا از آن یاد شده است.البته خدا نه جسم دارد و نه روح؛ و اضافه روح به خدا به اصطلاح اضافه تشریفى است و دلیل بر این است که روحى بسیار پر عظمت در کالبد انسان دمیده شده، همانگونه که خانه کعبه را به خاطر عظمتش بیت اللَّه مى خوانند، و ماه مبارک رمضان را به خاطر برکتش شهر اللَّه (ماه خدا) مى نامند.و به همین دلیل، قوس صعودى این انسان آن قدر بالا است که بجایى مى رسد که جز خدا نبیند، و قوس نزولیش آن قدر پائین است که از چهار پایان هم پائینتر خواهد شد (بَلْ هُمْ أَضَلُّ) و این فاصله زیاد میان قوس صعودى و نزولى خود دلیل بر اهمیت فوق العاده این مخلوق است.و نیز این ترکیب مخصوص دلیل بر آن است که عظمت مقام انسان به خاطر جنبه مادى او نیست، چرا که اگر به جنبه مادیش باز گردیم لجنى بیش نمى باشد..این روح الهى است که با استعدادهاى فوق العاده اى که در آن نهفته است و مى تواند تجلیگاه انوار خدا باشد، به او اینهمه عظمت بخشیده و براى تکامل او تنها راه این است که آن را تقویت کند و جنبه مادى را که وسیله اى براى همین هدف است در طریق پیشرفت این مقصود به کار گیرد (چرا که در رسیدن به آن هدف بزرگ مى تواند کمک مؤثرى کند) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه