چه دلیلی وجود دارد که با اشرافیگریِ ایجاد شده در بسیاری از مقامات کشوری، برخورد قاطع صورت نمی گیرد؟ چرا اصل قانون اساسی در مورد بررسی اموال اشخاص حکومتی به طور دقیق اجرا نمی شود؟

البته این که اموال مسؤولان کشور را به طور دقیق رسیدگى کنند، این طور چیزى در قانون اساسى نیست؛ فقط در مورد تعدادى از مقامات - مثل رهبرى، ریاست جمهورى، و بعضیهاى دیگر - هست که اینها اولِ مسؤولیتشان باید گزارش موجودى مال خودشان را بدهند؛ از مسؤولیت هم که کنار رفتند، باز بایستى صورت موجودیشان را بدهند، تا معلوم بشود که در این مدت چه چیزى گیرشان آمده و چه چیزى اضافه کرده اند. البته این اصل هم اجرا مى شود. بنده خودم به مناسبت شروع مسؤولیت ریاست جمهورى و پایانش و نیز مسؤولیت بعدى، بارها این ورقه را پُر کردم و براى قوه ى قضاییه فرستادم؛ دیگران هم این کار را مى کنند؛ منتها این سؤال راجع به اشرافیت، سؤال بسیار درستى است. اگر واقعاً من احساس بکنم که این سؤال و این مطالبه و این گرایش، در مجموعه ى جوانان دانشجو هست، حقیقتاً خدا را شکر مى کنم. شما بدانید که گرایش اشرافیگرى، آن چیزى نیست که بشود با قانون و با دادگاه و با بازجویى و با امثال اینها علاجش کرد؛ خیلى سخت تر از این حرفهاست؛ این از جمله ى مقولاتى است که بایستى فضاى عمومى کشور - احساسات مردم، خواست مردم، و به تعبیر رساتر، فرهنگ عمومى مردم - آن را دفع کند، تا این علاج بشود. آن کسانى که به اشرافیگرى گرایش دارند و دلشان براى زندگى اشرافى لک مى زند - یعنى خوردن و پوشیدن و زندگى کردن و مشى کردن به سبک اشراف و دور از زندگى متوسط مردم - یکى از کارهایى که مى کنند، این است که این دید و ذهنیت را در مردم به وجود بیاورند که این چیز خوبى است و ارزش است؛ کمااین که قبل از انقلاب این طورى بود. قبل از انقلاب، مسؤولان حکومت، هرچه بیشتر با تشریفات و جاه و جلال و تکبر و تفرعن و لباسهاى فاخر ظاهر مى شدند، یک عده از عوام مردم بیشتر خوششان مى آمد؛ فرهنگ عمومى را این گونه شکل داده بودند! بعد از انقلاب بعکس شد؛ لذا کسانى هم که اهل کارهاى اشرافیگرى بودند، از ترس گرایش مردم، اجتناب مى کردند؛ اما امروز بتدریج مى خواهند کار را بعکس کنند. به نظر من، اشرافیگرى براى یک کشور آفت است؛ اشرافیگرى مسؤولان، آفت مضاعف است؛ براى خاطر این که اگر اشراف عالم از مال خودشان - حالا حلال و حرامش به عهده ى خودشان - خرج مى کنند، از مال خودشان اشرافیگرى مى کنند؛ اما اگر مسؤولان اشرافیگرى بکنند، از مال مردم دارند خرج مى کنند؛ مال خودشان که نیست. این اشرافیگرى، با احساس عمومى مردم، با نوشتن، با گفتن و با ترویج این فکر درست خواهد شد؛ این باید به یک فرهنگ تبدیل بشود؛ کارى نیست که بشود به صورت دادگاه ویژه و محاکمه و امثال اینها درستش کرد.(1378/9/1-بیانات در پاسخ به پرسش‌های دانشجویان در دانشگاه صنعتی شریف‌) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه