چرا ما دوازده امام داریم؟ یعنی حتما دلیلی داشته که ما به عنوان مثال سیزده امام نداشته ایم؟

در رابطه با این که چرا ما شیعیان قائلیم که امامان معصوم(علیهم السلام) دوازده نفر بیشتر نیستند گفتنی است که تنها راهی که در این زمینه وجود دارد، روایات متواتری است که از طرف پیامبر(ص) به به دست ما رسیده است همچنین روایاتی که در آن هر امامی امام بعد از خود را معرفی نموده است.(برای آگاهی بیشتر از این روایات به «اصول کافی، ج1 کتاب الحجه» مراجعه کنید.) در روایاتی که حتی از طرف اهل سنت نقل شده، عدد خلفاء پیامبر(ص) دوازده نفر معین شده است به عنوان نمونه:1- قال رسول الله(ص): « ان هذالامر لا ینقضی حتی یمضی فیهم اثنا عشر خلیفه؛ این امر(دین اسلام) به سر نیاید تا دوازده خلیفه و جانشین را پشت سر گذارد.»(صحیح مسلم، ج6، کتاب الاماره، باب الناس تبع لقریش ص3)در روایات اهل سنت این نکته نیز قید شده که تمام این خلفا از قریش هستند. این احادیث قابل انطباق بر خلفاء چهارگانه- معتبر نزد اهل سنت- نیستند زیرا کمتر از دوازده نفر هستند، همچنین قابل تطبیق بر پادشاهان اموی نیستند زیرا عدد آنها بیش از دوازده نفر است، همچنین بسیاری از آنها از قریش نیستند.2- هنگامی که آیه «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی اْلأَمْرِ مِنْکُمْ»(نساء/59) نازل شد و اطاعت کسانی که به عنوان «اولو الامر» به طور مطلق، واجب کرد و اطاعت ایشان را همسنگ اطاعت پیغمبر اکرم(ص) قرار داد. جابربن عبدالله انصاری از آن حضرت پرسید: این «اولوالامر» که اطاعتشان مقرون به اطاعت شما شده چه کسانی هستند؟ پیامبر(ص) فرمودند:«هم خلفائی یا جابر و ائمه المسلمین من بعدی. اولهم علی بن ابی طالب، ثم الحسن، ثم الحسین، ثم علی بن الحسین، ثم محمدبن علی المعروف فی التوراه بالباقر- ستدرکه یا جابر، فأذا لقیته فاقراه منی السلام- ثم الصادق(ع) جعفر بن محمد، ثم موسی بن جعفر، ثم علی بن موسی، ثم محمد بنعلی، ثم علی بن محمد، ثم الحسن بن علی، ثم سمیی و کنیمی حجه الله فی ارضه و بقیته فی عباده ابن الحسن بن علی ... .»(غایه المرام ص267، «اثبات الهداه» ج3 ص123 و ینابیع الموده ص494)3- قال رسول الله(ص): «لا یزال امر الناس ماضیا ما ولیهم اثنا عشر رجلاً... کلّهم من قریش؛ تا آن که دوازده مرد بر آنها فرمان برانندکار مردم پیوسته بگذرد... که همگى آنان از قریش هستند».4- قال رسول الله(ص): «ان عدة الخلفاء بعدى عدة نقباء موسى؛ شمار جانشینان من به تعداد نقباى موسى است».5- «لا یزال هذا الدین قائما حتى یکون علیکم اثنا عشر خلیفه؛ تا وقتى که دوازده خلیفه و جانشین بر شما حکومت کنند دین پیوسته برپاست».براى آگاهى بیشتر در این زمینه ر.ک: صحیح مسلم، ج 3، کتاب الامارة.6- در منتخب کنز العمال از جابر بن سمره چنین نقل شده که «بر این امت دوازده خلیفه حکومت خواهند کرد به عدد نقباء بنى اسرائیل»، (منتخب کنز العمال).7- پیامبر اسلام(ص) در مورد ائمه دوازده گانه بیان صریح دارند الائمه بعدى اثنى عشر، تسعة من صلب الحسین و التاسع مهدیّهم، (کفایة الاثر 23، نقل ازموسوعه الامام على بن ابیطالب، ج 2، ص 48).نظیر این روایات را که از اهل سنت در مورد تعداد ائمه(ع) وارد شده است مى توانید در کتب ذیل مطالعه کنید.البته اگر امامان مثلا چهارده نفر بودند و یا 20 نفر و بیشتر و کمتر بودند باز هم این پرسش مطرح بود. هر چند باید گفت عددها رازهای مهم دارند که ممکن است هنوز برای ما کشف نشده باشد.آنچه می توان گفت و از روایات بهره برد چند امر است:1. تعداد خلفای انبیاء گذشته نیز دوازده نفر بوده اند. در روایات آمده که چون اوصیاء و جانشینان پیامبران گذشته دوازده نفر بودند خلفا و جانشینان پیامبر خاتم نیز دوازده نفرند.مردی از عبدالله بن مسعود پرسید: آیا از رسول خدا(ص) پرسیدید که چند نفر بر این امت خلافت خواهند کرد؟ عبدالله در جواب گفت: بلی ما پرسیدیم فرمود: «اثنا عشر بعدد نقباء بنی اسرائیل؛ دوازده نفر به تعداد پیشوایان بنی اسرائیل6.2.به تعداد برجها و ماهها. گاه حکمت این که ائمه(ع) دوازده نفرند، این دانسته شده که به تعداد ماه های سال دوازده امام تعیین شده است.جابربن عبدالله انصاری می گوید: از پیامبر(ص) پرسیدیم امامان بعد از شما چند نفرند؟ فرمود: جابر! خدایت رحمت کند از تمامم اسلام از من سؤال نمودی، تعداد آنان به تعداد ماهها(دوازده نفر) است.» 7 جالب است بدانید روایات زیادی از منابع معتبر اهل سنت نقل شده که خلفای پیامبر دوازده نفرند که جز بر مذهب شیعه منطبق نمی شود. یکی از دانشمندان اهل سنت سخنی در این زمنیه دارد که خلاصه آن چنین است: روایاتی که حاکی از آن است که جانشینان پیامبر پس از او دوازده نفرند و از طرق و توسط روایاتی فراوان وارد شده است. گذشت زمان و آشنایی انسان با جهان روشن ساخته است که مقصود پیامبر از این دوازده خلیفه، همان امامان دوازده گانه از اهل بیت اوست. زیرا نمی توان این احادیث را بر خلفای راشدین تطبیق کرد، چون تعداد آنان از دوازده کمتر است. همچنین نمی توان آنها را بر پادشاهان اموی منطبق نمود زیرا تعداد آنان از دوازده تا بیشتر بوده و همگی جز عمربن عبدالعزیز عناصری ظالم و ستمگر بوده اند و نمی توان این دوازده خلیفه را به خلفای عباسی تفسیر کرد زیرا تعداد آنان از دوازده نفر بیشتر بوده و افزون بر آن، آنان پیوسته با نزدیکان پیامبر در جنگ و ستیز بودند و فرمان خدا را درباره نزدیکان او رعایت نمی کردند. 8بنابراین نصوصى که از پیامبر اکرم(ص) در مورد تعداد ائمه(ع) وارد شده است و اهل سنت و شیعه آن را نقل کرده است، حقانیت شیعه اثبات مى شود. و اضافه بر آن در مورد امامت ائمه دوازده گانه(ع) چه بصورت دسته جمعى و چه به صورت فردا به فرد نصى وارد شده است وهر یک از امامان امام بعد از خود را معرفى کرده است و امام بدون نص امام نیست.1. ینابیع المودة، ص 44.2. البدایه و النهایة، ج 6، ص 247.3. سنن ابن ماجه، ج 2 / 1367 / 4085.4. مسند احمد بن حنبل، ج 1 / 183 / 645.5. سنن ابى داود، 4 / 107.6. مسند احمد حنبل، مؤسسه الرساله، ج6، ص321؛ مجمع الزوائد، هیثمی، بیروت، ج5، ص190.7. ابن میثم، بحرانی، غایت المرام، چاپ دوم، المقصد الاول، باب2، ص244، ح2.8. ینابیع الموده، شیخ سلیمانی بلخی قندوزی، چاپ استانبول، 1301 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه