ایا در بهشت با هرکس بخواهیم میتوانیم ازدواج کنیم؟ اگر در دنیا عاشق کسی باشیم و به او نرسیم ایا در بهشت میتوان با او ازدواج کرد

اهل بهشت هر چه اراده کنند و بخواهند و لذت ببرند برای آنها فراهم است؛ چه لذات دانسته شده و تجربه شده در دنیا مانند لذت چشیدن خوراکیها و لذت جنسی، و چه لذات دانسته نشده و تجربه نشده؛ چه لذات جسمانی و حیوانی، چه لذات عقلی و مافوق عقل. در آیات قرآن این مطلب آمده است، از جمله در آیه 31 فصلت بیان شده است: « نَحْنُ أَوْلِیاؤُکُمْ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ فِی الْآخِرَةِ وَ لَکُمْ فیها ما تَشْتَهی أَنْفُسُکُمْ وَ لَکُمْ فیها ما تَدَّعُونَ »؛ (ما(فرشتگان)یاران و مددکاران شما در زندگى دنیا و آخرت هستیم؛ و براى شما هر چه دلتان بخواهد در بهشت فراهم است، و هر چه طلب کنید به شما داده مى شود. در روایات فراوان نیز به این مطلب اشاره شده که نعمتهای بهشتی تابع اراده اهل بهشتند؛ یعنی اگر اهل بهشت نعمتی را اراده کنند، آن نعمت تحقق می یابد. هر مرتبه ای از مراتب بهشت نیز خود مراتبی دارد:مرتبه اول بهشت، بهشت اعمال است. این مرتبه از آن کسانی است که صاحب اعمال صالحند؛ لذا این مرتبه برای همه اهل بهشت است ؛ و همه اهل بهشت از خاتم النبین صلی الله علیه و آله گرفته تا پایین ترین مومنان از آن برخوردارند - البته با حفظ مراتب - . مرتبه دوم بهشت ، بهشت صفات است ؛ این مرتبه برای کسانی است که دارای صفات الهی هستند ؛ و صفات الهی در آنهات تجلّی نموده است ؛ اینها خواصّ اهل ایمانند ؛ و مرتبه سوم بهشت ؛ بهشت ذات است ؛ برای کسانی که ذاتشان ذات الهی شده است؛ و جز خدا را نمی بینند . بنا بر این گروه سوم از تمام مراتب بهشت بر خوردارند ؛ چون آنکه ذاتش الهی است به نحو اولی صفات و اعمال او نیز الهی خواهد بود؛ و گروه دوم از دو مرتبه برخوردارند؛ چون آنکه صفاتش الهی است به نحو اولی اعمال او نیز الهی خواهد بود ؛ و گروه اول تنها از یک مرتبه برخوردارند؛ و به نظر می رسد که لذت خوردن و لذائذ جنسی و امثال آنها که لذائذ جسمانی هستند؛ در مرتبه پایین بهشت است؛ لذا بهشت تنها منحصر در این گونه نعمات نیست؛ بلکه نعمات دیگری نیز در آن وجود دارد که برای اهلش مهیّا شده است.همچنین بهشتیان در بهشت هیچ لذتی نمی برند، مگر به یاد خدا ؛ و با هر لذتی خدا را می بینند و تقرب ایشان به خدا افزونتر می شود؛ و معرفت ایشان به خدا زیادتر می شود. همچنین در بهشت اهل بهشت با تمام وجودشان خوشیها را درک می کنند، نه صرف درک مفهومی، مانند درک مفهوم شیرینی عسل، بلکه مانند چشیدن شیرینی عسل(درک حضوری). همچنین لذائذ بهشتی از حیث شدّت و تعداد بی نهایتند؛ یعنی هر لذت بهشتی هم خود بی نهایت شدید است، و هم این که هر لذتی همه لذائذ را در خود دارد؛ لکن یک لذت در آن بر دیگر لذائذ غالب است؛ مثلا در سیب لذت همه میوه ها و همه خوراکیها و پوشیدنیها و دیدنیها و حتی لذت جنسی وجود دارد؛ لکن لذت سیب در آن بر دیگر لذائذ غالب است. البته خوب است بدانیم، حقیقت لذائذ جسمانی بهشت این است که این لذائذ از سنخ لذائذ انسانی هستند نه از سنخ لذائذ حیوانی ؛ توضیح مطلب این که اکثر انسانها در دنیا ، اوّلاً لذت غالبشان لذت غذا و لذت جنسی و امثال آنها ست و ثانیا این گونه افراد لذت غذا و لذت جنسی و امثال آن را با قوای حیوانی خود مثل قوّه وهم و خیال و شهوت و غضب ادراک می کنند ؛ نه با قوه عقل که قوه انسان متوسط است و نه با قوّه قدسیّه که قوه انسان کامل است ؛ چون قوه غالب در اکثر انسانها همین قوای حیوانی است ؛ « بل اکثرهم لا یعقلون » اما افرادی هستند در همین دنیا کهددر اثر رشد وجودی، عقلشان بر دیگر قوای وجودیشان غالب شده است ؛ لذا لذات امور را با عقلشان ادراک می کنند نه با وهم و خیال و شهوت و غضب ؛ یعنی همه قوای وجودی آنها تحت فرمان عقل است ؛ لذا در این گونه افراد لذت غذا و لذت جنسی را عقل ادراک می کند ولی به واسطه قوه شهوت ؛ به همین علت این گونه افراد غذا نمی خورند مگر به یاد خدا ؛ و با همسر خود نزدیکی نمی کنند مگر به یاد خدا ؛ اینها در هر لذتی خدا را می بینند و با هر لذتی به خدا تقرب می جویند. امام سجاد علیه السلام در مناجات ذاکرین از مناجات خسة عشر می فرماید: «اسْتَغْفِرُکَ مِنْ کُلِّ لَذَّةٍ بِغَیْرِ ذِکْرِکَ وَ مِنْ کُلِّ رَاحَةٍ بِغَیْرِ أُنْسِکَ وَ مِنْ کُلِّ سُرُورٍ بِغَیْرِ قُرْبِکَ وَ مِنْ کُلِّ شُغُلٍ بِغَیْرِ طَاعَتِکَ »(بحارالأنوار ؛ج : 91؛ ص : 152 و مفاتیح الجنان ؛ باب اوّل ؛ ص 189 ) ( خدایا از تو آمرزش می طلبم از هر لذتی که همرا یاد تو نباشد و از هر آسایشی که همرا ه با انس تو نباشد و از هر شادمانی که همراه با نزدیک شدن به تو نباشد و از هر کاری که همرا با اطاعت تو نباشد . » البته باید توجه داشت که این مقام ، مقام اهل بیت علیهم السلام نیست ؛ مقام اهل بیت علیهم السلام بسی فراتر از این حدّ است ؛ لذت اهل بیت علیهم السلام لذت الهی و با نفس قدسیّه است نه لذت عقلی ؛ این مقام ، مقام ذاکرین است ؛ مقام امثال خواجه نصیر الدین طوسی است ؛ علامه حلی (ره) فرموده اند: «من یازده سال با خواجه نصیر الدین طوسی ( قدس سرّه) زندگی نمودم ؛ ودر این مدّت یک عمل مباح از ایشان ندیدم .» یعنی این مرد الهی هر عملی که انجام می داد یا برای او واجب بود یا مستحب ؛ و کاری را برای غیر خدا انجام نمی داد ؛ حتی خواب و خور هم برای خدا بود ؛ بنا بر این خیال نکنیم که لذت بردن اولیای الهی در دنیا مثل لذت بردن انسانهای عادی است ؛ به قول جناب مولوی :« کار پاکان را قیاس از خود مگیر --- در نوشتن گرچه باشد شیر شیر آن یکی شیریست اندر بادیه ---- وآن دگر شیریست اندر بادیه آن یکی شیریست کادم می خورد---وآن دگر شیریست کادم می خورد.»_ شیر: شیر جنگل و شیر خوردنی ؛ بادیه : ظرف شیر و صحرا _در بهشت نیز لذائذ اهل بهشت چنین است ؛ یعنی بهشتی هیچ لذتی نمی برد مگر به یاد خدا ؛ و با هر لذتی خدا را می بیند و تقرب او به خدا افزونتر می شود ؛ و معرفت او به خدا زیادتر می شود. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه