دادن رأی سفید در انتخابات به چه معنا است؟ آیا رأی سفید در شمارش آرای انتخابات محاسبه می شود؟ مزایا و معایب رأی سفید در انتخابات چیست؟

اگر واقعا تحقیق کرده و کسی را صالح برای انتخاب پیدا نکردید، اشکال ندارد . زیرا رای سفید نیز همانند بقیه آراء در درجه اول بیانگر میزان حضور و مشارکت مردم در انتخابات و حمایت آنها از کشور و نظام اسلامی است. اما از آنجا که کاندیداهای معرفی شده توسط شورای نگهبان همه افراد صالح و واجد شرایط لازم می باشند ، و همچنین لزوم انتخاب کاندیدای اصلح به دلیل پیامدهای مختلف آن در سرنوشت کشور ، به همان میزان که شرکت و حضور در اصل انتخابات دارای اهمیت است، انتخاب فردی لایق، شایسته، کارآمد نیز اهمیت دارد. وظیفه مردم در انتخابات تنها به شرکت در انتخابات خلاصه نمی شود. هر چند اصل حضور و مشارکت مردم در انتخابات بسیار مهم است ولی نمی توان به همین مقدار بسنده کرد. آنچه مهم است شرکت مؤثر و مشارکت فعال مردم در انتخابات است و این تأثیر در سایه انتخاب فردی لایق و کارآمد برای تصدی مسؤولیت است. شرکت و حضور در اصل انتخابات و رأی سفید انداختن مشارکت مؤثری نخواهد بود. مشارکتی مؤثر خواهد بود که علاوه بر مشارکت در اصل انتخابات، مشارکت در تعیین افرادی که مسؤولیت را عهده دار می شوند نیز باشد. بنابراین شرکت و حضور در اصل انتخابات و رأی سفید انداختن مشارکت مؤثری نخواهد بود. مشارکتی مؤثر خواهد بود که علاوه بر مشارکت در اصل انتخابات، تعیین فردی که از صلاحیت و شایستگی لازم برای آن مسوولیت برخوردار باشد.توضیحات بیشتر اینکه ، اگر بخواهیم به بررسی این موضوع از زاویه دقیق تری بپردازیم ، دو حالت مطرح می باشد:الف - گاهی مواقع همه کاندیداها و یا تعدادی از آنها دارای شرایط لازم برای احراز و تصدی ریاست جمهوری یا نمایندگی مجلس و... می باشند و شما نمی دانید که واقعا کدامیک از اینها اصلح می باشند و از هیچ راهی اعم از تحقق و بررسی , مشورت و... نمی توانید اصلح را مشخص نمایید اینجا بین این تعداد افرادی که دارای همه صلاحیت های لازم و ملاکات (از قبیل تجربه و تخصص , تعهد, تقوا و...) می باشند, مخیر هستید و باید یکی را انتخاب نمایید (البته این حالت خیلی کم اتفاق می افتد که چند کاندیدا از تمام جهات و خصوصیات و... با هم مساوی باشند) و به هیچ وجه انداختن رأی سفید به صندوق جایز نمی باشد.ب - گاهی مواقع دوران بین اینست که شما نمی دانید که آیا هیچکدام از آن کاندیداها صلاحتیهای لازم را برای تصدی و احراز آن مقام دارند یا نه ؟ (به عبارت دیگر بحث در اصل وجود ملاکات و صفات لازم برای تصدی آن مقام در کاندیداهای موجود است به خلاف حالت اول که اصل وجود ملاکات و صفات لازم در چند کاندیدا امری مسلم بود...) و از هیچ راهی نتوانستید از این حالت تردید خارج شوید و به شناخت صحیح برسید در اینجا لازم است که رأی سفید در صندوق بیندازید (البته این فرض با توجه به این موضوع که کاندیداها از طریق یک دستگاه مطمئن و موثق بنام شورای نگهبان تأیید صلاحیت شده اند و امکان این که همه آنها فاقد صلاحیت های لازم باشند امری بعید و غیر ممکن می باشد. لذا شما باید در مرحله اول تمامی سعی خود را برای حصول شناخت کاندیدای صالح به عمل بیاورید. و در مرحله دوم اگر موفق به شناخت نشدید اقدام به انداختن رأی سفید بنمائید).در همه ی انتخابات ما مکلفیم که بر اساس حجت و دلیل و عنصر شناخت اقدام نماییم که این خود از دو طریق ممکن می باشد: گاهی مواقع خود فرد بر اساس ملاکات و صفات و شرایطی که در اسلام برای انتخاب و گزینش کارگزاران و مسؤولان نظام بیان شده می تواند به این شناخت برسد و گاهی مواقع خود فرد از شناخت بی واسطه ناتوان است . در هر صورت لازم است ابتدا به صورت مختصر به بحث تئوریک و نظری شناخت ملاکات و الگوهای انتخاب نماینده اصلح از نظر اسلام و مقام معظم رهبری پرداخته و سپس به راهکارهای عملی آن شناخت را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم :الف - ملاکات و صفات کاندیدای اصلح از نظر اسلام : بر حسب آنچه که از سخنان رسول اکرم (ص ) و امام علی (ع ) به دست می آید, کسی که در نظام اسلامی می خواهد دارای مسؤولیتی بشود باید دارای این خصوصیات باشد:1- پارسائی و پرهیز از گناه و دوری از نافرمانی خدا همراه با حلم و بردباری به طوری که بدون اعمال غضب و خشم بیجا با مهربانی با مردم روبرو شود.2- آگاهی کامل از قوانین اسلامی و احکام الهی , اگر زمامدار با کلام خدا آشنا نباشد گرفتار افکار انحرافی و التقاطی می شود و به جای این که ملت را به اسلام دعوت کند موجب انحراف آن ها می گردد. 3- پیروی کامل از ولایت فقیه و خط امام و رهبری بر اساس آیه کریمه ((اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم ))4- سخاوت نفسانی و بی اعتنایی به ثروت دنیا 5- تأکید بر عدالت و رعایت ضوابط و قوانین و پرهیز از ظلم و ستم6- تأکید بر اجرای سنتهای مذهبی و دینی و واجبات الهی .7- دارا بودن دانش کافی و آگاهی از فقه اسلامی همراه با بینش عمیق سیاسی و مدیریت کافی و حسن تدبیر برای اداره ی امور جامعه .8- مصالح جامعه ی اسلامی را بر مصالح شخصی و جناحی مقدم دارد: رسول خدا(ص ) می فرماید: ((هر کس خود را بر قومی مقدم بدارد در حالی که بداند در بین آن ملت فاضلتر از او وجود دارد آن شخص به خدا و رسول و جمیع مسلمانان خیانت کرده است , (الغدیر, ج 8, ص 291)9- عدم وابستگی به کشورهای سلطه گر علاوه بر ملاکات فوق ، توجه به معیارهائی که مقام معظم رهبری در جهت شناسائی کاندیدای اصلح معرفی می نمایند ، و تطبیق آن بر نامزدها نیز می تواند راهکاری اساسی در دستیابی به نتیجه مطلوب ، حائز اهمیت است :مقام معظم رهبری در بیانات اخیرشان پیرامون اهمیت انتخابات ریاست جمهوری و ویژگی های بهترین نامزد ریاست جمهوری می فرمایند : « ... درست در نقطه ی مقابل خواست دشمنان، همه ی ما باید در انتخابات حضور فعالی داشته باشیم. انتخابات آبروی ملی ماست؛ انتخابات یکی از شاخصهای رشد ملی ماست؛ انتخابات وسیله ای برای عزت ملی است. وقتی ببینند که ملت ایران با شور و با شعور و با درک کامل و آگاهی پای صندوقهای رأی میروند، معنایش چیست؟ معنایش این است ملت برای خود حق و توان تصمیم گیری قائل است؛ میخواهد در آینده ی کشور اثر بگذارد و مسئولان کشور و مدیران اصلی کشور را انتخاب کند. انتخاب رئیس جمهور یعنی انتخاب رئیس قوه ی مجریه و کسی که اغلب امکانات کشور در اختیار اوست. و می بینید اگر چنانچه رئیس جمهوری شور و نشاط و شوق و اراده داشته باشد، چه خدمات بزرگی را برای این کشور انجام میدهد؛ میخواهند این نباشد. من عرض میکنم: همه باید اصرار داشته باشید که در انتخابات شرکت کنید. به نظر من مسئله ی اول در انتخابات، مسئله ی انتخاب این شخص یا آن شخص نیست؛ مسئله ی اول، مسئله ی حضور شماست. حضور شماست که نظام را تحکیم میکند، پایه های نظام را مستحکم میکند، آبروی ملت ایران را زیاد میکند، استقامت کشور را در مقابل دشمنی ها زیاد میکند و دشمن را از طمع ورزیدن به کشور و از فکر ضربه زدن و توسعه و فساد و فتنه منصرف میکند. این یک مسئله ی بسیار مهم است؛ پس مسئله ی اول، شرکت در انتخابات است.مسئله ی بعدی در انتخابات این است که مردم سعی کنند صالح ترین را انتخاب کنند. آن کسانی که نامزد ریاست جمهوری میشوند و در شورای نگهبان صلاحیت آنها زیر ذره بین قرار میگیرد و شورای نگهبان صلاحیت آنها را اعلام میکند، اینها همه شان صالحند. اما مهم این است که شما در بین این افراد صالح، بگردید و صالح ترین را پیدا کنید. این جا جائی نیست که من و شما بتوانیم به حداقل اکتفاء کنیم؛ دنبال حداکثر باشید؛ بهترین را انتخاب کنید.بهترین کیست؟ من نسبت به شخص، هیچ گونه نظری ابراز نمیکنم؛ اما شاخصهائی وجود دارد. بهترین، آن کسی است که درد کشور را بفهمد، درد مردم را بداند، با مردم یگانه و صمیمی باشد، از فساد دور باشد، دنبال اشرافیگری خودش نباشد. آفت بزرگ ما اشرافیگری و تجمل پرستی است؛ فلان مسئول اگر اهل تجمل و اشرافیگری باشد، مردم را به سمت اشرافیگری و به سمت اسراف سوق خواهد داد. ...» (بیانات مقام معظم رهبری در جمع مردم استان کردستان 22/2/1388 ) ب - راهکارهای عملی شناخت کاندیدای اصلح :در شناخت کاندیدای اصلح دو موضوع عمیقا باید بررسی شود:1- میزان کارآیی و تجربه و تخصص او برای کاری که انتخاب می گردد2- میزان دیانت و تعهدی که در اسلام باید داشته باشد. برای شناختن میزان کارآیی فرد, انتخاب کننده باید مشکلات و نیازها و اولویت های جامعه را تشخیص دهد تا سپس با شناختن که از توانایی ها و استعدادهای کاندیدا مورد نظر خود بدست می آورد به این نتیجه برسد که او بهترین فرد برای حل مشکلات و پیشبرد اولویتها می باشد.برخی از راههای شناخت میزان کارائی فرد عبارتند از: 1- بررسی و مطالعه برنامه های کاندیداها و مقایسه آن ها با اولویتها و مصالح روز کشور و تأکید بر عدالت اجتماعی ...2- بررسی و مطالعه گرایشهای فکری هر یک از کاندیداها و مقایسه ی آن ها با تفکرات صحیح اسلام و انقلاب . 3- بررسی و مطالعه سوابق اجرایی و مدیریتی و ارزیابی موفقیتها یا ناکامیها کاندیدای مورد نظر در انجام مسؤولیتهای خود4- بررسی و مطالعه فعالیتهای سیاسی و جناحی فرد و ارزیابی عملکرد آن جناح در مقایسه با خط امام و رهبری و مصالح نظام و انقلاب و میزان اولویت دادن مصالح نظام بر مصالح جناحی و اهمیت دادن بر وحدت ملی5- بررسی میزان رعایت موازین فقهی , شرعی و اخلاقی در تبلیغات انتخاباتی و... و موضوعاتی از این قبیل که از طریق , مراجعه به کتب و مقاله ها و آثار قلمی او یا متن سخنرانیهای او در گذشته و حال , مطالعه ی دیدگاه های موافق و مخالف درباره ی او, مشورت با افراد و شخصیتهای سیاسی , مذهبی و... که آشنایی دقیق از کاندیدای مورد نظر شما درباره ی موضوعات فوق داشته , و... انجام می شود. همچنین برای شناختن میزان تعهد فرد بهترین راه مطالعه در زندگی آن ها و شناخت نوع هدفی را که آن ها در زندگی دنبال می کنند و میزان تقوا و پایبندی به اصول و ارزشهای الهی و احکام اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی آن ها و... می باشد. و در نهایت شما با دادن نمره ای که برای هر کدام از کاندیداها در هر یک از موضوعات فوق می دهید و به دست آوردن معدل کل می توانید به شناخت کاندیدای اصلح دست یابید. و بالاخره اینکه همانگونه که از لابلای مطالب فوق مشخص گردید رأی سفید نیز در شمارش آرای اصل انتخابات و میزان حضور مردم محاسبه می شود نه کاندیدای خاص . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه