نظر علامه طباطبائی در مورد مسخ چه بوده است؟ آیا مسخ به معنای تغییر در ذات انسان است؟

علامه طباطبائی بر اساس برخی از آیات قرآن[1] و روایات اهل بیت(ع)،[2] مسخ را در یک نوع و معنای خاص آن پذیرفته است.[3] مسخی را که وی پذیرفته این است که اگر انسانى را فرض کنیم، که صورت انسانیش به صورت نوعى دیگر از انواع حیوانات؛ مانند میمون، و خوک، مبدل شده باشد، و صورت حیوانیت روى صورت انسانیتش نقش بسته باشد، چنین کسى انسانى است خوک‌نما، و یا انسانى است میمون‌نما، نه این‌که به کلى انسانیتش باطل گشته، و ماهیتش تبدیل به خوک و میمون شده باشد. این نوع از تغییر ذات و مسخ قابل پذیرش است؛ زیرا وقتى انسان در اثر تکرار عمل، صورتى از صورت‌‌های ملکات را کسب کند، نفسش بهمان صورت متصور می‌شود، و هیچ دلیلى نداریم بر محال بودن این‌‌که نفسانیات و صورت‌‌هاى نفسانى همان‌طور که در آخرت مجسم می‌شود، در دنیا نیز از باطن به ظاهر در آمده، و مجسم شود.علاوه بر این، نفس انسانیت که در اوّل حدوثش هیچ نقشى نداشت، اما قابل و پذیراى هر نقشى بود، می‌تواند به صورت‌‌هاى خاصى متنوع شود، بعد از ابهام مشخص، و بعد از اطلاق مقید شود. بنابر این همان‌طور که گفته شد، انسان مسخ شده، انسان است اما مسخ شده، نه این‌‌که مسخ شده‌‏اى فاقد انسانیت باشد.[4]برای اطلاع بیشتر، ر. ک: 337. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه