چرا به برخي از ائمه که ازنسل امام جواد بودند ابن الرضا گفته اند؟

پس از امام رضا (ع)چندتن از ائمه ـ عليهم السّلام ـ به ابن الرضا معروف بودند چون امامان بعد از امام رضا ـ عليه السّلام ـ همه از نسل پاك امام رضا ـ عليه السّلام ـ هستند، همان گونه كه همه امامان از نسل پاك حسين بن علي ـ عليه السّلام ـ هستند؛ يكي از امامانيكه معروف به ابن الرضا بوده است امام جواد ـ عليه السّلام ـ فرزند بزرگوار امام رضا ـ عليه السّلام ـ است[1] شايد بيشتر بني عباس ائمه را با اين اسم اين ياد مي‎نمودند؛ در منابع نيز اينگونه گفته شده[2]، امام جواد ـ عليه السّلام ـ و امام هادي و امام عسكري ـ عليهم السّلام ـ در دوران بني عباس به اين عنوان ناميده ومعروف شده‎اند؛ حتي موسي المبرقع فرزند امام جواد كه قبرش در قم است نيز بدين عنوان ناميده شده است.[3] اين ناميده شدن شايد علت خاصي نداشته است، اما برخي براين باورند به اين خاطر بوده است كه چون امام رضا ـ عليه السّلام ـ مدتي ولايت عهدي را در زمان مأمون قبول كرد و شهرت امام با لقبشان كه (الرضا) مي‎باشد، سبب شد فرزندانش بعد از آن به ابن الرضا معروف باشند، چنان كه تصريحاً در بحار چنين آمده است:, «و كان هُوَ و ابوه و جدُّهُ يُعرَف كلُّ منهم في زمانه بابن الرضا»[4] يعني امام عسكري و پدرش امام هادي و جدش امام جواد همه‎شان در زمان خود معروف به ابن الرضا ـ عليه السّلام ـ بودند. شايد علت اين معروفيت به خاطر اين بوده است كه علويان از شاخه‎هاي مختلف زياد بوده‎اند و سادات جليل القدر متعدد بودند كه به خاطر مشخص شدن آنها و متمايزو حساسيت موقعيت آنها از لحاظ سياسي براي دستگاه خلافت معروف به ابن الرضا شده بودند.حضرت آيت الله شبيري زنجاني ‎فرمود: مرحوم آيت الله حجت ـ رضوان الله تعالي عليه ـ احتمال داده‎اند كه اينها (بني عباس) خواسته‎اند با اين لقب نشان بدهند كه چون امام رضا ـ عليه السّلام ـ ولايتعهدي را قبول نمود، به دنيا گرايش داشت (يعني فرزندان امام رضا ـ عليه السّلام ـ نيز گرايش به دنيا دارند )، فلذا بيشتر بني عباس اين طور مي‎گفتند، خود آيت الله شبيريبراين نظر است : چون امام رضا ـ عليه السّلام ـ با تمام فرقه‎هاي مذهبي و علمي و كلامي مناظره نموده و در ميان تمام فرقه‎ها مشهور شد، فلذا شهرت امام رضا ـ عليه السّلام ـ در بين تمام فرقه‎ها به خاطر مقام رفيع علمي‎شان سبب شده بود كه فرزندان آن حضرت به اين عنوان «ابن الرضا» مشهور باشند و به اين عنوان شناخته شوند.به نظر مي‎رسد اين احتمال قريب به ثواب باشد چون ائمه در بين شيعيان و علماي شيعه شناخته شده بودند و بني عباس هم آنها را مي‎شناختند به عنوان علويان، لذا اين فرقه‎هاي ديگر مذهبي و علمي بودند كه بعد از مناظرات علمي با امام رضا ـ عليه السّلام ـ آشنا شدند و تحت تأثير مقام علمي و معنوي امام قرار گرفتند لذا فرزندان آن حضرت به ابن الرضا معروف شدند بعد از شناخته و معروف شدن امام رضا ـ عليه السّلام ـ[5].معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1- سيره پيشوايان ، نويسنده: آقاي مهدي پيشوائي .2- زندگاني چهارده معصوم ( امام جواد) ، نويسنده: عماد زاده.3- سيره ي عملي اهل بيت ، نويسنده: سيد کاظم ارفع .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه