آیا سزاوار است که انسان ها به خاطر گناه آدم و حوا از بهشت محروم گردند؟

نخست باید دانست برای انسان فراز و نشیب های زندگی عبرت آموز و تجربه اندوز است ظرفیت او را بالا می برد و قابلیت او را برای تحصیل درجات بهشت و یا فرو غلطیدن در درکات جهنم به ظهور می رساند و علت اصلی برای هبوط آدم به زمین همین بود که به مقام خلافت الهی برسد و به جای بهشت معهود اولی به بهشت موعود پایانی که بهشت مبتنی بر عمل اختیاری و دارای مراتبی بسیار برتر است راه یابد.برای توضیح بیشتر توجه شما را به مطالب زیر جلب می کنیم:1. ماجرای بهشت آدم و حوا، در سه مورد از آیات قرآن ذکر شده است: بقره، 35 به بعد، اعراف، 19 به بعد، طه، 115 به بعد.2. از مجموع آیات مزبور، به ویژه آیه 30 سوره مبارک بقره که می فرماید: «انی جاعل فی الارض خلیفه؛ من در زمین جانشینی قرار می دهم». فهمیده می شود که آدم و حوا از نخست برای زندگی و مرگ در زمین آفریده شده بودند و ساکن شدن آنها در بهشت به وسیله خداوند تنها برای آزمایش بوده است. راز آمدن آدم به زمین نیز چنین بوده که به منظور محرز شدن مقام خلیفه اللهی وی، برتری او را بر ملائکه اعلام کند. آنگاه دستور سجده کردن به او را بدان ها داده، سپس او و حوا را در بهشت ساکن سازد و بعد به زمین فرستاده شوند لیکن آدم و حوا بر اثر خطای خود بر آن پیشی گرفته و به صورت تنبیهی و با سابقه خطا بر زمین آمدند.3. افزون بر آن که بر زمین آمدن آدم و حوا و رخداد مراحل مزبور، یک قضاء مسلم و حتمی الهی بود این امر پیامدهایی را به دنبال داشت که در صورت واقع نشدن، آدم و حوا بدان دست نمی یافتند، از جمله: 1- گرچه آدم به خود ستم کرده و به لب پرتگاه هلاکت و دو راهی سعادت و شقاوت یعنی دنیا کشاند؛ ولی با آمدن به این دنیا، یکی از درجات سعادت و منازل کمال و ترقی را برای خود فراهم ساخت، به گونه ای که اگر اصلا به این عالم نمی آمد، و یا می آمد ولی خطا نمی کرد، هرگز آن را درک نمی کرد، چرا که بدون این جریان، آدم چگونه می توانست میزان فقر، مذلت، بیچارگی و قصور خود را دریابد و یا چگونه می توانست سعادت ها و راحتی هایی که در عالم قدس و جوار خداوند در برابر زحمات، رنج ها و مشقت های این دنیا به او داده می شود به دست آورد؟آری، خداوند صفاتی مانند: عفو، آمرزش، رأفت، توبه، پرده پوشی، فضل، رحمت و... دارد که جز گنهکاران از آن برخوردار نمی شوند و در ایام روزگار، نسیم های رحمتی از جانب او می وزد که جز افرادی که خود را در معرض آن قرار می دهند بهره ای نمی برند و این همه در دنیا، دست یافتنی است.2- عهدی که در سوره طه مطرح شده، به این حقیقت اشاره دارد که آن پیمان عمومی بر پرستش و بندگی خدا، در دنیا، حاصل شدنی تر است؛ چرا که در دنیایی که هرگز انواع ناراحتی ها و دردها و ناملایمات بوده، مرگ و زندگی، تندرستی و بیماری، گشایش و تنگدستی، راحت و زحمت، یافتن و از دست دادن و... در آن جمع است یک رویکرد ایمانی لازم است تا با نظر افکندن در آن، انسان خود را مملوک خدا دیده، همه استقلال ها، نورانیت و جمال و زیبایی و... را در این زاویه مشاهده کند و تنها با نگاه از این دریچه به دنیاست که انسان ناملایمی در آن ندیده، و هراسی نخواهد داشت، عهدی که خداوند با آدم بست نیز همین جهت گیری بوده و تنها در دنیا امکان تحقق می یافت.3- انسان برای زندگی در زمین خلق شده است «انی جاعل فی الارض خلیفه؛ من در روی زمین جانشین (نماینده ای) قرار خواهم داد» (بقره، آیه 130).پس می بایست دیر یا زود حضرت آدم و حوا به زمین بیایند و در آنجا به زندگی خود ادامه دهند.4- حضور حضرت آدم و حوا در بهشت، در حقیقت برای کسب آمادگی حضور در زندگی در دنیا و زمین بوده است، نه این که دائما در آن باشند. باید توجه داشت که حضرت آدم و حوا در بهشت جاودانی نبوده اند زیرا این بهشت در صحنه قیامت بروز و ظهور دارد. بلکه در بهشت برزخی بوده اند که محلی موقتی برای مؤمنان است و همه مؤمنان پس از مرگ بدان نقل مکان می کنند. آنها باید مدتی در آنجا می مانند تا آمادگی حضور در زمین را پیدا کنند.5- حضور ما انسان ها در زمین به دلیل گناه آدم و حوا نبوده است. بلکه انسان جهت آزمون و رشد, نیاز به حضور بر روی زمین داشت. این اندیشه که ما گناه نخستین آدم و حوا را بر دوش می کشیم از آموزه های مسیحیت تحریف شده است و دین اسلام به آن اعتقادی ندارد.6- اصولا گناه آدم و حوا، به معنای اصطلاحی نیست. زیرا گناه در جایی است که تکلیف آمده باشد و بهشت جایگاه تکلیف نیست و آدم و حوا مکلف نبودند. آنان از زمانی که به زمین آمدند وارد جایگاه تکلیف شدند. آنچه در بهشت بین آدم و حوا و شیطان گذشت آزمایشی بس عظیم برای آنها بود که فریب سخنان فریبنده شیطان را نخورند. بنابراین آنها گناهی نکردند تا دامن دیگران را بگیرد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه