همان طور که می دانید برای اثبات عالم بعد از مرگ ( برزخ ) اول از همه باید روح را ثابت کرد.... و می دانید که عاطفه ، اخلاق ، وجدان و... به این بعد از انسان مربوط می شود. ولی با پیشرفت علم و روی کار امدن علم روانشناسی همه ی این موارد به مغر نسبت داده شده است و نه چیزی به اسم روح....از طرفی هم به ما گفته شده که خواب نشانه ای برای وجود روح است اما روانپزشکان با تجویز داروهایی باعث تغییر در خواب انسان می شوند و مثلا کسی که مدام کابوس می بیند با مصرف دارو های مخصوصی دیگر نمی بیند.....پس انها نتیجه گرفتند که خواب هم ساخته و پرداخته ی مغز است ....در مورد خیلی از رفتارها و عواطف انسان هم با داروهای خاصی باعث تغییر انها و حتی تغییر شخصیت فرد می شوند و مثلا فرد افسرده با مصرف دارو افسردگیش برطرف می شود...پس این یعنی چیزهایی مانند خواب یا عواطف علل مادی و نه روحی دارند و برای انها این به معنای عدم وجود روح است و همه چیز را به مغز نسبت میدهند...حال چگونه می توان روح یا بعد روحانی را در انسان. ثابت کرد؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

وجود این حقیقت واحد که از آن با کلمه من تعبیر می کنیم در نزد هر شخصی آن چنان معلوم و پذیرفته شده است که گاه تمام افعال بدن را بدون واسطه قرار دادن عضو مخصوص به من نسبت داده و می گوید: من خوردم- من دیدم و.... حتی اگر از بدن و اعضاء و افعال آن هم غافل شویم از نفس خود غافل نخواهیم شد و معلوم است آنچه را که از آن غافل می شویم غیر از چیزی است که به آن توجه داریم و از آن غافل نمی شویم.روح موجودی مجرد اما وابسته به ماده است. تجرد در لغت بمعنای برهنه بودن است و در اصطلاح فلسفه بر کنار بودن شیء از خواص ماده مانند تقسیم پذیری و تغییر و تحول و مانند آنهاست.دلیل عقلى وجود روح تغییر مواد مغزى و ثبات ادراکات در تحقیقات علم طبیعى و دیدگاه فلاسفه اروپا و فلاسفه اسلامى در جاى خود ثابت شده که هیچ موجود مادى در حال سکون و آرامش نیست، بلکه همه موجودات در حال تغییر و تحول اند بخصوص بنابر نظریه حرکت جوهرى که مبدع آن مرحوم ملاصدرا است. «لئون دنى » روح شناس معروف فرانسوى مى نویسد: (به نقل از کتاب «فیزیولوژى حیوان » تالیف بهزاد، ص 32وکتاب «هورمون ها» ص 11) «فیزیولوژى یا علم وظائف الاعضاء به ما مى آموزد که تمام اعضاء و دستگاههاى مختلف بدن، تحت تاثیر دو جریان مهم حیاتى یعنى جذب مواد ازخارج و تبدیل آن به انرژى در طى چند سال به طور کلى تجدید وتعویض مى شوند و یک تغییر و تحول مستمر و دائمى در مولکول وذرات اجزاى بدن روى مى دهد، سلولهاى فرسوده و کهنه از میان رفته، به جاى آنها سلول هاى دیگر به واسطه تغذیه به وجود آمده،جبران آنچه را که از دست داده مى نماید. از ذرات و مواد نرم و مرطوب مغز گرفته تا قسمت هاى سخت و سفت استخوانها در تمام بافتها و نسوج بدن این تغییر و تبدیل پیوسته انجام مى گیرد و در دوره عمر، ذرات و سلولهاى بدن، به دفعات عدیده از بین رفته و دوباره تشکیل مى گردد(صغرى-مقدمه اول).با وجود این تحولات و تغییرات که در پیکره مادى و جسمانى ما روى مى دهد، پیوسته، همان شخص و موجودى که بودیم هستیم و فکر واندیشه و قوه حافظه و خاطرات دیرینه که جسم و بدن فعلى ما درآن پدیده هاى گذشته هیچ گاه سهیم و دخیل نبوده ثابت و پایدارمى ماند(کبرى-مقدمه دوم).از مجموع این دو مقدمه صغرى و کبرى در بالا به طور طبیعى این نتیجه به دست مى آید که در وجود ما غیر از مواد متغیر و متبدل،حقیقت ثابت دیگرى است که هرگز دستخوش تغییر و تبدیل نیست اواست که شخصیت ما و منیت ما و معلومات ما را در خودحفظ کرده ونگهدارى مى کند و هر وقت اراده کند، خاطرات گذشته و دیرینه رابه یاد مى آورد و در آنها تصرفات مى کند. از زمان طفولیت و جوانى تا پیرى این عمل ادامه مى یابد، هنوزهم عکس دوستان و صور اشیاء بعد از سالیان متمادى و دراز درصفحه ذهن ما وجود دارد. از اینجا مى فهمیم که روح مولود مواد خاکسترى مغز نبوده، بلکه یک موجود مجردى است که احاطه تدبیرى بر جسم ما دارد، او است که مى بیند و مى شنود و ادراک مى کند. کلام فلاسفه و بزرگان اسلامى نیز از دیدگاه عقل و فلسفه، تحقیقات علمى روز نیز مورد تایید قرار مى دهد. محمد حسین فاضل تونى درکتاب «حکمت قدیم » ص 119 چنین مى نویسد: «دلیل بر مغایرت نفس با بدن این است که بدن، دائما در حال تغییر و تبدل است به حسب کم و کیف و عوارض دیگر و به حسب جوهر ذات بنابر حرکت جوهرى که ثابت شده است و نفس ناطقه از اول عمر تا آخر عمر باقى است(صغرى) و آنچه متبدل است غیر از چیزى است که متبدل نیست(کبرى). پس نفس غیر از بدن و مزاج است(نتیجه).از این دلیل مغایرت نفس حیوان هم با بدن و مزاج معلوم مى گرددچنانکه ملا صدرا بر این عقیده است که نفس حیوانى هم یک نحوتجردى دارد. پس نفس با بدن مغایر است . دلایل نقلی:در قران مجید آیات فراوانی وجود دارد که هر کدام با بیانی مساله وجود روح در انسان را اثبات می کند. این آیات را می توان در قالب چند گروه ارائه کرد:1 ) آیاتی که از خلقت اولیه انسان سخن می گویند بعنوان نمونه- در سوره مومنون پس از تبیین مراتب خلقت انسان به مساله آفرینش روح پرداخته و با تعبیری دقیق می فرماید: ... ثم انشاناه خلقااخر(مومنون:۱۴) سپس او را آفرینش تازه ای دادیم.تعبیر خلقا اخر بیانگر این است که این مرحله از خلقت انسان با مراحل قبلی که ناظر بر جسمانی و مادی بودن وی بود کاملا متفاوت است. در این مرحله سخن از انشاء ( ایجاد ) جدیدی است که ما از آن به ایجاد روح تعبیر می کنیم.2 ) آیاتی که از توفی انسان بهنگام موت سخن می گویند. از این آیات فهمیده می شود که انسان دارای روحی است که هرگز از بین نمی رود بهمین جهت آن روح هنگام مرگ توسط ماموران الهی گرفته و حفظ می شود و تنها جسد در معرض متلاشی شدن قرار می گیرد.3 ) آیاتی که در باره سخن گفتن فرشتگان بهنگام مرگ و انتقال از این جهان به جهان آخرت وارد شده دلیل دیگری بر وجود روح در انسان است.رابطه روح با بدن از آنجا که نفس پس از موجودیت بدن ایجاد می شود- بنابر گفته مشهور حکمای الهی- علوم و معرف از ذاتیات وجود او نیست. پس در کسب معارف و علوم احتیاج بوسیله و ابزار دارد تا بتواند به کمال مطلق برسد و وسیله ی او در این راه جهازات بدن مادی می باشد. به بیان روشن تر روح با تعلقش به بدن و با به کار بردن قوای مادی آن و از راه محسوساتی که بوسیله حواس پنجگانه بینایی- شنوایی- بویایی- چشایی و لامسه- ادراک و احساس می کند به مجهولاتی پی می برد که قبل از آن به آنها آگاه نبود. این معنی با قطع ارتباط حواس با جهان خارج و جدایی روح از بدن ( بعد از مرگ) بخوبی روشن می شود.در عین حال که روح با کمک جوارح بدن به کمال و رشد می رسد بدن را نیز تدبیر می کند و او را مورد تربیت و رشد قرار می دهد. البته گمان نشود که روح داخل در بدن و یا خارج از آن است زیرا زمان و مکان برای موجود مجرد معنی ندارد بلکه رابطه اش رابطه تعلقی است که احاطه به بدن دارد یعنی در عین حال که در هر عضوی سریان و جریان دارد محدود به آن عضو هم نیست و سریان و جریانش نیز مادی نیست همچنانکه امام صادق ع فرمود: ان الارواح لا تمازج البدن ولا تواکله و انما هی کلل للبدن محیطه به-- همانا روحها با بدن آمیخته- ممزوج و متکی بر آن نیستند بلکه حالتی است که بر بدن تسلط دارد.( بحارالانوارج۶۱ص۴۰ ) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه