چگونه می توانم ایمانم را افزایش دهم؟ من طی این چند سال ایمانم به کلی ضعیف شده است و زیاد گناه می کنم. مانند فحش و عدم رعایت احترام به بزرگ تر و... .

بهترین پندها و نصیحت ها در فرمایشات خداوند تبارک و تعالی است. امید است که با مطالعه این کلمات گهربار به آنچه می خواهیم و رضایت خداوند در آن است برسیم، خداوند در قرآن می فرماید: «وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیرَی اللَّهُ عَمَلَکمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلی عالِمِ الْغَیبِ وَ الشَّهادَةِ فَینَبِّئُکمْ بِما کنْتُمْ تَعْمَلُون؛ بگو: عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می بینند! و بزودی، بسوی دانای نهان و آشکار، بازگردانده می شوید و شما را به آنچه عمل می کردید، خبر می دهد!»[1] در تفسیر این آیه شریفه آمده که: خداوند خطاب به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلم دستور می دهد که به همه مردم این موضوع را ابلاغ کن «و بگو اعمال و وظائف خود را انجام دهید، و بدانید هم خدا و هم رسولش و هم مؤمنان، اعمال شما را خواهند دید» اشاره به این که کسی تصور نکند اگر در خلوتگاه یا در میان جمع، عملی را انجام می دهد از دیدگاه علم خدا مخفی و پنهان می ماند، بلکه علاوه بر خداوند، پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و مؤمنان نیز از آن آگاهند. این آگاهی مقدمه پاداش و یا کیفری است که در جهان دیگر در انتظار انسان است، لذا به دنبال این جمله می افزاید: «و به زودی به سوی کسی که آگاه از پنهان و آشکار است باز می گردید، و شما را به آنچه عمل کرده اید خبر می دهد» و بر طبق آن جزا خواهد داد»   مسأله عرض اعمال در میان پیروان مکتب اهل بیت علیهم السّلام با توجه به اخبار فراوانی که از امامان رسیده، عقیده معروف و مشهور بر این است که پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و امامان علیهم السّلام از اعمال همه امت آگاه می شوند، یعنی خداوند از طرق خاصی اعمال امت را بر آنها عرضه می دارد. مسأله عرض اعمال اثر تربیتی فوق العاده ای در معتقدان به آن دارد، زیرا هنگامی که من بدانم علاوه بر خدا که همه جا با من است پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و پیشوایان محبوب من همه روز یا همه هفته از هر عملی که انجام می دهم، اعم از خوب و بد در هر نقطه و هر مکان آگاه می شوند، بدون شک بیشتر رعایت می کنم و مراقب اعمال خود خواهم بود.[2] پس در اینجا به این نتیجه می رسیم که چند نکته را باید توجه داشت و همیشه بدان فکر کرد: اول درک جایگاه ربوبی خداوند، چرا که پروردگار عالم خالق کل هستی می باشد و حی و حاضر و ناظر بر تمام اعمال ماست، دوم درک جایگاه بندگی می باشد که باید توجه داشته باشیم همه ما مخلوق خداوند تبارک و تعالی هستیم و بهترین کار برای ما بندگی خداوند است یعنی بتوانیم بنده ای مطیع برای خداوند تبارک و تعالی باشیم و پیوسته مواظب اعمال و رفتار و کردار خود باشیم تا خدای ناکرده خطایی از ما سر نزد و دچار گناه نشویم چرا که این عالم محضر خداست و در محضر خدا نباید گناه کرد. سوم اینکه برای تمام اعمال پاداش و کیفری خواهد بود، یعنی اگر عمل شایسته باشد در مقابل پاداش خواهیم داشت و اگر عمل ناشایست باشد کیفر و عذاب خواهیم شد. حال که این مطالب برای ما روشن شد باید بگوییم، برای مبارزه با گناه و هواهای نفسانی رعایت چند نکته لازم است: الف) کوچک نشمردن هیچ گناهی هر چند به نظر صغیره باشد؛ ب) عزم جدی و آهنین برترک معصیت و مراقبت جدی و دائمی نسبت به تمام افعال خود؛ ج) شرط نمودن با خدا مبنی بر ترک معصیت و هم از او استعانت جستن؛ د) هرگاه فکر گناه و وسوسه آن به ذهن آمد بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کردن و توجه خود را به خدا و امور شریفه مشغول داشتن. جدیت و موفقیت در این امر پیروزی بزرگی است و در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است. قرآن مجید در وصف پارسایان می فرماید: «إِنَّ اَلَّذِینَ اِتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ اَلشَّیطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ؛ پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند همان دم متذکر(یاد خدا) شده و بصیرت یابند.»[3] ه) مطالعه و تفکر پیرامون عواقب سوء و وخیم گناه؛ در این رابطه مطالعه کتابهایی پیرامون معاد بسیار نافع است. و) خود را همواره در محضر حق تعالی دانستن و او را به یقین در همه حال مراقب و بینای به افعال خود نگریستن؛ ز) توجه به چهره کریه زشت و واقعی سیئات؛ ح) برای ترک معاصی لازم است در بسیاری از موارد انسان از مکروهات و چه بسا از برخی مباحات نیز چشم بپوشد تا او را به انجام زشتی ها نزدیک نسازد؛ ط) درحد ممکن دوری جستن از مکان ها و شرایطی که آدمی را به گناه ترغیب می نماید؛ ی) تقویت اراده؛ ک) محاسبه نفس، همه روزه و در صورت رخداد خطا، خود را محاکمه و توبیخ نمودن و بلافاصله استغفار کردن؛ ل) مطالعه پیرامون زندگی پارسایان و زاهدان و مطالعه کتابهای اخلاقی.؛ م) توصیه های زیر در همه حالات خصوصا محیطهای غیر دینی نیز می تواند شما را در کنترل بیشتر نفس یاری نماید: سعی و کوشش در انجام وظایف و واجبات دینی- خواندن نماز با حضور قلب و در اول وقت- گرفتن روزه مستحبی به ویژه دوشنبه و پنجشنبه هر هفته- تلاوت قرآن به ویژه بعد از نماز صبح- زیاد خواندن سوره یوسف و تدبّر در آن - تأمل و اندیشه در آیات قرآن- حتی المقدور سعی در خواندن نماز شب- سحر خیزی- شرکت در ورزش های فردی و دسته جمعی- عدم معاشرت و دوستی با افراد منحرف و فاسد- انتخاب دوستان مؤمن و سالم- به یاد خدا بودن در همه اوقات- کنترل افکار و نیندیشیدن به صحنه های شهوت انگیز- شرکت در فعالیت های مذهبی و اجتماعی- تنظیم برنامه برای تمام شبانه روز و پر کردن اوقات فراغت با برنامه های صحیح و سودمند- داشتن برنامه منظم مطالعاتی و پر کردن فرصت ها با تفکر و مطالعه مناسب. برای موفقیت در توبه، علاوه بر نکات ذکر شده، مطالب زیر قابل توجه است: اول: برای موفقیت در امر توبه باید دانست که انسان، معجونی از نیروهای گوناگون است. بعضی از آنها از غرایز حیوانی نشأت می گیرد و بعضی از فطرت حقیقت طلب و خداجوی انسان. بین این نیروها به طور دائم، جدال و درگیری وجود دارد. انسان باید با مبارزه ای همیشگی (جهاد اکبر) با وسوسه های شیطانی و نیز ارضای غرایز از طریق مشروع، قوای نفسانی خود را تضعیف و کنترل کند. دوم: چنانچه شکست های شما در امر توبه مربوط به امور شهوانی است، در صورت امکان حتماً ازدواج کنید. با ازدواج صحیح، تا حدود زیادی در کنترل شهوت و ارضای مشروع آن موفق خواهید شد و زمینه برای استمرار توبه بیشتر فراهم خواهد شد. سوم: برای استمرار توبه، برنامه زمان بندی شده برای مبارزه با گناهان داشته باشید. این برنامه در ابتدا سبک باشد و کم کم آن را جدی تر و سنگین تر کنید. اگر در همان اول شرط کردید که من هیچ گاه گناه نمی کنم، عملی نخواهد بود مثلاً با خودتان شرط کنید امروز فقط می خواهم چشم خود را کنترل کنم و آن روز را نیز چند قسمت کنید. چهارم: برای التزام به استمرار توبه، در صورت تخلف و شکستن توبه جریمه ای قرار دهید و حتماً آن جریمه را پرداخت یا ادا نمایید (مثل دادن صدقه، گرفتن روزه و...) برای تقویت ایمان در دو زمینه باید کوشا باشید: 1- رشد علمی برای این کار، کتابهای شهید مطهری و شهید دستغیب را به تدریج- طبق یک برنامه هفتگی- مطالعه کنید. از کتاب های شهید مطهری، مقدمه ای بر جهان بینی و از کتاب های شهید دستغیب، ایمان و گناهان کبیره را بخوانید. توجه داشته باشید که مطالعه این کتابها باید در کنار درس های روزانه شما باشد و از آنها نباید غفلت کنید. ازاین رو خیلی برنامه مطالعاتی خودتان را سنگین نگیرید تا از تحصیل و مطالعه کتاب های درسی خودتان عقب نمانید. 2- بعد عملی؛ اولین گام انجام واجبات و ترک محرمات است. در جدولی همه روزه برنامه های انجام شده و خدای نخواسته خلاف هایی که مرتکب شده اید را ثبت کنید و بلافاصله تصمیم به از بین بردن آنها با روش های ذکر شده بگیرید. نتیجه و میزان موفقیت هر یک از آنها را ثبت کنید و در پایان نتیجه را محاسبه کنید برای تخلفات خود را ملامت کرده و برای موفقیت ها خدا را شاکر باشید.   در پایان مطالعه کتابهای زیر نیز توصیه می شود: معراج السعاده، جامع السعادات، اخلاق در قرآن اثر آیت الله مکارم شیرازی، توبه آغوش رحمت اثر حاج شیخ حسین انصاریان. همچنین شما را به مطالعه مطالبی که در همین پایگاه آمده، دعوت می نماییم: 1 - راهکارهای پیش گیری و مبارزه با گناهان 2 - راههای درمان بد زبانی 3 - حدود اطاعت والدین     .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه