چرا خداوند فقط ۱۲ امام انتخاب کرد تا مجبور شود که یکی از آنها را غایب کند تا ما بدون سرپرست باشیم؟ اگر چه عدد ۱۲، دارای اسراری است؛ چنان که نقبای بنی اسرائیل نیز ۱۲ نفر بودند و در عالم تکوینی نیز ۱۲ برج از جایگاه خاصی برخورداراند، اما آن چه مهم است، دلایل وجود دوران غیبت می باشد؛ به طوری که حتی اگر امامان بیش از این تعداد و یا کمتر بودند، لازم بود که بشر، دورانی را بدون ظهور امام معصوم علیه السلام بگذارند؛ زیرا دوران غیبت، نقشی مهم در رشد و آمادگی مردم دارد. در این باره، توجه به چند نکته ذیل، به صورت خلاصه شایان توجه است:

چرا خداوند فقط 12 امام انتخاب کرد تا مجبور شود که یکی از آنها را غایب کند تا ما بدون سرپرست باشیم؟ اگر چه عدد 12، دارای اسراری است؛ چنان که نقبای بنی اسرائیل نیز 12 نفر بودند و در عالم تکوینی نیز 12 برج از جایگاه خاصی برخورداراند، اما آن چه مهم است، دلایل وجود دوران غیبت می باشد؛ به طوری که حتی اگر امامان بیش از این تعداد و یا کمتر بودند، لازم بود که بشر، دورانی را بدون ظهور امام معصوم علیه السلام بگذارند؛ زیرا دوران غیبت، نقشی مهم در رشد و آمادگی مردم دارد. در این باره، توجه به چند نکته ذیل، به صورت خلاصه شایان توجه است: 1. به حکومت رسیدن همه اقشار؛ یعنی غیبت حضرت آن قدر طول می کشد همه اصناف مردم، از هر قشر و طبقه ای، به حاکمیت برسند تا حجت بر همه تمام گردد و بر همه معلوم شود که قادر به اجرای عدالت نیستند؛ همانگونه که امام صادق علیه السلام می فرماید: «نخواهد بود این امر [ظهور حضرت [تا آن که نماند هیچ صنفی از مردم، مگر این که ولایت پیدا کنند تا این که کسی نگوید که اگر ما ولایت می یافتیم، عدالت می ورزیدیم ؛ سپس حضرت قائم به حق و عدالت قیام کند.1 2. علت دیگری که امام باقر علیه السلام برای طول غیبت به آن اشاره می کند، امتحان مردم است؛ اشاره ؛ «لیعلم الله من یطیعه بالغیب و یوءمن به»2 و از روایات دیگر استفاده می شود که امتحان به وسیله غیبت، از دو جهت، از شدیدترین امتحانات است؛ الف) چون اصل غیبت که بسیار طولانی می شود، بیشتر مردم در شک و تردید می افتند و جز اشخاص مخلص و دارای معرفت کامل، کسی بر عقیده به امامت باقی نخواهد ماند ؛ همانگونه که پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: «لا یثبت فیها الامن امتحن الله قلبه للایمان».3 ب) به دلیل ناگواری ها و سختی هایی که در زمان غیبت رخ می دهد که امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس بخواهد در عصر غیبت به دینش ملتزم باشد، مثل کسی است که خارهای درخت خرما را با دست کنار بزند و غیبت طول می کشد تا سیه رویان در این محک، معلوم شوند.4 3. پیدا شدن قابلیت در منتظران؛ یعنی مردم به این سطح از معرفت برسند که بدانند قوانین بشری در اجرای عدالت، کافی نیست و پیشرفت ها گرچه در همه زمینه ها باشد، به مشکلات و بی عدالتی ها پایان نمی دهد؛ بلکه روز به روز مشکلات بیشتر می شوند و مردم بفهمند که فقط در پرتو ظهور حضرت، عدالت کامل پیاده می شود و مردم استعداد و آمادگی برای اجرای عدالت، توسط حضرت را داشته باشند؛ نه مانند زمان علی علیه السلام که مردم قابلیت و تحمل اجرای عدالت او را نداشتند که به دلیل اجرای عدالت او را به قتل رساندند و این زمانی است که ظلم و تعدی همه عالم را فرا گیرد و تلخی ظلم، به کام همه برسد تا همگان تشنه عدالت شوند؛ چون تا انسان تلخی ظلم را نچشیده باشد، نسیم عدالت را تشخیص نمی دهد؛ «یملأ الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا؛ زمین را پر از عدل و قسط می نماید؛ بعد از این که پر از ظلم و جور شده باشد».5 در روایات، علت های دیگری برای طولانی شدن غیبت ذکر شده برخی عبارتند از: بیعت کردن با ظالمان برای حفظ جان از گزند دشمنان، کردار بد بعضی شیعیان، مهلت دادن به کافران و ظالمان، نبودن ناصر و یاری کننده. در این زمینه به کتاب های زیر مراجعه کنید: 1. رخسار آفتاب، سید مجتبی غیوری. 2. نوید امن و امان، آیة الله صافی. 3. جهان در آینده، محمد حسن موسوی. 4. مهدی موعود، علی دوانی. 5. روزگار رهایی، علی اکبر مهدی پور. پی نوشت: 1. محمد ابن ابراهیم نعمانی، غیبت نعمانی، باب 14، ش 53. 2. محمد حسن موسوی کاشانی، جهان در آینده، ص 13. 3. آیة الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، فصل 1، باب 8، حدیث 45. 4. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج 2، ص 16. 5. همان، ج 1، ص 289. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه