آیا در ازدواج موقت می توان با زنی که شوهر دار است ازدواج کرد ؟ اگر بله در چه شرایطی و اگر نه به چه دلیل؟

[کامل از کد25372]همه مراجع: خیر، ازدواج با زن شوهر دار حرام است، خواه ازدواج دائم باشد یا موقت.توضیح المسائل مراجع، م 2402 ؛ آیت الله نورى، توضیح المسائل، م 2398 و آیت الله وحید، توضیح المسائل، م 2464 و دفتر: آیت الله خامنه اى. لیل این ممنوعیت این است که تماس‌های‌ جنسی‌ حرام‌،(رابطه جنسی بازن شوهردار) باعث‌ می‌شود که‌ در خانواده‌ و اجتماع‌ فسادایجاد شود و در نتیجه‌ بی‌ نظمی‌ و بی‌انضباطی‌ به‌ وجود آید. از بین‌ رفتن‌نسبت‌ها، تربیت‌ نشدن‌ اطفال‌، ارث‌ نبردن‌ فرزندان‌؛ مشخص‌ نبودن‌ پدرواقعی‌ فرزندان‌ و... از عوارض‌ دیگر این‌ عمل‌ حرام‌ است‌. به‌ همین‌ دلیل‌اسلام‌ به‌ وضع‌ روحی‌ زنان‌ و مردان‌، اهمیت‌ تام‌ داده‌ و برای‌ بهبود وضع‌ فرزندو پایداری‌ نسل‌ سالم‌، تمام‌ جهات‌ اخلاقی‌ را مورد توجه‌ قرار داده‌ است‌. ازامام‌ صادق‌(ع‌) سؤال‌ شد: چرا خداوند تماس‌های‌ جنسی‌ غیر مشروع‌ را حرام‌کرده‌ است‌؟ آن‌ حضرت‌ در جواب‌ فرمود: این‌ تماس‌ها باعث‌ مفاسد مهم‌اجتماعی‌ است‌. مثل‌ این‌ که‌ قانون‌ ارث‌ و ارتباط‌ مالی‌ پدر و مادر و فرزندان‌ ازمیان‌ می‌رود؛ ریشة‌ نسب‌ها و عواطف‌ خانوادگی‌ ـ که‌ اساس‌ تشکیل‌ زندگی‌اجتماعی‌ است‌ ـ قطع‌ می‌شود؛ پدر فرزند واقعی‌ خودش‌ را نمی‌شناسد وفرزند نیز پدر واقعی‌ و خواهر و برادر و اقوام‌ دیگر را نمی‌شناسد. خلاصه‌ درچنین‌ اجتماعی‌، بچه‌ها فرزندان‌ قانونی‌ یک‌ پدر ومادر نخواهند بود و کلاًاساس‌ زندگی‌ خانوادگی‌ فرد خواهد ریخت‌. همان‌ طور که‌ مردم‌ در دنیای‌غرب‌ از این‌ قضیه‌ به‌ شدت‌ رنج‌ برده‌ و نگران‌ اند. .(بهداشت‌ ازدواج‌ در اسلام‌، ص‌ 94)فلسفه ازدواج موقت :غریزه جنسی یکی از نیرومندترین غرائز انسانی است، تا آن جا که پاره ای از روانکاوان آن را تنها غریزه اصیل انسان میدانند و تمام غرائز دیگر را به آن باز میگردانند. از سوی دیگر این یک قانون کلی است که اگر به غرایز طبیعی انسان به صورت صحیحی پاسخ دادن نشود، برای اشباع آن متوجه طریق انحرافی خواهد شد، زیرا غرایز طبیعی را نمیتوان از بین برد. فرضا بتوانیم آن را سرکوب کنیم، چنین اقدامی عاقلانه نیست، زیرا مبارزه با قانون آفرینش است، بنابر این راه صحیح آن است که غرائز را از طریق معقولی اشباع کرد و از آن ها در مسیر زندگی بهره برداری نمود. از طرف دیگر در بسیاری از محیطها افرادی در سنین خاصی قادر به ازدواج دائم نیستند، یا افراد متأهل در مسافرت های طولانی و یا در مأموریت ها و یا به علل دیگری با مشکل عدم ارضای غریزه جنسی رو به رو میشوند. اسلام که قوانینش را خدای عالم بر تمام مصالح و مفاسد و نیازهای درونی و بیرونی بشر فرستاده است، برای پاسخ گویی صحیح و همه جانبه به این غریزه طبیعی، دو راه تعیین فرموده است: یکی ازدواج دایم و دیگری موقت. چنان چه این دو برنامه الهی با شرایط و مقررات تعیین شده از سوی شرع عملی گردد، هم به یکی از غرایز انسانی پاسخ طبیعی داده میشود، و هم حقی از کسی پایمال نمیگردد و کسی بد بخت نمیشود. البته ممکن است افراد متخلفی پیدا شوند که از این قانون سوء استفاده نمایند، ولی باید توجه داشت در تمام یا اکثر قوانین، افراد منحرف ، تخلف و سوء استفاده میکنند، لیکن این نقض قانون نیست، بلکه عیب سوء استفاده کنندگان است که باید اصلاح گردند. ازدواج موقت شرایطی دارد که با توجه به شرایط، اشکال شما برطرف میشود.(1(شرایط ازدواج موقت: 1- خواندن صیغه عقد، که به عربی صحیح خوانده میشود، و اگر مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، به هر لفظی که صیغه را بخوانند صحیح است و لازم نیست وکیل بگیرند، اما باید لفظی بگویند که معنی متعت و قبلت را بفهماند، مثلا متعه کردم، قبول کردم. 2- کسی که صیغه را میخواند، بالغ و عاقل باشد. 3- زن و مرد به ازدواج راضی باشند. 4- زن اگر دختر باکره باشد، باید از پدر یا جد پدر خود اجازه بگیرد. 5- مدت زناشویی معین شود. 6- تعیین مهریه، زن و مرد به پول یا مال دیگری توافق کنند و در عقد ذکر نمایند. (2(ذکر سه نکته لازم است:1- چنان چه در عقد موقت فرزندی متولد شود، دارای حقوق فرزند متولد شده از زن دائمی است.(3) 2- زن میتواند در عقد موقت شرط کند شوهر با او نزدیکی نکند و فقط لذت های دیگر را ببرد.(4) 3- اگر در عقد موقت زن بالغ و غیر یائسه باشد و نزدیکی انجام گیرد، باید 45 روز (دو حیض) عده نگه دارد.(5) بنا بر این شرایط نکاح غیر دائم همان شرایط نکاح دائم است به اضافه تعیین مدت زناشویی و تعیین مقدار مهر که این دو در متن صیغه عقد باید ذکر شودبا دقت در مطالب گذشته و شرایط مقرره برای عقد موقت روشن میشود حق زنان ضایع نمیگردد. هم چنین هنگامی که در این مسئله با دقت نگاه می کنیم ، متوجه می شویم ازدواج موقت ، نه تنها برای تجویز هوسرانی نیست، بلکه برای محدود کردن ، قانونمند کردن و جلوگیری از بی حد و حصر بودن ان است.چون همان گونه که گفتیم نمی توان از غریزه جنسی جلوگیری کرد، زیرا به شکل های دیگر بروز می کند. از طرف دیگر ازدواج موقت شرایطی دارد که باید فراهم شود و در چارجوب خاص صورت پذیرد.بهره وری جنسی آزاد بدون در نظر گرفتن حقوق زنان ، نادیده گرفتن شخصیت زن و اهانت به او است، اما ازدواج موقت با توجه به این که زن با در نظر گرفتن شرایط زندگی، اقدام به چنین ازدواجی می کند، اهانت به او تلقی نمی شود ، همان گونه که گفتیم راهکار ازدواج موقت برای کسانی است که شرایط ازدواج دائم برای آنها فراهم نیست. با وجود ازدواج دائم ، زن حاضر به ازدواج موقت نیست، مگر آن را بهتر بپسندد . هم چنین هنگامی که دختر باشد، فتوای بیشتر فقها آن است که باید اذن و اجازه پدر وجود داشته باشد. این مسئله افزون بر جلوگیری از مفاسد، به ازدواج رسمیت بخشیده و شخصیت زن، محفوظ می ماند، در عین حال که به نیاز و خواسته او نیز توجه شده است.پی نوشت ها:1- برای اطلاع بیشتر به تفسیر نمونه، ج 3، ص 340 - 345 مراجعه شود. 2- امام خمینی، توضیح المسائل، مسئله 2363، و 2370 و 2376؛ تحریر الوسیله، ج 2، ص 289، مسئله 5 و ص 290، مسئله 9. 3- تحریر الوسیله، ج 2، ص 291، مسئله 13. 4- توضیح المسائل، مسئله 2423. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه