منشأ ادعيه چيست و از چه كسي صادر شده است؟ آيا دعا، كلام خداست؟ اگر نه كلام چه كساني است؟

ادعيه مشهور مثل دعاي كميل، ندبه، سمات، جوشن كبير و مناجات‌هايي مثل مناجات شعبانيه و مناجات اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ در مسجد كوفه و زيارت‌نامه‌هايي مثل زيارت عاشورا، زيارت جامعه كبيره و زيارت آل يس، در كتاب‌هاي روايي و دعايي آمده است كه به دست عالمان و محدثان شيعه جمع آوري شده و تدوين گشته است و به طور كلي در موضوع دعاهاي وارده از امامان و معصومين ـ عليهم السّلام ـ كتاب‌هاي متعددي تدوين شده است كه به فراخور اهل هر زمان مورد استفاده قرار گرفته است. به طور مثال: 1. شيخ طوسي (ره) (640 هـ .ق) كتاب مصباح المتهجد را تأليف كرده است. 2. سيد بن طاووس (ره) (686 هـ .ق) كتاب‌هاي زيادي از جمله «اقبال الاعمال» و «جمال الاسبوع» و «فلاح السائل» را به ترتيب در اعمال هر ماه، هر هفته و هر روز تدوين كرده است و نيز ادعيه طولاني را در «مهج الدعوات» گرد آورده است. 3. علامه مجلسي (ره) (1110 هـ .ق) كتاب «زاد المعاد» را تأليف نموده است. 4. و ثقة المحدثين «حاج شيخ عباس قمي» (1359 هـ .ق) كتاب «مفاتيح الجنان» را تأليف نموده است. و تمام دعاهاي مشهور از اين كتاب‌ها نقل شده و مي‌شود. امّا مصدر اين دعا چنان كه گذشت از معصومان ـ عليهم السّلام ـ هستند. و اين دعاها به انشاء و لفظ معصومان ـ عليهم السّلام ـ است گاهي راوي آن را از امام ـ عليه السّلام ـ درخواست مي‌كرده است و امام به او ياد مي‌داده است (مثل دعاي كميل) و برخي متن نوشته اي بوده است كه به دست راوي نسخه‌برداري شده است، مانند آنچه از ادعيه به وسيله نواب اربعه رحمهم الله از ناحيه مقدسه رسيده است و برخي از دعاها را راوي از امام ـ عليه السّلام ـ شنيده است و عبارت راوي حاكي از شنيدن آن از دو لب امام ـ عليه السّلام ـ است (مثل دعاي ابوحمزه ثمالي و دعاي صحيفه سجاديه و...). امامان ـ عليهم السّلام ـ به ما ياد مي‌دهند كه زياد بخواهيم، به موقع بخواهيم، تنها از خدا بخواهيم و با روش صحيح بخواهيم، چگونه بخواهيم و چه نخواهيم؟. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه