ابتدا باید دانست که واژه ی درک در زبان عربی به معنی فهمیدن نیست بلکه به معنی « به دست آوردن » می باشد. شکّ نیست که عقل مستقیماً برخی خیرات را ادراک می کند ؛ و از طرفی شکّ نیست که عقل پاره ای از خیرات را مستقیماً ادراک نمی کند ؛ لذاست که خداوند متعال دین را نازل نموده تا کمبود عقل را جبران نماید. لکن باید دانست که پذیرش دین نیز با عقل است ؛ یعنی این عقل است که حقّانیّت دین الهی را اثبات می کند و ما را از تبعیّت ادیان جعلی و تحریف شده باز می دارد.

ابتدا باید دانست که واژه ی درک در زبان عربی به معنی فهمیدن نیست بلکه به معنی « به دست آوردن » می باشد. شکّ نیست که عقل مستقیماً برخی خیرات را ادراک می کند ؛ و از طرفی شکّ نیست که عقل پاره ای از خیرات را مستقیماً ادراک نمی کند ؛ لذاست که خداوند متعال دین را نازل نموده تا کمبود عقل را جبران نماید. لکن باید دانست که پذیرش دین نیز با عقل است ؛ یعنی این عقل است که حقّانیّت دین الهی را اثبات می کند و ما را از تبعیّت ادیان جعلی و تحریف شده باز می دارد. پس اگر کسی عقل نداشته باشد ، دین نیز نخواهد داشت و به این سبب تمام خیر را از دست خواهد داد ؛ و اگر کسی عقل داشت ، هم با خود آن عقل بخشی از خیرات را ادراک می کند هم به کمک آن عقل ، دین حقّ را تشخیص می دهد که مجموعه ای از خیرات را در خود دارد. پس در سایه ی عقل تمام خیرات قابل دستیابی است. لذا رسول خدا (ص) فرمودند: « إِنَّمَا یُدْرَکُ الْخَیْرُ کُلُّهُ بِالْعَقْلِ وَ لَا دِینَ لِمَنْ لَا عَقْلَ لَه ـــ جز این نیست که تمام خیر با عقل به دست می آید ؛ و دین نیست برای کسی که او را عقل نیست » (بحار الأنوار،ج 74 ،ص160) ؛ در این روایت شریف ، قسمت دوم ، در حقیقت راز قسمت نخست را بیان می کند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه