از نظر اعراب مجوس به چه کسانی گفته می شد ؟ آیا بعد از فتح ایران که محمد ص ایرانیان را مجوس می خواند باز هم باید در این رابطه کنکاش کرد ؟ ذهنم پر است از سوالات درهم و پیچیده ! لطفاً به بخشی از این کلاف سردرگم که باعث سردردم می شود پاسخ دهید . پاسخی محکم و دور از شک و تردید . با تشکر امین

درباره تعریف مجوس و نظر اعراب بد نیست که به تفسیر نمونه مراجعه نماییم: "واژه" مجوس" فقط یک بار در قرآن مجید در همین آیات مطرح شده و با توجه به اینکه در برابر مشرکان و در صف ادیان آسمانی قرار گرفته‏اند چنین بر می‏آید که آنها دارای دین و کتاب و پیامبری بوده‏اند. تردیدی نیست که امروز مجوس به پیروان زردشت گفته می‏شود، و یا لا اقل پیروان زردشت بخش مهمی از آنان را تشکیل می‏دهند، ولی تاریخ خود زردشت نیز به هیچوجه روشن نمی‏باشد، تا آنجا که بعضی ظهور او را در قرن یازدهم قبل از میلاد دانسته‏اند و بعضی در قرن ششم یا هفتم! [1]. این تفاوت و اختلاف عجیب یعنی پنج قرن! نشان می‏دهد که تا چه اندازه تاریخ زردشت تاریک و مبهم است. معروف این است او کتابی به نام" اوستا" داشته که در سلطه اسکندر بر ایران از بین رفته است، و بعدا در زمان بعضی از پادشاهان ساسانی بازنویسی شده [2]. از عقائد آنها مطالب زیادی در دست نداریم، ولی چیزی که امروز بیش از همه شهرت دارد مساله اعتقاد به دو مبدأ خیر و شر یا نور و ظلمت است، به این ترتیب که خدای نیکیها و نور را" اهورامزدا" و خدای شر و ظلمت را" اهریمن" می‏دانند، و به عناصر چهار گانه مخصوصا" آتش" احترام بسیار می‏گذارند تا آنجا که آنها را" آتش‏پرست" می‏خوانند و هر جا آنها هستند آتشکده‏ای کوچک یا بزرگ نیز وجود دارد. بعضی واژه مجوس را از ماده" مغ" که به پیشوایان و روحانیین این مذهب می‏گفتند مشتق می‏دانند، و" مؤبد" که اکنون به روحانیین آنها گفته می‏شود در اصل از ریشه" مغود" بوده. در روایات اسلامی آنها از پیروان یکی از انبیای بر حق شمرده شده‏اند (که بعدا از اصل توحید منحرف گشته و به افکار و عقائد شرک‏آلود روی آورده‏اند). در بعضی از روایات می‏خوانیم مشرکان مکه از پیامبر ص تقاضا کردند از آنها جزیه بگیرد، و اجازه بت پرستی به آنها بدهد! پیامبر ص فرمود: من جز از اهل کتاب جزیه نمی‏گیرم، آنها در پاسخ نوشتند تو چگونه چنین می‏گویی در حالی که از مجوس منطقه" هجر" جزیه گرفته‏ای؟! پیامبر ص فرمود: ان المجوس کان لهم نبی فقتلوه و کتاب احرقوه: " مجوس پیامبری داشتند و کتاب آسمانی، پیامبرشان را به قتل رساندند، و کتاب او را آتش زدند"! [3]. در حدیث دیگری از" اصبغ بن نباته" می‏خوانیم که علی ع بر فراز منبر فرمود: سلونی قبل ان تفقدونی‏ " از من سؤال کنید پیش از آنکه مرا نیابید". " اشعث بن قیس" (منافق معروف) برخاست و گفت: ای امیر مؤمنان چگونه‏ از مجوس جزیه گرفته می‏شود در حالی که کتاب آسمانی بر آنها نازل نشده و پیامبری نداشته‏اند؟ علی ع فرمود: آری ای اشعث‏ قد انزل اللَّه الیهم کتابا و بعث الیهم نبیا: " خداوند کتابی بر آنها نازل کرده و پیامبری مبعوث نموده است"[4]. و در حدیثی از امام سجاد علی بن الحسین ع می‏خوانیم که پیامبر فرمود: سنوا بهم سنة اهل الکتاب، یعنی المجوس: " با آنها طبق سنت اهل کتاب رفتار کنید، منظور پیامبر اسلام مجوس بود" [5]. ضمنا باید توجه داشت که واژه" مجوس" جمع است و مفرد آن" مجوسی" است."[6] در حقیقت می توان گفت که عنوان مجوس بر ایرانیان از سوی پیامبر (ص) عنوانی توهین آمیز نبوده است و اشاره به یک دین توحیدی داشته است ضمن اینکه نباید بین ایرانیان (فارس زبانان) و زرتشیان لازمه ای برقرار کرد چرا که ایران در دوران پیامبراکرم (ص) امپراطوری بسیار بزرگی بوده است  و از طوایف مختلف با فرهنگ ها و زبان های گوناگون تشکیل شده بوده بنابراین نمی توان مجوس را به ایرانیان معروف در اذهان که عمدتا فارس زبان هم بودند اطلاق نمود چه بسا در ایران آن زمان مجوسیان عرب نیز وجو د داشته است.علاوه براین باید توجه داشت که مجوس در آیات و روایات به معنای آتش پرستی نیست. .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه