در روایات پیامبر و اهل بیت امامت چگونه تصویر شده و بر چه نکاتى تأکید شده است؟

روایات شریف نبوى که در کتب شیعه و اهل سنت فراوان نقل شده و نیز آنچه از امامان اهل بیت در این زمینه رسیده فراوان است و آموزه هاى بسیارى در بردارد. از امورى که در این نصوص مورد اهتمام است این است که امامت با چنان جایگاه رفیعى در شأن هر کسى نتواند بود. از این رو نصوص دینى به ویژگى ها و شرایط امام و وظایف امام و امت در برابر یکدیگر توجه شایانى کرده اند. اکنون با رعایت اختصار به گوشه اى از این روایات که قطراتى از دریاى بیکران معارف اهل بیت است مى پردازیم:یک. امامت رکن دیانتدر روایت از پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله عدم شناخت و پیروى امام مساوى با جاهلیت و بى دینى تلقى شده است: «من مات و هو لایعرف امامه مات میتة جاهلیه»1؛ «کسى که بمیرد و امام خود را نشناخته باشد به مرگ جاهلى مرده است».نیز از آن حضرت است: «هر که بدون داشتن امام بمیرد به مرگ جاهلى مرده است».2دو. امام راهنماى خدا در میان خلقامام صادق علیه السلام فرمودند: «الامام علم بین الله و بین خلقه فمن عرفه کان مؤمنا و من انکره کان کافرا»3؛ «امام راهنماى میان خدا و آفریدگان اوست؛ هر که او را بشناسد مؤمن است و هر که منکرش شود کافر است».مفاد این روایت با آنچه از پیامبر نقل شد کاملاً هماهنگ و هم آوا است.سه. امامت حق شرط قبولى اعمالاز منظر روایات پیروى و اطاعت از امام حق تأثیر مستقیم در پذیرش اعمال صالح دارد.امام صادق علیه السلام فرمود: «اگر بندگان، پیشواى ستمگر را که از جانب خدا نیست به زمامدارى گیرند، خداوند کارهاى شایسته اى را که انجام مى دهند نخواهد پذیرفت»4.راز این نکته آن است که عمل نیک در حکومت باطل عمدتاً به رفتارى شخصى و عزلت جویانه تبدیل مى شود، و به قطرات آبى در بیابان خشک مى ماند که به زودى مى خشکد و در مقابل نظام حاکم عملاً در جهت بسط فساد و تباهى مى کوشد؛ اما در پرتو امام بر حق و پیروى از او اعمال صالح جایگاه مناسب خود را در اجتماع بازیافته و بسط و گسترش مى یابند و چون جریانى جارى و پر مایه همه جا را سیراب مى کنند. از این رو امام باقر علیه السلام فرمود: «خداوند تبارک و تعالى فرموده است: بى گمان هر شهروندى در اسلام که ولایت پیشواى ستمگر غیرالهى را بپذیرد عذابش خواهم کرد».5افزون بر آنچه گذشت نصوص روایى آموزه هاى فراوان دیگرى دارند که به جهت اختصار تنها به ذکر عناوین پاره اى از آنها اشاره مى شود:1. امامت مایه کمال دین است؛2. امامت، بنیان اسلام است؛3. امامت ریشه همه خوبى هاست؛4. امامت جامع وحدت و رشته پیوند امور است؛5. امامت نور الهى است؛6. امامت راه خدا است؛7. امامت نیازى گریزناپذیر است؛8. امامت برتر از نبوت است؛9. امامت راز پایدارى زمین است؛10. خداشناسى و امام شناسى پیوند ناگسستنى دارند. و...6اکنون جهت حسن ختام در میان انبوه روایات وارد به فرازهایى چند از روایتى طولانى از امام رضا علیه السلام اشاره مى کنیم:1. همانا امامت زمام دین و نظام مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است.2. امامت بنیان اسلام بالنده و شاخه برافراشته آن است.3. به وسیله امام نماز و زکات و روزه و حج و جهاد جامه عمل مى پوشد، صدقات و غنایم گردآورى مى شود، حدود و احکام به اجرا در مى آید و از مرزها پاسدارى مى گردد.4. امام حلال خدا را آزاد و حرام خدا را ممنوع مى گرداند. حدود الهى را به پا مى دارد، از دین خدا پاسدارى مى کند و با حکمت و اندرز و حجت رسا مردم را به سوى دین خدا فرا مى خواند.5. امام خورشید تابنده اى است که با آنکه در افق قرار دارد و دست کسى به او نمى رسد، اما جهان را به نور خود نور باران کرده است.6. امام ماه تابان، چراغ نور افشان، ستاره راهنما در شدت تاریکى ها در گذر کویرها و آبادى ها و گرداب دریاهاست.7. امام آب گورا براى تشنه کامان و نشانگر راه هدایت و نجات دهنده از گمراهى است.9. امام آتشى بر بلندى را مى ماند که گرماجویان را حرارت بخشد و راه نجات را از هلاکت باز نماید، پس آن که از او بگریزد به هلاکت گرفتار آید.10. امام براى مردم همدمى است رفیق، پدرى مهربان، برادرى دلسوز، مادرى خدمتگذار فرزند خردسال خویش و پناه بندگان در گرفتارى هاى وحشتناک.11. امام امین خدا در میان خلق، حجت خدا بر بندگان، جانشین خدا در سرزمین ها، دعوت کنده به سوى او و پاس دارنده احکام و محُرّمات الهى است.12. امام گسسته از گناهان و پیراسته از عیب ها است، دانش به او اختصاص یافته و با حلم و خویشتن دارى شناخته شده. او نظام دین، عزّت مؤمنان، سبب خشم منافقان و نگونسارى کافران است.13. امام یگانه روزگار خویش است، کسى همطراز او نباشد، دانشمندى با او برابرى نکند، وى را بدیل و نظیر و مانندى نباشد...7.پی نوشت:1. بحارالانوار، ج 8، ص 10 و ج 23، ص 76.2. کنزالعمال، ص 464.3. بحارالانوار، ج 23، ص 88.4. نور الثقلین، ج 4، ص 104.5. اصول کافى، ج 1، ص 376.6. جهت آگاهى بیشتر بنگرید: محمدمحمدى رى شهرى، میزان الحکمه، با ترجمه فارسى، ج 1، ص -206 238، قم، دارالحدیث، ویرایش سوم، 1377 ه.ش.7. اصول کافى، ج 1، کتاب الحجة، باب نادر جامع، فى فضل الامام و صفاته، ج 1، صص 290-283، تهران، دفتر نشر فرهنگ اهل بیت علیهم السلام.منبع: www.porseman.org .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه