برای دستیابی به احکام شرعی آیا اگر به احادیث ائمه اطهار علیهم السلام و محکمات قرآن عمل نماییم بهتر است یا این که از نظرات مراجع معظم، تقلید کنیم؟

تقلید کردن بر همگان واجب نیست. اگر فردی به مرحله ای از علم برسد که شخصا بتواند احکام الاهی را از قرآن و روایات نبوی و اهل بیت علیهم السلام استخراج کند؛ تقلید، جایز نیست. استنباط احکام شرعی یکی از پیچیده ترین علوم است. قواعد و فنون خاص خودش را دارد. مرجع تقلید برای صدور حکم، حداقل 40 الی 50 سال با قواعد و اصطلاحات فقهی و علوم اهل بیت علیهم السلام دست و پنجه نرم می کند. اگر کسی تا این اندازه با علوم فقهی، اصولی، کلامی، فلسفی، ادبیات عرب و. .. آشنا باشد؛ می تواند خودش به قرآن و روایات مراجعه و احکام شرعی را پیدا کند. افراد بسیاری، یک آشنایی جزئی در هر رشته ای دارند؛ ولی آیا متخصص در آن رشته هستند؟ آیا شخصی که تا حالا نان نپخته، می تواند نان بپزد؟ کسی که تاکنون شنا نکرده؛ می تواند در دریا شنا کند؟ اگر شخصی با اصطلاحات پزشکی آشنا شده است؛ می تواند نسخه بنویسد؟ آیا جراح عمومی می تواند قلب مریضی را بشکافد؟ آیا پزشک عمومی می تواند، شکم زنی را برای زایمان بشکافد؟ آیا کسی که بیل در دست نگرفته؛ می تواند ساختمان بسازد؟ کسی که تخصص ندارد؛ می تواند هواپیما براند؟ بشر در هر رشته ای به متخصص آن رشته مراجعه می کند. انسان مریض به دامپزشک مراجعه نمی کند. همانطور که هنگام مراجعه به طبیب در تخصص و دارویش شک نمی کنیم؛ در مسائل شرعی هم نباید در تخصص فقیه، شک کنیم. ممکن است مریض ما با داروی پزشک و یا زیر تیغ جراحی بمیرد؛ ولی ما تسلیم بوده و در تخصص طبیب شک نمی کنیم. ساختمانی که بنّا می سازد، پلی که مهندس می سازد، ممکن است واژگون شود. ولی ما به این احتمال توجه نمی کنیم. به تخصص آن ها اعتماد می کنیم.  فقیه برای استنباط احکام شرعی یک سری قواعد کلی دارد. این قوانین کلی در روایات پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام آمده است. مجتهد با در دست داشتن کلیات، جزئیات را پیدا می کند. مثلا قانون کلی «لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام؛ در اسلام ضرر رسانیدن و تحمل ضرر روا نیست»( وسائل الشیعه، ج 26، ص 14) فقیه با این قانون هر جا که ضرری متوجه جان کسی باشد و برای آن تحمل آن ضرر، فایده عقلایی نباشد؛ آن را منع می کند. در مورد موسیقی گرچه آیه و روایت در مورد عدم جواز آن داریم. البته، موسیقی که مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب باشد. پس احادیث اهل بیت با مطلق موسیقی مخالفتی ندارد. فقط آن دسته از موسیقی ها ممنوع است که مشتمل بر مضامین لهو و لعب و یا طرب های ممنوعه باشد.     گفتنی است؛ منابعی که مراجع تقلید از آن استفاده می کنند عبارت است: از کتاب(قرآن)، سنت(قول، فعل و تقریر معصومان علیهم السلام)، عقل و اجماع. و با توجه به این که هر عقلی حجت نیست و اجماعی حجت است که کاشف از سخن معصوم علیهم السلام باشد؛ بنابر این، به تعبیر دقیق تر، منابع مراجع عظام تقلید در استنباط احکام عبارت است از کتاب و سنت. از این رو سخن مراجع تقلید، همان سخن خدا و معصومان است. و این که گفتید دیدگاه مراجع، مخالف دیدگاه معصومان علیهم السلام است؛ ای کاش با ذکر منابع، موارد خلاف را بیان می کردید؛ تا برایتان روشن می ساختیم که چنین نیست.     .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه