راه درمان کلی رذیلتهای اخلاقی چیست؟ بنده دچار رذیلت اخلاقی شده ام، هر بار یکی از آنها بیرون می شود، رذیلت دیگر وارد می شود(کمکم کنید).

همین قدر که خودتان را می شناسید و قبول دارید که عادت ها و صفات بدی در روح شما نفوذ کرده که باید اصلاح شوند، خیلی مهم و سازنده است. راهکار کلی اصلاح رذایل مراجعه به کتاب های اخلاقی و کسب اطلاع از راهکار های مبارزه با رذایل و کسب فضایل است. این کار هم باعث خودشناسی بیشتر می شود و هم راهکار خودسازی را که منجر به اصلاح نفس می شود را به شما می آموزد. حتما می دانید که هدف زندگی چیزی جز قرب به خداوند نیست. قرآن کریم می فرماید: و ما امروا الا لیعبدوا الله مخلصین له الدین حنفاء(سوره بینه، آیه 5 ). مردم هیچ ماموریتى ندارند جز این که دستورهاى دین را مخلصانه براى خدا انجام دهند; یعنى فهمشان و عملشان براى خدا باشد و محصول اخلاص نیز لقاى بهشت است. خلاصه پیام این آیه شریفه آن است که ما جز عبادت خدای متعال و قرب به او کاری در این دنیا نداریم. چه قدر این آیه زیبا است و چه مقدار تکلیف انسان را روشن می کند. دلیل آن هم این است که ما مخلوق مظهر خداوند هستیم و مظهر خدا کاری جز شناخت خدا و کسب رضایت خدا و ارتباط با خدا و قرب به خداوند ندارد.البته کمال و سعادت او هم در همین رابطه با خداوند است و از همین طریق به همه چیز می رسد. حتی ارتباط با خود و ارتباط با طبیعت و جامعه نیز در همین راستا، یعنی در راستای ارتباط با خدا و پرستش او توجیه می شود. برای تحقق این منظور پیشنهاد می کنیم ابتدا روی شخصیت خودتان یک بازنگری داشته باشید (خودشناسی) و بعد برنامه ای را برای بازسازی خود (خودسازی) تنظیم نمایید و با تمام نیرو آن را در زندگی خودتان عملی کنید و در این مسیر از عالمان اخلاقی و اهل راه هم استفاده کنید.اجمالا مهمترین عرصه هایی که در خودسازی و پی ریزی ساختمان وجودی انسان مومن و سالم دخالت دارند عبارتند از:1- عرصه آگاهی و بیداری.2- عرصه اخلاق: شامل آزادی اخلاقی، اصلاح صفات درونی و اخلاق اجتماعی.3- عرصه اطاعت و عبادت خداوند.قابل توجه اینکه عرصه های یاد شده اگر چه عملا در عرض هم طی می شوند، ولی دارای نوعی تقدم و تاخر رتبی نیز هستند که سیستم علمی و کاملی را برای ساخت انسان و همچنین جامعه انسانی ارایه می دهد. انسان قبل از هر چیز به آگاهی و بیداری نیاز دارد، بنابراین عرصه بیداری قبل از هر گونه حرکتی لازم است و بعد از آن باید انسان خویش را از قید و بندها آزاد نماید تا بتواند در عرصه اخلاق و عبادت موفق باشد و به کمال دست یابد. اصلاح صفات و تبدیل رزایل خلقی به فضایل و کمالات در کنار سایر عرصه ها امکان پذیر است. حرکت در مسیر اخلاق و اصلاح صفات بدون آگاهی و همت در بندگی خداوند تاثیر چندانی ندارد و موفقیت آمیز نخواهد بود. کسی که طالب کمال و خودسازی است باید در تمامی عرصه های سه گانه یاد شده به طور همزمان و در کنار هم حرکت نماید و همواره از مطالعه و کسب اگاهی و تفکر و تلاش برای بندگی و کسب رضایت خداوند خالی نباشد. در این صورت است که تلاش های اخلاقی و روبط اجتماعی او نیز سامان خواهد یافت و توان جایگزین ساختن صفات بد به جای صفات نیک را خواهد داشت.بنابراین شما باید ملاحظه کنید اگر مراحل ساخت خود را به طور سازمان یافته و مرتب طی نکرده اید نواقصی را که به نظر می رسد جبران کنید, انشاالله به حیات طیبه، سالم و آرامی دست خواهید یافت.برای این منظور طی کردن مسیر زیر ضرورت دارد:1- سیر مطالعاتی و افزایش اطلاعاتی که منتهی به آگاهی و بیداری شما می شود. در این زمینه شرکت در جلسات مذهبی و استماع سخنرانی ها و مواعظ و همچنین تلاوت مداوم قرآن کریم و خواندن روایات اسلامی و شرح زندگی بزرگان و اهل عرفان و سلوک و مباحث مربوط به معاد و رستاخیز نیز بسیار مفید است.2- پاکسازی و تهذیب نفس از عادت های بد و دلبستگی ها و وابستگی ها و اموری که مانع کمال و سیر و سلوک انسان به سوی خدا تلقی می شود.3- اصلاح صفات شخصیتی و پاک سازی دل و درون از رزایل اخلاقی و آراسته شدن به فضایل اخلاقی از طریق راهکارهای علم اخلاق و تمرین آن ها در معاشرت با مردم و رعایت اخلاق اجتماعی.5- تفکر شخصی در سوال های اساسی انسان که در بینش دینی مطرح می شود مانند, خداشناسی و انسان شناسی و هستی شناسی و دین شناسی و معاد شناسی. 6- انجام وظایف عبادی و تحصیل صفت تقوی و پرهیزکاری, از طریق آشنایی با واجبات دینی و گناهان و پایبندی به احکام دینی .7- تقویت ارتباط عاشقانه با خداوند و اولیای معصومین(ع) و مومنان اهل ولایت و محبت, از طریق انجام مستحبات و زیارات و مانند آن.در صورتی که این مسیر به درستی و عالمانه طی شود, به طور قطع حالات انسان دارای ثبات خواهد بود و دگرگونی ها و تحولات سامان یافته تر می شود و نگرانی ها رفع خواهد شد.برای آگاهی بیشتر می توانید منابع اصلی اخلاق اسلامی را مطاله کنید:-راه روشن, ترجمه مهجه البیضاء فیض کاشانی- اخلاق اسلامی, ترجمه جامع السعادات ملا مهدی نراقی- معراج السعاده، ملا احمد نراقی- نقطه های آغاز در اخلاق عملی آیت الله مهدوی کنی - اخلاق در قرآن (3 جلد) مصباح یزدیمنابع بیشتربرای مطالعه:- خودسازی برای خودشناسی، مصباح یزدی- تهذیب نفس، ابراهیم امینی- مقالات استاد محمد شجاعی- خودسازى، شهید باهنر- خودسازى، محمد یزدى- جهاد با نفس، ج 3، حسین مظاهرى .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه