پرسش:در آیات ۸۹ الی ۹۱، سوره حجر؛ ( ای رسول ) ، بگو همانا من نذیر مبین ( هشدار دهنده ی آشکار ) هستم. همانگونه که بر تقسیم کنندگان نازل کردیم. کسانی که قرآن را عضو عضو ( بخش بخش ) کردند. سوال من این است؛ چی را تقسیم کردند و چی نازل کردیم‌؟

پاسخ: در مورد فرازهای مختلف آیات 89-91 اختلافاتی دیده می شود که البته مفسرانی مانند مرحوم علامه و علامه جوادی آملی(حفظه الله) به نقد وجوه مختلف پرداخته و به تنقیح آن مبادرت نموده اند. مرحوم علامه طباطبایی معتقدند که قرآن و وحی را تقسیم کردند و عذاب نازل شد. و البته «نذیر مبین» در آیه 89 نیز بر طبق این تفسیر شریف خود پیامبر(صلی الله علیه وآله) هستند: «(وَ قُلْ إِنىّ‏ِ أَنَا النَّذِيرُ الْمُبِين‏) - يعنى من ادعايى جز اين ندارم كه نذيرى هستم تا شما را انذار كنم و ازعذاب خداى سبحان بترسانم، مبينى هستم تا آنچه را كه بدان محتاج هستيد بيان كنم، و بيش از اين حرف و ادعايى ندارم.»(1) مرحوم علامه در بیان مقتسمین می فرمایند: «... معناى جمله مورد بحث اين مى شود كه من ترساننده اى هستم كه شما را از آن عذابى كه قبلا بر «مقتسمين» نازل شده بود مى ترسانم و مقصود از «مقتسمين» همان هايند كه خداى تعالى در جمله «الذين جعلوا القرآن عضين» توصيفشان كرده، و به طورى كه در روايات آمده طائفه اى از قريش بودند كه قرآن را پاره پاره كرده عده اى گفتند سحر است، عده اى ديگر گفتند افسانه هاى گذشتگان است، جمعى گفتند ساختگى است، و نيز راه ورودى به مكه را قسمت قسمت كردند، در موسم حج هر چند نفرى سر راهى را گرفتند تا نگذارند مردم نزد رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) بروند.»(2) در مجموع نظر مرحوم علامه بر این است که: «ظاهر اين است كه دو آيه مورد بحث قومى را ياد آورى مى كنند كه در اوائل بعثت بر عليه بعثت و براى خاموشى نور قرآن قيام كرده بودند، و آن را پاره پاره كردند، تا به اين وسيله مردم را از راه خدا باز دارند، و خداوند هم عذاب را بر ايشان نازل كرده و هلاكشان نموده است.»(3) برای مطالعه نقد استاد جوادی آملی به برخی مصادیق مقتسمین به پرتال اسراء مراجعه کنید.(4) .

كانون گفتگوی قرآنی

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/27

لینک کوتاه