در بحث اسماء خدا (مثلاً در بحث‏های حول «بسم الله الرّحمن الرّحیم») گاه سخن از عینیّت اسم و مسمّی شده، که آیا اسمْ عین مسمّی است یا نه. قول به این‏که اسم عین مسمّی است به چه معناست و بر چه پایه‏ای، و قول به این‏که عین مسمّی نیست به چه معناست و بر چه پایه‏ای است؟

یکی از مباحث مهم کلامی، عرفانی، تفسیری و فلسفی بحث اتحادو یا عدم اتحاد اسم با مسمی است. به خاطر اینکه محل نزاع کاملا مشخص نبوده غالباً نزاع های بی حاصل و کشمش های غیر صحیحی در این مسأله پیش آمده است؛ آنهایی که مثل عرفا قائل به اتحاد اسم و مسمی هستند مقصود شان فانی بودن اسم در مسمی و مستهلک بودن اسم در مسمی است. طبق نظر ایشان حقایق عینی عالم و پدیده های هستی چون جلوه، مظهر و آیت ذات خدای سبحان، هستند لذا از باب اتحاد ظاهر و مظهر و فنای و استهلاک اسم در مسمی، تعیّن ذات در اسمی از اسماء خواهند بود. در حالی که آنهایی که قائل به تغایر و غیریت اسم و مسمی هستند مثل متکلمین مقصود شان غیریت اسم لفظی با مسمی است که بدیهی است که این حرف در جای خود صحیح است. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه