فرزند فردی فوت کرد. مقداری از ارث، به پدر او رسید. پدر ارثیه خود را به زن و بچه فرزند فوت شده می‌بخشد. پدر مطمئن است که فرزند اهل خمس نبوده و به این مال الارث (که به او رسید و او نیز به عروس و نوه‌ها بخشیده است) خمس تعلق گرفته است. آیا پس از بخشش، و عدم پرداخت خمس، چیزی بر عهده این پدر باقی مانده است؟

اگر وارث بداند آن مالی که اکنون سهم الارث او شده، قبل از اینکه به او به ارث برسد، متعلق خمس بوده، باید خمس آن را بپردازد.پس در فرض سؤال، با توجه به اینکه پدر می‌داند سهم الارثش متعلق خمس بوده، مالک آن مقدار از سهم‌الارث نشده و هدیه دادن آن، نوعی تصرف در مال غیر بشمار می‌رود. بنابراین، باید یک پنجم از آن مال را از کسانی که به آنها بخشیده، پس گرفته و به عنوان خمس پرداخت نماید و در صورت عدم امکان، باید آن را از مال خویش بپردازد، اما این هدیه در مورد چهار پنجم باقیمانده ایرادی نداشته و لازم نیست پدر مبلغ خمس سهم الارث دیگران را نیز بپردازد.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):در فرض سؤال، هدیه نسبت به مقدار خمس مال، واقع نمی‌شود.حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):در مثال فرض شده سؤال که ورثه یقین دارند به ترکه میت خمس تعلق گرفته، به اندازه یک پنجم از مال که پدر بزرگ به نوه‌ها بخشیده اصلاً به آنها منتقل نشده است و لذا شخص واهب موظف است با مراجعه به مجتهد جامع شرائط خمس مال را هر چه سریع‌تر پرداخت کند چون تصرف در مال غیر خمس حرام است.حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):در صورتی که بتواند خمس را از آنها بگیرد، این کار لازم است، و الّا از مال خودش بپردازد.حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):در فرض سؤال، به اندازۀ یک پنجم مال مزبور اصلاً به ملک پدر در نیامده است و بخشش پدر در این مقدار نافذ نیست و پدر باید این یک پنجم را به عنوان خمس بپردازد.لینک به سایت استفتائات .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه