ايمان و عبادت و طاعت چه نقش مثبتي يا سالمي سازي در انسان دارد؟

به نام خداوندي که خالق و محور هستي است و همه امور حول اين محور قرار گرفته اند. همه موجودات، آفريده و تحت قدرت أويند و هر چه خير و نيکي به افراد مي رسد از جانب خداست، بدين جهت، انسان با ايمان، حوادث جهان را در تصرف مدبري فعال و حکيم مي داند و وقوع حوادث در جهان را بر أساس حکمت مي کند. ايمان به خداي متعال، به منزله نهال کمال انسان است که أعمال خدا پسندانه، مانند شاخ و برگ هايي از آن مي رويد. و ميوه اش، سعادت أبدي است که در جهان آخرت،به صورت تام و کامل ظاهر مي گردد. کسي که بذر زهر آگين کفر و عصيان را در دلش پاشيد. درختي را به بار آورده که ميوه اش، زقوم دوزخي خواهد بود. و راز آن اين است که (کسي که ايمان ندارد) و اعتقاد به عالم (آخرت) ندارد، نمي تواند انتظار پاداش أبدي را از خداي متعال داشته باشد. فقط أعمال نيک کافران، ممکن است تأثيري در تخفيف عذابشان داشته باشد. هنگامي که انسان دردمند و تنها، نا اميد از کمک ديگران در کاهش دردهاي جسمي يا رواني خود، راهي به جايي نمي يابد. هنگامي که اميد بهبودي از بيمار مبتلا به اختلال رواني يا جسماني سلب مي شود، تنها راهي که براي نجات از اضطراب، افسردي و دردهاي جان کاه او باقي مي ماند، ياري جستن از ايمان و باور ديني است. باور به قدرت خداوند و نيايش او و سرنهادن به خواست و اراده الهي، در تسکين دردها به انسان توان تحمل مي دهد. در اين حالت است که نيازهاي روحي تأمين مي شود، سرمايه هاي اخلاقي تبلور مي يابد و انسان توان آن را مي يابد که از جسم خود دور گردد و درد را حس نکند يا آن چنان آرامش يابد که تنش را تجربه ننمايد. آثار و فوائد ايمان ايمان مذهبي، داراي آثاري چه از نظر آرامش بخشي و چه از نظر نيکو ساختن روابط اجتماعي و چه از نظر کاهش و رفع ناراحتي ها است. 1. خوش بيني: اوّلين اثر ايمان مذهبي از نظر آرامش بخشي (خوش بيني) است. ايمان مذهبي از آن جهت که به تلقي انسان نسبت به جهان، شکل خاصي مي دهد. به طوري که آفرينش را هدفدار و هدف را خير و کمال و سعادت معرفي مي کند، طبعا ديد انسان را نسبت به نظام هستي و قوانين حاکم بر آن، خوشبينانه مي سازد. حالت فرد با ايمان، در عالم هستي، مانند حالت فردي است که در کشوري زندگي مي کند که قوانين و تشکيلات نظام هاي آن کشور را صحيح و عادلانه مي داند. به حسن نيت گردانندگان اصلي کشور نيز ايمان دارد و قهرا زمينه ترقي و تعالي را براي خودش و همه افراد ديگر را فراهم مي بيند. وجود ايمان در فرد، نحوه تفکر و شيوه زندگي او را با ساير انسان ها متفاوت مي سازد، و برخورد او را با رويدادهاي طبيعي و اجتماعي تحول مي بخشد. اين فرد، از نظر رواني با توجه به اين که برآوردي صحيح از عالم هستي دارد متکي بر موجودي است که علم و قدرت بي نهايت دارد، با در نظر گرفتن اين واقعيت، احساس بي نيازي و آرامش به فرد دست مي دهد. در چنين شرايطي انسان با ايمان، در مواجهه با خطرات و آسيب هاي زندگي، از لحاظ روحي و رواني از آمادگي بيشتري برخوردار است. باور به اين که خدايي هست که موقعيت ها را کنترل مي کند، تا حد زيادي اضطراب مرتبط با موقعيت ها را کاهش مي دهد به طوري که اغلب افراد مؤمن، ارتباط خود را با خداوند مانند ارتباط با يک دوست بسيار صميمي توصيف مي کنند و معتقدند که مي توان از طريق اتکاء و توسل به خداوند، اثر موقعيت هاي غير قابل کنترل را به طريقي کنترل کرد. 2. معنادهي به زندگي: ايمان به خدا، به زندگي انسان، روح، معنا و جهت مي بخشد. زندگي انسان بدون ايمان، زندگي تاريک و مملو از يأس و نا اميدي، پر از فشارهاي رواني و عصبي است. وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنکا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَي؛ «هر کس از توجه و ياد من رو برگرداند زندگي تنگ و پر از فشار خواهد داشت». ايمان مذهبي به زندگي انسان معنا و مفهوم مي بخشد که در پرتو آن تلخي هاي زندگي به شيريني تبديل مي شود، قيافه مرگ در چشم فرد با ايمان عوض مي شود. از نظر چنين فردي، ديگر، مرگ نيستي و فنا نيست، بلکه انتقال از دنيا فاني و گذرا به دنياي باقي و پايدار است مرگ منتقل شدن از جهان عمل و کشت به جهان نتيجه و محصول است. زندگي فرد با ايمان با چنين نگرشي، رنگ و بويي ديگري مي گيرد و راه و شيوه زندگي فرد به صورت کلي دگرگون مي شود. 3. لذت هاي معنوي: سومين اثر ايمان مذهبي، برخورداري از يک سلسله از لذت هاست که لذت معنوي ناميده مي شود. لذات معنوي از لذت هاي مادي، هم قوي تر است و هم ديرپاتر، لذت عبادت و پرستش خدا، براي مردم عارف حق پرست از اين گونه لذت هاست. عابدان عارف، که عبادتشان توأم با حضور و خضوع و استغراق است بالاترين لذت ها را از عبادت مي برند. انسان زماني از موضوعي لذت مي برد که آن موضوع يا پديده بتواند نيازهاي او را بر طرف کند. يکي از مهم ترين نيازهاي فطري انسان، نياز به پرستش مي باشد که انسان با پاسخ دهي به آن، مي تواند به بالاترين لذت ها دست پيدا کند. ايمان حلاوتي دارد فوق تمام حلاوت ها، انساني که با لذت معنوي و ايمان آشنا شد ديگر به سراغ لذت هاي پست و ناچيز نمي رود و همين امر، مي تواند نقش زيادي در اصلاح رفتار انسان داشته باشد. 4. نقش ايمان در بهبود روابط اجتماعي: آن چيزي که بيش از هر چيز، حق را محترم، عدالت را مقدس، دل ها را به يکديگر مهربان و اعتماد متقابل را ميان افراد برقرار مي سازد و تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمي نفوذ مي دهد و به ارزش هاي اخلاقي اعتبار مي بخشد و شجاعت مقابله با ستم را ايجاد مي کند و همه افراد را مانند اعضاي يک پيکر، به هم پيوند و متحد مي کند، ايمان مذهبي است. همانند زنجيري افراد جامعه را به يکديگر وصل مي کند و موجب اتصال آنان به يکديگر مي شود. افراد با ايمان يکديگر را برادر هم مي دانند، مشکلات و غم هاي ديگري را غم و اندوه خود قلمداد مي کنند و با تمام وجود براي از بين بردن مشکلات ديگران تلاش مي کنند. 5. کاهش فشارهاي رواني: از نظر روانشناسان، مسلّم و قطعي است که أکثر بيماري هاي رواني که ناشي از ناراحتي هاي روحي و تلخي هاي زندگي است، در ميان افراد غير مذهبي ديده مي شود. افراد مذهبي به هر نسبت که ايمان قوي و محکم داشته باشند از اين بيماري ها مصون ترند. از اين رو، يکي از عوارض زندگي عصرما، که در اثر ضعف ايمان هاي مذهبي پديد آمده است، افزايش بيماري ها و بيماري هاي رواني و عصبي است. رويداد فشارزاي رواني يک رويداد منفرد يا مجموعه اي از رويدادها يا شرائط زندگي است که انسان در مقابل آن نياز به سازگاري دارد. پاسخ انسان به فشارهاي رواني تحت تأثير برداشت از رويداد فشارزاي رواني قرار مي گيرد. به نظر مي رسد که افراد متدين و غير متدين ميزان فشار رواني مشابهي را تجربه مي کنند. ولي افراد متدين بهتر مي توانند با رويدادهاي منفي زندگي و عوامل فشار زاي رواني مقابله کنند. آقاي مطهري مي گويد: افراد متدين به هر نسبت که ايمان قوي و محکم داشته باشند از بيماري هاي رواني مصون ترند. از جمله آثار ايمان ديني، آرامش خاطر است. ايمان ديني به حکم اين که به انسان که يک طرف معامله است نسبت به هيجان که طرف ديگر معامله است. اعتماد و اطمينان مي بخشد. دلهره و نگراني نسبت به رفتار جهان را در برابر انسان از ميان مي برد و به جاي آن به او آرامش مي دهد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه