آیه 52 از سوره شوری و آیه اول از سوره تحریم این ذهنیت را ممکن است برساند که حضرت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در بخشی از عمر خود بی سواد و بی ایمان بوده است و اینکه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هر کاری را بر خلاف اراده الهی می تواند انجام دهد! لطفاً این نکات را توضیح دهید.

دقت در پیرامون آیات مورد اشاره با استنباطی که از این آیات بیان کردید، سازگار نیست. چون آیات آخر سوره شوری درباره وحی و اقسام آن می¬باشد و در آیه 52، خداوند بیان می¬فرماید که آنچه رسول خدا دارد و مردم را هم بسوی آن می¬خواند، همه از جانب خدای سبحان است نه از ناحیه خودش و مراد از اینکه فرمود: «مَا کُنتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَ لَا الْایمَانُ[1] تو پیش از این نمی‏دانستی کتاب و ایمان چیست (و از محتوای قرآن آگاه نبودی)» این است که تو قبل از وحی آگاهی تفصیلی به کتاب و معارف و شرایعی که در آن است نداشتی و ایمان و التزام تفصیلی به جزئیات و تک تک عقاید و اعمال دینی نداشتی و این روشن است که حال رسول الله صلی الله علیه و آله قبل از بعثت با حال ایشان بعد از بعثت فرق دارد. یعنی این گونه نیست که بعثت و وحی چیزی بر علم و آگاهی و ایمان ایشان نیافزاید، و تاثیری بر جان و روح ایشان نگذارد. پس این آیه نمی¬فرماید که تو قبل از بعثت هیچ عمل صالح و ایمانی نداشتی، و هیچ منافاتی ندارد که ایشان قبل از بعثت، هم ایمان به خدا داشته باشد و هم همه اعمالش صالح باشد، چون به اصطلاح نفی علم و ایمان تفصیلی و درجه بالا، ملازم با نفی التزام و ایمان اجمالی و درجات پائین¬تر نیست.و اما آیه اول سوره تحریم:منظور از «تحریم و حرام نمودن» در آیه که می¬فرماید: «یَأَیهَُّا النَّبیِ‏ُّ لِمَ تحَُرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَکَ تَبْتَغِی مَرْضَاتَ أَزْوَاجِکَ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ[2]ای پیامبر! چرا چیزی را که خدا بر تو حلال کرده بخاطر جلب رضایت همسرانت بر خود حرام می‏کنی؟! و خداوند آمرزنده و رحیم است.».حرام نمودن بواسطه سوگند است نه تحریم از طرف خداوند. چون در آیه بعدی می¬فرماید: «قَدْ فَرَض اللَّهُ لَکمْ تحِلَّةَ أَیْمَنِکُمْ وَ اللَّهُ مَوْلَاکُمْ وَ هُوَ الْعَلِیمُ الحَْکِیم[3]خداوند راه گشودن سوگندهایتان را (در این گونه موارد) روشن ساخته؛ و خداوند مولای شماست و او دانا و حکیم است.».و چون خاصیت سوگند این است که وقتی به عملی متعلق می¬شود آن را واجب می¬کند، و چون به ترک عملی متعلق شود، آن عمل را حرام می¬سازد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بر ترک عملی قسم خورد و بوسیله سوگند بر خود حرام کرد، نه حرمت از طرف خداوند و تشریع، چون پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نمی¬تواند چیزی را که خدا حلالش کرده بر خود یا بر همه تحریم کند، البته با توجه به قرائن در آیه، در حقیقت عتاب خداوند متوجه زنان آن حضرت است نه خود ایشان.در پایان ذکر این نکته لازم است که «بی سواد بودن پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) » در آیات مذکور نیامده و معنای «آگاهی نداشتن از محتوای کتاب» با «بی سواد بودن» که در قرآن با تعبیر «امی» آمده، فرق دارد.پی نوشتها:[1]-سوره شوری آیه 52 * وَ کَذَالِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا مَا کُنتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَ لَا الْایمَانُ وَ لَاکِن جَعَلْنَاهُ نُورًا نهَّْدِی بِهِ مَن نَّشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَ إِنَّکَ لَتهَْدِی إِلیَ‏ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ * همان گونه (که بر پیامبران پیشین وحی فرستادیم) بر تو نیز روحی را بفرمان خود وحی کردیم تو پیش از این نمی‏دانستی کتاب و ایمان چیست (و از محتوای قرآن آگاه نبودی) ولی ما آن را نوری قرار دادیم که بوسیله آن هر کس از بندگان خویش را بخواهیم هدایت می‏کنیم و تو مسلّماً به سوی راه راست هدایت می‏کنی.[2]-سوره تحریم آیه 1.[3]-سوره تحریم آیه2. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه