چند مورد از تحریفات واقعه کربلا را بیان نمایید؟

چند نمونه از تحریفات عاشوراحضور شهربانو مادر امام سجاد علیه‌السلام در کربلا.نقد و بررسی حضور ایشان در کربلا:تمام منابع معتبر شیعى ، چنین نگاشته اند: شهربانو ، مادر امام سجاد(ع)، در هنگام تولد امام از دنیا رفت. و گویا در همان مدینه منوره به خاک سپرده شد.شیخ صدوق(ره) در این‌باره می‌نویسد: «همسر امام حسین(ع) امام سجاد را زایید. و پس از زایمان از دنیا رفت لذا یکی از کنیزان امام حسین(ع)، امام سجاد را سرپرستی کرد» .مسعودى که در قرن چهارم مى زیسته مى نویسد: زمانى که امام زین العابدین(ع) متولد شد شهربانو در همان نفاس به رحمت ایزدى پیوست.   براساس این روایات، مادر امام زین العابدین(ع) بعد از تولد آن حضرت وفات کرده و در کربلا حضور نداشته است. مرقد بی‌بی‌شهربانو در اطراف تهراندر برخی کتب نگاشته شده در دوران‌های اخیر آمده است: «شهربانویه - که در کربلا حضور داشت و مادر فاطمه همسر قاسم بود - به سفارش امام حسین(ع) سوار بر اسب امام(ع) شده تا او را به سرزمین سرنوشت برساند و او به اذن خدا در ساعتى به رى رسید.  او هنگامى که به رى رسید، خواست از «هو» (خداوند) یارى بخواهد، اما اشتباها به جاى «هو» لفظ «کوه» را به زبان آورد و همان جا کوه او را دریافت و در شکم خود پنهان کرد  و او در کوهى از آن سامان و در نزدیکى مقبره سیدعبدالعظیم حسنى مدفون شد».  و در ادامه این مطالب آمده است: «در میان مردم چنین شهرت دارد که در قله کوه چیزى شبیه تکّه اى از روپوش زن دیده مى شود که هیچ مردى نمى تواند به آن نزدیک شود. زن آبستنى که در شکم فرزند پسرى داشته باشد، نیز توان نزدیک شدن به آن را ندارد». اما از سوى محققان معاصر با دلایل قطعى ثابت شده است که بقعه بى بى شهربانو واقع در کوه شرق رى که معروف به کوه بى بى شهربانو است، هیچ ربطى با مادر امام(ع) ندارد. تاریخ بنای این بقعه مربوط قرون اخیر است. چنان که تاریخ ساخت صندوق منبت کارى آن سال 888 ق را نشان مى دهد و درب منبت کارى آن کار عهد صفوى است و الحاقاتى از هنر دوره قاجاریه دارد. این احتمال وجود دارد که در قرن‌های گذشته زنى پارسا با نام شهربانو در این مکان دفن شده و با گذشت سالیان، مردمان آن سامان او را با مادر امام سجاد(ع) - که در آن زمان مشهور به شهر بانو بوده - اشتباه گرفته اند و یا برخى این اشتباه را در زبان مردم انداخته و با انگیزه هایى به تقویت آن پرداخته باشند.بر این اساس می توان گفت که مادر امام زین العابدین(ع) با هر نام و نسبى که بپذیریم -پس از تولد آن حضرت، وفات کرد و در کربلا هم حضور نداشت. آیا حضرت قاسم در کربلا عروسی کرده است؟ افسانه عروسی قاسم:نخستین مورخی که برای اولین بار به مسئله عروسی حضرت قاسم (ع) پرداخت مرحوم ملا حسین واعظ کاشفی بوده است. وی بر اساس کتابی مربوط به قرن پنجم هجری که همکنون نیز اثری از آن بجای نمانده است به این نکته اشاره نموده و آن را پر و بال داده است. در این کتاب آن هم در یک بیت از اشعارش چنین اشاره شده است که امام به قاسم فرمود: آرزوی دیدن عروسی تو را داشتم. این یک بیت سبب ساخت وقایعی پر سوز و بیان ماجراهایی اتفاق نیفتاده در کربلا شده است.پس از ملا حسین واعظ کاشفی، شخصی به نام فخر الدین طریحی در کتابش به نام « المنتخب للطریحی» این قصه را از زبان فارسی به زبان عربی برگرداند. ترجمه طریحی باعث اشتهار و رواج این افسانه بین شیعیان سرزمین‌های عربی گردید.حاج میرزا حسین نوری طبرسی از محدثان بزرگ شیعی نیز عروسی قاسم را در زمره اخبار دروغین و غیر قابل اعتمادی آورده که علما از آن اعراض کرده و ابدا اسمی از آن در هیچ یک از کتاب‌های تاریخی خود نیاورده‌اند. طبرسی دلیلی محکم برای بطلان این افسانه دارد که: «به مقتضای تمام کتاب‌های قابل اعتمادی که در گذشته، علمای بزرگ در فن حدیث و سیره نویسی داشته‌اند، نمی‌توان برای حضرت سید الشهدا دختر قابل تزویج و بی شوهری پیدا کرد که حضرت آن را به قاسم تزویج کرده باشد». خلاصه آن که: عروسی قاسم به شکلی که در روضه‌ها مطرح می‌شود داستانی زیبا، جذاب و خیال انگیز است اما هیچ بهر‌ه‌ای از حقیقت و سندیت تاریخ ندارد. در این‌جا جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه فقط به ذکر مشخصات افراد و آثاری که نادرستی و دروغ بودن این تحریف اشاره کرده‌اند می‌پردازیم:1- شیخ عباس قمی، منتهی‌الامال، ج1، ص700.2- علامه مامقانی، تنقیح المقال، جلد2، جزء2، ص19.3- شیخ محمد تقی شوشتری، قاموس الرجال، ج8، ص466.4- شیخ جعفر شوشتری، فواید المشاهد، ص51.5- قاضی طباطبایی، تحقیق درباره اولین اربعین سیدالشهدا، ص683-689. همچنین می‌توان به داستان ساختگی ساربان و بریدن انگشت امام حسین علیه‌السلام، گودی قتلگاه، تل زینبیه، اسم اسب حضرت که معروف شده ذوالجناح است و اسب پیامبر بوده و ... اشاره نمود -------------------------------------  1. عیون اخبار الرضا، تصحیح و تعلیق: سید مهدی حسینی لاجوردی، ناشر: میرزا محمد رضا مهتدی،  1377 ق، چ اول، (یک جلدی،) جزء دوم، ص 128، ح 6 . 2 . به عنوان نمونه: مسعودی، اثبات الوصیه، قم،‌انصاریان، چاپ سوم، 1384ش، ص1703  . ملاآقا دربندى، اکسیر العبادات فى اسرار الشهادات، ج 3، ص 110.  4. سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،1374 ش، چاپ ششم. 5 . ملاآقا دربندى، اکسیر العبادات فى اسرار الشهادات، ج 3، ص 110.6  . پیشین. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه