مدعیان عمده طی الارض دو گروهند ؛ عرفای اسلامی و مرتاضان هندی . ما هیچ دلیلی برای نفی طی الارض نداریم ؛ لذا امکان اینکه این امر واقعیت داشته باشد وجود دارد ؛ و چون بسیاری از مدّعیان واقعیت داشتن طی الارض در میان عرفای اسلامی ، افرادی راستگو و متّقی هستند، لذا با اتکا به قول آنها واقعیت داشتن آن را اجمالا می پذیریم .

مدعیان عمده طی الارض دو گروهند ؛ عرفای اسلامی و مرتاضان هندی . ما هیچ دلیلی برای نفی طی الارض نداریم ؛ لذا امکان اینکه این امر واقعیت داشته باشد وجود دارد ؛ و چون بسیاری از مدّعیان واقعیت داشتن طی الارض در میان عرفای اسلامی ، افرادی راستگو و متّقی هستند، لذا با اتکا به قول آنها واقعیت داشتن آن را اجمالا می پذیریم . همچنین از برخی نقلها به دست می آید که برخی از عرفای صاحب نام ، واقعیت داشتن طی الارض در میان برخی مرتاضان را هم پذیرفته اند .نظرات در مورد طی الارض.در فلسفه ملاصدرا اثبات شده که عالم خلقت به طور کلی دارای سه مرتبه است ؛ بالاترین مرتبه آن ،عالم عقول است ؛ که عالمی است مجرد از ماده و آثار ماده ؛ و موطن ملائک عظام است ؛ و پایین تر از آن ، عالم مثال است ؛ که آن هم عالمی است مجرد (غیر ماده) ولی برخی از آثار ماده نظیر رنگ و شکل و مقدار در آن موجود است ؛ و پایین تر از عالم مثال ، عالم ماده است که حرکت و زمان از بارزترین خصوصیات آن است ؛ ــــ البته توجه شود که این عوالم به صورت مراتب یک ساختمان یا به صورت کره های تودرتو نیستند؛ بلکه نسبت آنها مثل نسبت صور ذهنی به ذهن و نسبت ذهن به روح است ؛ یعنی همانطور که روح احاطه وجودی بر ذهن دارد و ذهن احاطه وجودی بر صور ذهنی دارد ، عالم عقول هم بر عالم مثال و عالم مثال بر عالم ماده محیط است . ــــ با این مبنا می توان ادعا نمود که طی الارض از طریق سلطه عالم مثال بر عالم ماده ممکن می شود ؛ یعنی همانطور که ذهن ما می تواند در صور ذهنی ما تصرف کند و آنها را در یک لحظه از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل کند ، از راه سلطه بر عالم مثال نیز می توان در عالم ماده تصرّف نمود و اشیاء مادی را به صورت خارق العاده جابجا نمود ؛ چرا که موجودات مثالی علت موجودات مادّیند ؛ و با سلطه بر علّت ، سلطه بر معلول نیز حاصل می شود ؛ امّا اینکه چگونه می توان بر بخشی از عالم مثال سلطه پیدا کرد ، سوالی است که باید از کسانی پرسید که خود اهل طی الارضند ؛ و ظاهراً دو راه برای این امر وجود دارد ؛ یکی ریاضتهای خاصّی است که مرتاضان انجام می دهند ؛ و دیگری راه عبودیت و بندگی خداست که عارفان واقعی اتخاذ کرده اند ؛ اما باید توجه داشت که هر عارفی صاحب طی الارض نمی شود ؛ اساسا اگر عارفی در پی طی الارض باشد عارف نخواهد بود ؛ عارف تنها به دنبال عبودیت حق تعالی است ؛ که در این راه ممکن است قدرت طی الارض نیز به او عطا شود ؛ حتی به برخی قدرت طی السماء نیز عطا می شود ؛ ولی اینها برای عارف حقیقی ، مهم نیست ؛ و آنها را برای خود کرامت نمی داند ؛ آقا سید علی قاضی که خود صاحب طی الارض بود می فرمود: مرتاضان از ریاضت سخت به ریاضت آسان پناه برده اند ؛ پرسیدند ریاضت سخت چیست؟ فرمودند: ریاضت سخت آن است که انسان یک شبانه روز گناه نکند. این سخن آقا سید علی قاضی به ظاهر ساده می نماید ؛ ولی اگر بدانیم که اسراف از گناهان کبیره است ؛ و بزرگترین نعمت انسان عمر اوست ؛ و مصرف درست عمر ، مصرف آن در راه خداست ؛ آنگاه معلوم می شود که ما دائما در بطن بزرگترین گناه یعنی اتلاف عمر زندگی می کنیم ؛ اگر کسی دست از اتلاف عمر بر دارد آنگاه به چیزی فراتر از طی الارض می رسد. یک مرتاض هندی به آیة الله انصاری همدانی گفته بود که می خواهم طی الارض را به شما بیاموزم ؛ ایشان فرموده بود : ما طی الارض لازم نداریم؛ ما بهترش را داریم ؛ ما توحید داریم . یعنی همه عالم زیر پای اهل توحید است .تصرف مثال در ماده چگونه است؟درباره این باره، ، نظرات گوناگونى ارائه شده است. یکى از آن نظریه ها، نظریه اعدام و ایجاد است که از ناحیه محى الدین بن عربى ابراز شده و بزرگانى نیز آن را پذیرفته اند. طبق این نظریه، شخص ، خود را در مکان مبدأ «اعدام» و در مکان دلخواه «ایجاد» مى کند. توضیح فلسفی این نظریه این است که طبق نظریه حرکت جوهری ، ماده ،آن به آن ، صوری را از فاعل حرکت که موجودی مثالی است ، دریافت می کند ؛ صاحب طی الارض که بر عالم مثال تسلط دارد ، و صور وجود خود را در اختیار دارد ، در یک آن ماده بدن خود را نابود کرده و در آن بعدی در مکانی دیگر صورت جدید را به ماده ای دیگر افاضه می کند ؛ و چون شیئیت هر چیزی به صورت آن است نه به ماده آن ، لذا آن موجود جدید نیز خود او خواهد بود . نظر دیگر در این باره این است که صاحب طی الارض با قدرتی که از راه ارتباط با عالم مثال به دست آورده است می تواند با سرعت زیادی جسم خود را حرکت دهد ؛ و در عرض چند ثانیه از مکانی به مکان دیگر منتقل شود؛ نظر سوم این است که عالم ماده سه بعدی یا چهار بعدی نیست بلکه ابعاد بیشتری دارد ؛ مثلا پنج بعدی یا شش بعدی است ؛ و عارف یا مرتاض با ریاضتهای خاصی که تحمّل نموده ، قادر است این ابعاد پنهان از حواس عادی بشری را مشاهده نماید ؛ لذا می تواند با استفاده از قابلیتهای این ابعاد و با تغییراتی در بدن مادی خود راههای دور را نزدیک نماید؛ این نظریه گرچه از همه نظریه ها غریبتر به نظر می رسد، ولی از یک طرف با نظریات فیزیکدانها که مدّعی اند عالم مادّه ، ده بعدی یا یازده بعدی است ، مطابق است ، و از طرف دیگر با ادعای برخی عرفا که فرموده اند طی الارض پیچیده شدن زمین در زیر پای شخص است ، مطابقت دارد ؛ لذا اگر ثابت شود که عالم ماده بیش از چهار بعد (فضا ـ زمان) دارد؛ می توان گفت که عارف یا مرتاض در اثر ارتباط با عالم مثال می تواند از این ابعاد پنهان از حواس ما استفاده کند و مسیرهای میانبری را طی نماید.برخی نیز ادِّعا کرده اند که در طیّ الارض شخص با بدنی غیر مادّی در مکانی دیگر حاضر می شود .حال سوال این است که کدام قول درست است؟با توجه به این که اکثر این اقوال از کسانی است که خود ، اهل طیّ الارض هستند شاید بتوان گفت که همه یا اکثر این اقوال می تواند درست باشد ؛ یعنی برای طیّ الارض راههای متعدّدی وجود دارد ؛ و هر کدام از دارندگان طیّ الارض روش طیّ الارض خود را توضیح داده اند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه