شبهه پیرامون حدیث منزلت و جواب آن؟

در مورد این حدیث که معروف به حدیث منزلت است باید گفت: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در حدیثی که مورد اتفاق شیعه و سنی است، فرمود:أنت منى بمنزلة هارون من موسى الا انه لا نبی بعدی.صحیح البخاری، ج5، ص129 - صحیح مسلم، ج7، ص120 ـ سنن ابن ماجة، ج1، ص45 ـ مجمع الزوائد للهیثمی، ج9، ص109 - مسند احمد، ج3، ص32جز مقام نبوت، هر مقامی که برای حضرت هارون (علیه السلام) قرار داده، برای حضرت علی (علیه السلام) هم قرار داد. حال در جواب این شبهه می گوییم: اگر حضرت هارون (علیه السلام) می‌ماند، خلیفه بود یا نبود؟ قطعا خلیفه بود. امیر المؤمنین (علیه السلام) از دنیا نرفت و ماند. حضرت هارون (علیه السلام) خلیفه بود و مریض شد و از دنیا رفت و توفیق خلافت را پیدا نکرد. همان منصب هم برای حضرت علی (علیه السلام) بود و از دنیا نرفت و ماند. اصلا منظور شیعه این نیست که هارون پس از رحلت موسی (ع) جانشین او شده بلکه منظور شیعه اثبات منازل هارونی برای علی (ع) است در آیه 52 سوره 19 می فرماید " یاد کن در کتاب ، موسی را به درستی که مخلص بود ورسولی پیامبر بود وندا کردیم او را از جانب کوه طور ایمن ونزدیک گردانیدیم او را واز رحمت خود برادری چون هارون که صاحب مقام نبوت بود ( اخاه هارون نبیاً) به او بخشیدیم .جناب هارون (ع) از جمله پیامبرانی بود که استقلال در امر نبوت نداشته بلکه تابع شریعت برادرش حضرت موسی بود غرض و مقصود رسول اکرم (ص) این بود که به امت بفهماند همان طور که هارون واجد مقام نبوت بود ولی تابع پیغمبر اولوالعزمی چون حضرت موسی (ع) بود حضرت علی (ع) هم واجد مقام نبوت و با رتبه و مقام امامت در اطاعت شریعت باقیه خاتم الانبیاء بوده است وچون بعد از ایشان پیامبری نیست لذا ایشان خود این را فرموده ( الا انه لا نبی بعدی) ولذا علی (ع) بعد از پیامبر فقط واجد مقام امامت خواهد بود (به نقل از شبهای پیشاور)مضافا که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) وقتی می‌فرماید:أنت منى بمنزلة هارون من موسى الا انه لا نبی بعدی.معنایش این است که تمام مناصبی که خداوند برای حضرت هارون (علیه السلام) قرار داده است، برای حضرت علی (علیه السلام) هم قرار داده شد؛ مگر این که بعد از من، پیامبری نیست. یعنی اگر بعد از من پیامبری بود، تو منصب پیامبری داشتی.همان‌طوری که قرآن برای حضرت هارون (علیه السلام)، چند جایگاه و ویژگی بیان کرده است:وَ وَهَبْنَا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنَا أَخَاهُ هَارُونَ نَبِیًّا (سوره مریم/آیه53)وَ اجْعَلْ لِی وَزِیرًا مِنْ أَهْلِی (سوره طه/آیه34)وَ قَالَ مُوسَى لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی (سوره أعراف/آیه142)تمام این مناصب برای امیر المؤمنین (علیه السلام) ثابت است و فقط مسئله نبوت را استثناء کرده است. اگر غیر از نبوت، جایگاه‌های دیگر حضرت هارون (علیه السلام) برای حضرت علی (علیه السلام) ثابت نبود، بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) واجب بود که آنها را استثناء کند و چون استنثاء نکرده است، تمام منازل برای امیر المؤمنین (علیه السلام) لازم و ثابت است و هیچ شک و شبهه‌ای نیست و خود صحابه هم در طول تاریخ از حدیث منزلت، خلافت را ‌فهمیده اند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه