شکل و طرز خواندن نماز در ادیان مسیحی و یهودی و سایر ادیان آسمانی چگونه است؟ آیا خواندن نماز در این ادیان واجب است؟

آنچه از بعضی آیات و روایات به نظر می آید این مطلب است که هر شریعت آسمانی، عبادتی را برای ارتباط بین پیروان آن دین و خدای آفریدگار، برایشان واجب کرده است.در آیة 55 سورة مریم می خوانیم که حضرت اسماعیل فرزندانش را به نماز و دادن زکات امر می کرد. (و کان یامر اهله بالصلاه و الزکاه و کان عند ربه مرضیا) و یا در روایتی نقل شده است که لقمان فرزندش را به خواندن نماز جماعت سفارش کرده است گرچه روی نیزه باشد که این امر فرع بر وجود عبادتی به عنوان نماز است. [1]در حدیثی دیگر نیز از پیغمبر اسلام(ص) نقل شده است که ایشان نماز را راه و روش پیغمبران دانسته اند.[2]پس آنچه از این بحث به دست می آید این مطلب می باشد که در تمام ادیان الهی دستور العمل هایی برای بندگی و عبادت خداوند، که به آنها احکام یا شرعیّات گفته می شود وجود دارد، هر چند از حیث کیفیّت و کمیّت متفاوت بوده اند و از جمله آن احکام، نماز و روزه است که از قوانین شرعی ادیان الهی محسوب می شوند. امّا در رابطه با چگونگی و کمیّت نماز و روزه دین یهود باید گفت: نماز و روزه در آیین یهود همانند دین مقدّس اسلام نیست، که به صورت مفصّل در کتب فقهی و حدیثی مسلمانان ذکر شده است، بلکه در کتب یهودیان و مسلمانانی که در رابطه با احکام و شرعیّات یهود تحقیقاتی انجام داده اند به صورت خلاصه و بدون اشاره به جزئیّات ذکر گردیده است که به آنها اشاره می شود:نماز در یهودیت و مسیحیت:اکثر نویسندگانی که به احکام دین یهود پرداخته اند، فقط به این جمله اکتفا کرده اند که، یهودیها روزی سه بار نماز می خوانند[3] ولی اینکه چگونه و چه زمانی، اشاره نکرده اند. امّا نویسندگان یهودی در بعضی از کتب خود به چگونگی و اوقات آن پرداخته اند که به قرار زیر می باشد: برای هر فرد یهودی لازم است که روزی سه نوبت نماز بخواند: الف: نماز اوّل یا نماز سحری (شحریت) از سحرگاه تا طلوع خورشید خوانده می شود. در این نماز دست دعا به سوی خداوند یکتا دراز شده و از او می خواهند که به آنها سلامتی و روزی و عقل و فهم عطا کند. ب: نماز دوّم (مینها) از بعد از ظهر تا پیش از غروب خورشید خوانده می شود. ج: نماز سوّم ( عربیت) که بعد از غروب آفتاب تا نیمة شب خوانده می شود. این سه نماز از نمازهای روزانة یهودیان است. امّا نمازهایی هم هست که در روزها و اعیاد مخصوص می خوانند. مانند نماز (سوسف) که در روزهای شنبه و اعیاد دینی که بعد از نماز سحر با خواندن فصلی از تورات آن را بجا می آورند.[4]و برای نمازهای خود شرایطی هم ذکر می کنند که در موقع خواندن نماز این شرایط باید رعایت شود: 1. اذکار مخصوص در نماز باید بدون فاصله گفته شود. 2. هنگام خواندن نماز باید پاها به هم چسبیده شود و چشمها به پائین نگاه کند یا به کتابی که در دست دارد. 3. اگر کتابی در دست ندارد باید دستها را روی پائین سینه روی هم بگذارد. 4. به چیزی یا به کسی تکیه نکند. و از جلو او کسی عبور نکند. 5. نه سلام دهد و نه جواب سلام و غیر اینها. و می گویند هر نمازی مورد قبول خداوند است ولی بهتر است که نماز به صورت جماعت خوانده شود و در جماعت باید حداقل ده مرد عاقل یهودی حضور داشته باشند، و بعضی از نمازها را فقط با جماعت می خوانند که غیر از نمازهای یومیه است.[5] اما در مسیحیت، دینداران تابع احکام، آداب و فرائض خاصِ مذهبی نیستند. در کتاب مقدس ایشان مراسمی تحت عنوان نماز وجود ندارد، درست است که واژة نماز 9 بار در آن تکرار شده [6] ولی در جایی از این کتاب به چگونگی اجرای آن اشاره نشده است.ایشان مدعی آنند که در گفت و شنودهای خود با خدا، کتاب مقدس را که به تمامه، الهام از خداست با هدایت روح خدا مطالعه می کنند و خدا نیز با ایشان صحبت می کند و بدین وسیله با خدا مشارکت روحی دارند.ایشان این فعالیت عبادی خویش را دعا می دانند که در کتاب مقدس 342 بار به این واژه اشاره شده است.در دعای خویش به سه موضوع توجه دارند:1- ستایش و پرستش و شکرگزاری خدا.2- اعتراف به گناهان دانسته با دلی فروتن و توبه کار.3- دعا و شفاعت به نام مسیح برای انسان های گمگشته و نجات یافته.پی نوشت ها:[1]. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، دارالحدیث، ج 7، ص 4130.[2]. همان، ص 3092.[3]. آل اسحاق، مذاهب و ادیان، انتشارات حوزة علمیة. 1357 شمسی، جلد 1، صفحه 225.[4]. فرهنگ و بینش یهود (مقطع ابتدائی و متوسطه)، ناشر: تعلیمات دینی کلیمیان، 1382 شمسی، تهران.[5]. شرعیّات یهود، به اهتمام: هارا، یدیدیا، آذر حیان، بی نا، و بی تا، صفحه 22 و 25.[6]. یک بار در کتاب نحمیا باب 11 آیه 17 و 8 بار هم در عهد جدید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه