مهمترين ويژگي هاي مديران ارزش گرا چيست؟

ارزش گرايي به معناي پايبندي به اصول و معيارهاي اسلامي است. لذا مديراني كه مي خواهند ارزش گرا باشند بايد به گونه اي عمل كننند كه مردم علاقمند به مذهب و دين شوند و در فراز و نشيب هاي اداره امور آنها را همراهي و ياري رسانند از همين روي ويژگي هايي را مي توان در متون ديني براي آن ها بر شمرد كه برخي عبارتند از: 1. تدين و ولايت مداري: اولين شرطي را كه مي توان براي مديران ارزش گران بيان كرد كه آن اساس و ركن براي ارزش گرايي است در واقع اصل تدين و پايبند بودن به اصول شرع است و هر مدير لايق و كارداني آن را نصب العين خود قرار مي دهد و براي تحقق چنين آمالي در مسيري كه ولايت فقيه تعيين مي كند گام بر مي دارد زيرا پذيرش ولايت و حركت در جهت تحقق منويات رهبري نشانه بارز ارزش گرا بودن يك مدير وظيفه شناس مسلمان است. 2. استفاده از تجارب و عبرت هاي ديگران: حضرت علي ـ عليه السّلام ـ در فرمان جاودانة خود به مالك اشتر مي فرمايد: «اي مالك! بدان من تو را به سوي شهرهايي فرستادم كه پيش از تو دولت هاي عادل يا ستمگر بر آن حكم راندند؛ و مردم در كارهاي تو چنان مي نگرند كه تو در كارهاي حاكمان پيش از خود مي نگري؛ و دربارة تو آن مي گويند كه تو نسبت به زمامداران گذشته مي گويي» بي شك مديران ارزش گرا نيز، همچون كارگزارن سست عنصر در ترازوي نظر مردم سنجيده خواهند شد و مردم همانگونه كه عملكرد مديران غير پايبند به ارزش هاي ديني را به نظاره نشستند و صادقانه ضعف ها و قوت هاي آنها را به نقادي گذاشتند، در روزگاري نه چندان طولاني دربارة شما نيز به داوري خواهند نشست و عملكرد آن را با محك انصاف مورد ارزيابي قرار خواهند داد. بنابراين، مديران ارزش گرا بايد فارغ از حبّ و بغض حزبي و جناحي، بر استمرار و تداوم راه درست اصرار ورزند و از لغزيدن در بيراهه هايي كه احياناً آنها را به كج راهه برده و يا به انحراف كشانده است، بپرهيزند. مولاي متقيان علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «از حوادث گذشته تاريخ براي آينده عبرت گير، كه حوادث روزگار با يكديگر همانند بوده و پايان دنيا به آغازش مي پيوندد و همة آن رفتني است.» سرگذشت تلخ و شيرين مسئولان پيشين كه انعكاس دهندة عملكرد آنها مي باشد، به مثابة درس هاي سرشار از عبرتي است كه بايد مورد توجّه هوشمندانة مديران ارزش گرا واقع شود. عملكردِ كارگزارانِ بيمار و عافيت طلب به مثابة آيينة واقعيت نمايي است كه بايد مدبرانه و موشكافانه در آن نگريست و از فرجام تلخ و شيرين آن عبرت گرفت كه عبرت آموزي نيز، رفتاري ارزش گرايانه است چرا كه به تعبير رهبر معظم انقلاب: «اسلام، پيروان خود را به عبرت گرفتن عادت ميدهد» 3. جلب اعتماد عمومي حضرت علي ـ عليه السّلام ـ در بخشي ديگر از آن فرمان جاودانه، مي فرمايند: «هيچ وسيله اي براي جلب اعتماد والي به رعيّت، بهتر از نيكو كاري به مردم و تخفيف ماليات و عدم اجبار مردم به كاري كه دوست ندارند، نمي باشند؛ پس در اين راه آن قدر بكوش تا به وفاداري رعيّت، خوش بين شوي كه اين خوشبيني رنج طولاني مشكلات را از تو بر مي دارد، پس به آنان كه بيشتر احسان كردي، بيشتر خوشبين باش.» يك مدير ارزش گرا بايد با همة توان خود به تصديق، حفظ و افزايش اعتمادي كه مردم به او كرده اند، بپردازد و اين ممكن نيست مگر اين كه آستين همت را بالا بزنند و با عملكرد خود بر حُسن ظن مردم صحّه گذارند. براي تداوم بخشيدن به حُسن ظن مردم، راهي جز اجرايي كردن شعارهاي اسلامي نيست. مديران ارزش گرا بايد عملکردخويش، فرآيند روي آوردن مردم به ارزش گرايي را تزايد بخشند و با تصديق حُسن ظن مردم، بر اعتماد آن ها بيفزايند. 4. موقعيت شناسي و آمادگي براي مقابله با توطئه دشمن: مديران ارزش گرا بايد همواره يك حقيقت عيني و محسوس را نصب العين خود قرار دهند و با نگاه واقع بينانه به آن، بر تلاش و تقلّاي خود بيفزايند. امّا اين واقعيت ملموس چيست و چرا بايد آن را جدّي گرفت؟ پاسخ اين سؤال از سنخ قضاياي بديهي و روشن است. نظام اسلامي دشمناني دارد كه از بدو پيروزي انقلاب، در كمين آن نشسته و هر فرصتي را براي ضربه زدن و نابودي آن مغتنم مي شمرند. به تعبير رهبر معظم انقلاب : «هيچ وقت در زير سر عناصر تعيين كنندة اين كشور، بالش نرم نگذاريد و نگوييد هيچ خطري نيست. بگذاريد همه بدانند و حسّ كنند كه دشمن در كمين است» شناخت واقع بينانة موقعيت خطير تاريخي و درك عظمت انقلاب اسلامي، نقش ويژه نسل حاضر ملت استثنايي ايران و مديران ارزش گراي برخاستة از آنان را، در حفاظت از نظام اسلامي، برجسته تر مي كند. بنابراين، مديران ارزش گرا بايد پاسداري از نظام اسلامي را به عنوان بزرگ ترين فريضة شرعي، سرلوحة برنامه هاي خود قرار دهند و اين ممكن نيست مگر اين كه سطح توانمندي آن را ارتقاء بخشند و با بازسازي و استحكام دروني، به مقابله با توطئه ها بپردازند و مجال را از دسيسه گران بگيرند شناخت درست موقعيت تاريخي و درك تهديدها نسبت به نظام اسلامي، در افزايش تلاش هاي مديران ارزش گرا مؤثر خواهد بود چرا كه طبق فرمايش مولا علي ـ عليه السّلام ـ «كسي كه از شبيخون مي ترسد، كم مي خوابد» 5. طرد نفوذي ها هرگاه گفتمان مصلحانه، به دلائل مختلف سياسي، اجتماعي و ... به گفتمان غالب و مسلط جامعه تبديل شود و رشتة افكار عمومي را به دست گيرد و آحاد مردم حق طلب را با خود همراه سازد، افرادي كه منافعشان به خطر مي افتد و دنباله روي باطل هستند تمام تلاش خود را مصروف نفوذ در شاكلة حق خواهان مي كنند. اين افراد اگر فرصت صحنه گرداني يابند، جا را براي نيروهاي اصيل جريان پيروز ضيق خواهند كرد، به گونه اي كه از متن رويدادها به حاشيه رانده شوند و ناچار به واگذاري رهبريِ آن چه خود خلق كرده اند، باشند. بي شك، جريان ارزش گرا و به تبع آن مديران ارزش گرا نيز، از اين قاعده مستثني نيستند، يعني افرادي مي توانند با رخنه در كالبد اين جريانِ سياسي با اغفال مديران آن، موجبات انحراف يا حتي توقف آن را فراهم آورند بنابراين، بايد هوشيار بود امّا آيا مي توان راه نفوذِ جريانِ فرصت طلب را مسدود كرد؟ رهبر معظم انقلاب اسلامي در پاسخ به اين سؤال مي گويند: «مي توان با اقداماتي نظير بستن رخنه هاي نفوذ عناصر بي اعتقاد، در تار و پود دستگاه ها و سازمان ها، با همّت و تلاش بيشتر، راه پيشرفت و تعالي را با سرعت افزون تري پيمود.»، لذا يك مدير ارزش گرا، از عناصر نفوذي غفلت نمي كند و اين گونه عناصر را از مجموعة مديريتي نظام طرد مي كند. 6. كم خرجي و پركاري امام خميني (ره‌) دربارة «پركاري» مي گويند: «امروز كشور محتاج به كار است، يك كشوري كه فقير است، يك كشوري كه همه چيزش را غارت كردند و بردند و شما هم مي خواهيد كه محتاج به اجانب نباشيد، محتاج به دشمن هايتان نباشيد، بايد كار بكنيد ... كار بكنيد و براي خدا هم اين كار را بكنيد، يك نحو عبادتي است براي شما ... الان عبادتتان اين است كه كار بكنيد» حضرت آيت الله خامنه اي نيز خاطر نشان مي كنند: «اميرالمؤمنين نام مردم را مي آورد؛ امّا به معناي حقيقي كلمه طرفدار مردم و ضعفاء بود. توجّه به ضعفاء، قدرت و قاطعيت در مقابل زورگويان و ناحق طلبان و بهره مندي كم از منابع اموال عمومي، خصوصيات ديگر اميرالمؤمنين است. هر كس كه بيت المال مسلمين را ملك خود به حساب مي آورد ... نمي تواند دنباله رو علي ـ عليه السّلام ـ به حساب بيايد. رفتار علوي در همة اين ابعاد وظيفة ماست. كار زياد، بهره مندي كم.» قطع نظر از تأكيدات ولي فقيه زمان، براي مقولة كم خرجي و پركاري، تصريحاتي در احاديث معصومين ـ عليهم السّلام ـ نيز وجود دارد. رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي فرمايند: «مؤمن، كم خرج است و بسيار كمك و ياري مي رساند.» امام صادق ـ عليه السّلام ـ نيز تصريح مي كنند: «مؤمن، ياوري خوب و كم خرج و زحمت است.» مصاديق كم خرجي يك مدير را مي توان در موارد زير به اختصار بيان كرد: 1. پرهيز از مال اندوزي، رهبر معظم انقلاب در اين باره مي گويندکه بعضي ها در دوران مسئوليت در صدد اين هستند که از اين فرصت استفاده كنند ... و براي خود زراندوزي كنند... همة اين ها خطاها و لغزش هايي است كه بايد از آن به شدّت پرهيز كرد 2. خودداري از تجمّلات، رهبري خطاب به مديران تأكيد مي كنند: «صاحب منصبان در نظام حق، حقّ ندارند خودشان را با اعيان و اشراف مقايسه كنند و بگويند چون اشراف و اعيان اين گونه خانه و زندگي دارند و اين طور گذران مي كنند، پس ما هم كه صاحب اين منصب و اين مسئوليت در جمهوري اسلامي يا در نظام اسلامي و حاكميت اسلامي هستيم، سعي كنيم مثل آنها زندگي كنيم» 3. قطع دست نزديكان، رهبر معظم انقلاب در اين مورد نيز خاطر نشان مي كنند: «مسئولان نظام بايد زمينة هر گونه امتياز جويي و سوء استفادة نزديكان و دوستان خود را از بين ببرند و با پايداري در برابر فشار ها، در همة زمينه ها با نزديكان و دوستان خود هم چون ديگر آحاد مردم رفتار كنند.» علاوه بر موارد فوق برخي ديگر از ويژگي هاي مديران ارزش گرا را مي توان در موارد زير به اختصار بيان كرد: 1.كار خالصانه؛ حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمايند: «عمل نيك انجام دهيد بدون آنكه به ريا و خود نمايي مبتلا شويد، زيرا هر كس، كار را براي غير خدا انجام دهد، خدا او را به همان غير واگذارد» 2. كارِ بي منّت؛ حضرت آيت الله خامنه اي خطاب به مديران مي گويند: «فلسفة وجود بنده و امثال بنده و ديگر مسئولان، خدمت است. ما ها نوكر و خدمت گذار مردم هستيم، اعتبار و آبروي ما به اين است، اسلام اين را براي ما معين كرده است، ما حقّي به گردن مردم نداريم، مردم به گردن ما حق دارند» 3. كار خستگي ناپذير؛ رهبر انقلاب تأكيد مي كنند: «خستگي و افسرده شدن، واقعاً در اين راه هيچ معنا ندارد. شايد كساني كه اهل دنيا هستند، اگر راه دشواري پيشِ پايشان قرار بگيرد، سختي هاي آن راه، كم كم انگيزة آنها را كم مي كند. راهِ خدا اين طور نيست، هر چه سخت تر باشد، انسان هاي مؤمن، علاقه مندتر و پر انگيزه تر مي شوند. 4. پايبندي به دين؛ غير از موارد ياد شده، يك مدير ارزش گرا، بايد پايبند به دين و آموزه هاي آن باشد و همواره دين و احكام آن را نصب العين خود قرار دهد. 5. ولايت مداري، از جمله مهمترين ويژگي هاي يك مدير ارزش گرا، ولايت مداري و تبعيت از ولايت فقيه زمان است. امروزه اطاعت از فرامين ولي فقيه و اجراي منويات ايشان به عنوان يكي از اساسي ترين ويژگي هاي يك مدير ارزش گرا به شمار مي آيد. بنابراين بايد گفت؛ مهم ترين ويژگي هاي مديران ارزش گرا عبارتند از: پايبندي به دين، ولايت مداري، عبرت آموزي، حفظ اعتماد عمومي، موقعيّت شناسي، طرد نفوذي ها و كم خرجي و پركاري. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه