دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران سه‌شنبه شب بعد از دو روز مذاکره در مسکو در جمع خبرنگاران به تشریح مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ در طی دو روز گذشته پرداخت. • در حال حاضر آن‌ها در معرض آزمون مهمی برای جلب اعتماد ملت ایران قرار گرفته‌اند و امروز در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند.

دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران سه‌شنبه شب بعد از دو روز مذاکره در مسکو در جمع خبرنگاران به تشریح مذاکرات ایران با گروه 1+5 در طی دو روز گذشته پرداخت. • در حال حاضر آن‌ها در معرض آزمون مهمی برای جلب اعتماد ملت ایران قرار گرفته‌اند و امروز در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند. • همان‌طور که رسانه‌های جهان در جریان هستند ما پس از گفت‌وگوهای بغداد اعلام کردیم که وقتی می‌تواند گفت‌وگوی ایران با 1+5 موفق باشد که در فاصله‌ی گفت‌وگوها طی برگزاری جلسات کارشناسی، زمینه برای نزدیکی دیدگاه‌های دو طرف فراهم شود. به همین خاطر در فاصله‌ی 25 روز از نشست بغداد تا مسکو، 5 نامه نوشتیم و این مساله را متذکر شدیم، بر اهمیت جلسات کارشناسی تاکید کردیم. این موضوع را پس از گفت‌وگوهای استانبول نیز مطرح کرده بودیم و در جلسات مسکو مهم‌ترین توافقی که حاصل شد این بود که جلسات کارشناسی برگزار شود و در واقع همان دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در مورد برگزاری جلسات کارشناسی عملیاتی شود و ما از این امر استقبال می‌کنیم و این توافق را حائز اهمیت می‌دانیم. تشریح ویژگی‌های این دور از گفت‌وگوها • مذاکرات این دور جدی‌تر، واقعی‌تر و فراتر از اظهار مواضع بود و جمهوری اسلامی ایران بحث‌های جامعی در تبیین دیدگاه‌هایش در محورهای پنج‌گانه تهیه کرده بود و در نشست اول گفت‌وگو به ارایه‌ی این دیدگاه‌ها معطوف شد. دیدگاه‌های ما صریح و واضح بیان شد و تاکید کردیم که غنی‌سازی حق مسلم ملت ایران است و هم‌چنین مستند و با استناد حقوقی ثابت کردیم که بسیاری از رفتارهای خلافی که علیه ملت ایران اعمال می‌شود غیرقانونی است و به وضوح توضیح دادیم که چرا قطعنامه‌های شورای امنیت را غیرقانونی می‌دانیم و این موضوع را با ادله‌ی مستدل بیان کردیم. • ما در نشست دوم ارزیابی دقیق و جامعی از پیشنهادات ارایه شده در بغداد ارایه کردیم و اهمیت این اقدام این بود که جمهوری اسلامی نظرات خود را به صورت مشخص و دسته‌بندی شده ارایه کرد و این مورد استقبال طرف مقابل نیز قرار گرفت و این را موجب درک صحیح و بیش‌تر از نظرات جمهوری اسلامی ایران بیان کردند و آن‌ها نیز در این گفت‌وگوها با توجه به این‌که ایران به صورت جامع مباحث و دیدگاه‌های خود را بیان کرده بود، بر این موضوع تاکید کردند که باید این مباحث را مورد بررسی قرار دهند تا بتوانند نظرات خود را بیان کنند. • ارایه‌ی جامع دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در واقع فرصتی را در اختیار آن‌ها برای انتخاب مسیر صحیح قرار داد و آن‌ها در معرض آزمون مهمی برای جلب اعتماد ملت ایران قرار گرفتند. آن‌ها امروز در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند. ما امیدواریم که این فرصت موجب شود تا آن‌ها بتوانند با استفاده از بحث‌ها و جلسات کارشناسی، مسیر درست را انتخاب کرده و از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند. • ما آمادگی داریم در جلسات کارشناسی درباره مباحث حقوقی و سیاسی با منطق روشن، مواضع جمهوری اسلامی را به‌خصوص در رابطه با استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌یی مطرح کنیم. ما با تشکیل جلسات به بیان استدلال‌هایی در این زمینه پرداختیم. • آن‌ها پیشنهاد کردند که جلسات کارشناسی در 12 تیرماه تشکیل شود اما با نگاهی به تقویم متوجه شدیم که در این روز خاطره‌ی غم‌انگیز حمله‌ی ناوگان آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران صورت گرفته است. بنابراین قرار شد بعد از جلسه‌های کارشناسان و معاونان مشخص شود که در چه تاریخی این جلسات پی‌گیری می‌شود. • ما پنج محور اساسی را برای این نشست‌ها مشخص کردیم و امروز نیز کلیه‌ی بحث‌های کارشناسی در این زمینه برگزار شد. هم‌چنین امیدوار هستیم که در جلسات کارشناسان و معاونان، آن‌ها بتوانند به نتایج قابل قبولی دست یابند. • امیدواریم آن‌ها پیشنهادهایی ارایه کنند تا من و خانم اشتون بتوانیم برای زمان و مکان دور جدید گفت‌وگوها تصمیم‌گیری کنیم. • هر رفتاری که غیرسازنده باشد ما نیز پاسخ متناسب با آن را خواهیم داد ولی اگر حرکتی به نفع ملت ایران و در جهت مثبت باشد ما نیز از آن استقبال خواهیم کرد و امید می‌رود که در گفت‌وگوی معاونان و کارشناسان مسیر همکاری آینده برای‌مان به خوبی رقم بخورد. محورهای پیشنهادی ایران در این اجلاس چه بود؟ • ما پنج محور مشخص را برای گفت‌وگوهای‌مان مشخص کردیم. گفت‌وگوهای ما از زمانی که قرار شد در استانبول باشد بر محور هسته‌یی و غیرهسته‌یی متمرکز بود. • در کنار بحث هسته‌یی، بحث غیرهسته‌یی هم در اجلاس مطرح شد. هم‌چنین محور دوم، ناظر بر مباحث هسته‌یی بود و در جهت رسیدن به نقطه‌نظر مشترک، گامی اساسی برداشته شد. • آن‌ها ادعا می‌کنند مخالف سلاح‌های کشتار جمعی هستند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران هم یکی از مدعیان استفاده‌ی صلح‌آمیز از سلاح‌های هسته‌یی و مخالف استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی است. هم‌چنین جمهوری اسلامی گام بلندی در جهت منع استفاده از این سلاح‌ها در سطح بین‌المللی برداشت؛ چرا که رهبر معظم انقلاب، حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی را اعلام کردند. • این امر گام بزرگی برای افرادی بود که مدعی هستند نگران استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی هستند. ما مهم‌ترین بحثی را که در این زمینه پیشنهاد کردیم حق ملت ایران در استفاده از انرژی هسته‌یی به‌خصوص غنی‌سازی اورانیوم بوده و تاکید داریم که این حق ما باید به رسمیت شناخته شود. • این می‌تواند اولین گام باشد تا آن‌ها حق غنی‌سازی اورانیوم ایران را اعلام کنند. • جمهوری اسلامی ایران با شفاف‌سازی مشکلی ندارد بلکه با محروم‌سازی مخالف است. ما خواهان همکاری هستیم ولی رفتارهای غلطی علیه ایران صورت گرفته که فراتر از ان‌.پی‌.تی بودند. به عنوان نکته سوم و چهارم این بحث را مطرح کردیم که برخی موضوعات ظرفیت این را دارند که به‌عنوان یک موضوع اعتمادساز و یا موضوع همکاری مطرح شوند. • سه سال پیش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد برای یک میلیون بیمار (برای تولید رادیوداروها) نیاز به سوخت 20 درصدی است. در آن زمان ما حاضر بودیم این سوخت را بخریم ولی آن‌ها برخلاف قوانین ان‌.پی‌.تی این اجازه را به ما ندادند. بنابراین خودمان این کار را انجام داده و غنی‌سازی اورانیوم کردیم. • خوشبختانه امروز توانستیم نیازمان را رفع کنیم و مسلما صحبت در مورد این نیاز می‌تواند در چارچوب حق قانونی ایران مطرح و شناخته شود. این چارچوب‌هایی بود که به صورت مستدل و ادله و ظرفیت‌های آن مطرح شد. طرف غربی چقدر بر تعهداتش پایبند بوده است؟ • همان‌طور که گفتم این دور از مذاکرات صریح‌تر، جدی‌تر و عینی‌تر بود و یکی از بحث‌هایی که ما تاکید داریم برای موفقیت گفت‌وگوها احترام به توافقات قبلی است. • ما لازمه‌ی پیشرفت گفت‌وگوها را احترام به توافقات قبلی می‌دانیم و جمهوری اسلامی ایران بر این موضوع التزام دارد و انتظار دارد که طرف مقابل نیز این التزام را داشته باشد. • ما در بغداد توافق کردیم که جلسات کارشناسی قبل از مذاکرات مسکو برگزار شود تا برای گفت‌وگوهای مسکو دستور کار مشخصی تهیه شود و متاسفانه تعلل صورت گرفت و پیش‌بینی می‌کردیم که با توجه به برگزار نشدن این نشست‌های کارشناسی ممکن است به دستور کار مشخصی برای مذاکرات مسکو نرسیم. در این راستا پنج نامه نوشتیم و تاکید بر برگزاری جلسات کارشناسی کردیم و اکنون در مذاکرات این دور، طرف مقابل نیز به این نتیجه رسید که مذاکرات کارشناسی برگزار شود و برای نزدیک شدن نگاه‌های متفاوت دو طرف، این جلسات موثر است تا گام به گام مسیر رو به جلو برود. ارزیابی سه پیشنهاد 'توقف غنی سازی 20 درصد و تعطیلی فوردو و خروج اورنیوم غنی شده' • مهم‌ترین بحث این بود که جمهوری اسلامی ایران چهار محور هسته‌یی را بیان کرد. از جمله محور اعتمادسازی، همکاری‌ها برای شفاف‌سازی، مخالفت با سلاح‌های کشتارجمعی و همکاری‌های متعارف هسته‌یی و آن‌چه که ما بر آن تاکید داریم و در استانبول نیز بر آن تاکید کردیم این است که بر اساس این چهار محور همکاری شکل بگیرد و گام‌های مناسب و متقابل برداشته شود؛ به نحوی که نافی حقوق ملت ایران نباشد؛ حتی در مورد غنی‌سازی 20 درصد و گام‌ها وقتی می‌تواند مثبت و سازنده باشد که اقدامات علیه ملت ایران کنار گذاشته شود و بحث‌های کارشناسی نیز برای نزدیکی دو نگاه برگزار می‌شود. • یکی از بحث‌های اساسی که مطرح کرده‌ایم این است که گفت‌وگوها باید در راهبرد همکاری باشد و در پیشنهاد چهارگانه‌ی مشخصی که ارایه کردیم تاکید کردیم که اقدامات باید متقابل و در جهت جلب اعتماد و مبتنی بر حقوق و رفع رفتارهای خلاف علیه ملت ایران باشد و هرگونه حرکت غلط در مسیر این راهبرد بر گفت‌وگوها و بر فرجام گفت‌وگوها تاثیرگذار خواهد بود. سوم جولای نشست کارشناسان و اول جولای زمان احتمالی تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران؟! • ما تاکید کرده‌ایم که گفت‌وگوها باید در راهبرد همکاری باشد و اگر اقدامی خلاف این راهبرد صورت بگیرد این اقدامات حتما بر فرجام گفت‌وگوها تاثیرگذار خواهد بود و هرگونه حرکت غلط در مسیری غیر از راهبرد همکاری قطعا سازنده نیست و پاسخ مناسب خودش را خواهد داشت. • همان‌طور که گفتم در نشست کارشناسی، محورهای پنج‌گانه ارایه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران و محورهایی که آن‌ها ارایه کرده‌اند به لحاظ فنی بررسی می‌شود و پس از آن جلسات معاونان برگزار می‌شود تا ابعاد حقوقی و سیاسی این محورها بررسی شود و این‌ها همه وقتی می‌تواند موفق باشد که در راهبرد گفت‌وگو و همکاری باشد. جلسات کارشناسی به دور دیگری از مذاکرات ختم خواهد شد؟ • ما تاکید کردیم گفت‌وگوها نباید برای گفت‌وگو و بی‌نتیجه باشد. باید منجر به نتایج ملموس و دستاوردهای مشخصی باشد. گفت‌وگو صرفا برای گفت‌وگوهای بی‌حاصل فایده‌ای ندارد و ما بعد از مذاکرات بغداد نیز تاکید کردیم که برای مذاکرات مسکو و مشخص شدن یک دستور کار مشخص، جلسات کارشناسی برگزار شود و آن‌ها در این مذاکرات به این نتیجه رسیدند که جلسات کارشناسی برای موفقیت گفت‌وگوها برگزار شود. جلسات کارشناسی و سپس جلسات معاونان که بعدا این جلسات از سوی من و خانم اشتون جمع‌بندی شود تا به یک دستور کار مشخصی برای گفت‌وگو برسیم. منبع: خبرگزاری ایسنا ۳۰ خرداد ۱۳۹۱ .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه