راه هاي حاصل شدن بداء براي ظهور زود تر حضرت حجت ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ چيست؟

بداء به معناي معروف و مصطلح آن که عبارت است از ظهور و تبدل و تغيير رأي و نظر بر خلاف رأي و نظر سابق و ندامت از آن،نسبت به خداي متعال غير قابل تصور و محال است چون مستلزم جهل و نقص است، و به عبارت ديگر بداء به معناي تغيير و تبدل در ناحيه علم ذاتي خداوند محال است.اما بداء به معناي ديگر آن که عبارت است از ظهور امري از ناحيه خداوند متعال براي غير «ظهور الشي منه تعالي للغير»[1] بر خلاف مقتضاي مقتضيات غير تامه و معدات، هيچ گونه استحاله ندارد. به بيان ديگر بداء به معناي تبدل و تغيير در ناحيه فعل خداوند چه در امور تکويني و چه در امور تشريعي مانعي ندارد زيرا نه مستلزم جهل در ذات خداوند مي گردد و نه ادله نافيه عقلي و نقلي شامل آن مي گردد. بلکه نشان قدرت الهي در مقام فعل است چه آن که تغيير و تبديل آن چه که مقتضاي مقتضيات عاديه و معدات است حکايت از کمال و تماميت قدرت پروردگار متعال دارد و بيانگر استقلال او در فاعليت است به طوري که هر گاه بخواهد و هر چه را اراده فرمايد تغيير دهد، و بديهي است که اعتقاد و ايمان به بداء به اين معنا موجب توکل و اعتماد تام به پروردگار گرديده و باعث اميدواري در ميان بندگان مي شود به گونه اي که هيچ گاه يأس و نوميدي بر آن ها مستولي نگرديده و در ادامه حيات و اصلاح امور دچار رکود و بي تفاوتي نگردد و آن گاه که خود خسته و ناتوان از ادامه راه و اصلاح مفاسد مي گردد دست ناتواني و نياز به درگاه تواناي علي الاطلاق و بي نياز مطلق يعني خداوند قادر منان، به نيايش و دعا بر مي دارد و از او خواستار کمک و اصلاح امور و تغيير و تحول در سرنوشت ها مي گردد. و سفارشات اکيد و مکرر که در آيات قرآني و روايات و احاديث معتبر به دعا کردن به طور عموم و دعا براي تعجيل در ظهور امام زمان ـ عليه السلام ـ خصوصا گرديده حکايت روشن از حسن بداء در مقام فعل خداوند مي کند.راه هايي که ممکن است در تحصيل بداء نسبت به ظهور امام زمان ـ عليه السلام ـ نقش واثري داشته باشد،درآيات و روايات:الف: تحولات بزرگ و سازنده به منزله نور افکن هاي قوي است که محيط پيرامون خود را در جوامع بشري روشن مي کند. تا در اجتماعات انساني استعداد و آمادگي ظهور و تابش آن به وجود نيايد تجلي اين نور محقق نخواهد شد و روشن است که ظهور امام زمان عليه السلام که يکي از تحولات بي نظير و بزرگ تاريخ بشري است و حکومت جهاني آن حضرت مظهر حکومت نوراني خداوند در زمين خواهد بود و از نعمت هاي بزرگ خداوند محسوب مي گردد، بايد زمينه طلوع و تجلي اين نور عظيم به وجود بيايد، يعني جوامع بشري، همان گونه که خداوند در قرآن مي فرمايد: « وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالأرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُون»[2] بايد مستعد و آماده پذيرايي از چنين نعمت بزرگ الهي بشود و توجه به خداوند و دوري از گناه و معاصي و به وجود آمدن حالت بيزاري از ظلم و ستم و بي عدالتي ها و اعمال و افعال حکام و حکومت ها و دولت ها در سطح عمومي و همگاني و احساس اضطرار و نياز شديد از سوي جوامع انساني به وجود يک مصلح و سلطان عادل و حکومت دادگستر، يکي از راه هاي تحصيل بداء محسوب مي شود به اين معنا که وقتي انسان ها با تمام وجودشان و حقيقت باطن شان و با تمام تدابير، خود را گرفتار واسير و از رسيدن به سعادت و خوشبختي، عاجر مي يابند، فطرت خفته او بيدار شده و دچار حالت رجعت و بازگشت به خويشتن خويش مي گردند و اين جاست که زمينه يک تحول در آن ها به وجود ميايد و ممکن است که خداوند رحيم و مهربان دست آن ها را بگيرد و از ظلمت و تاريکي هاي دوران غيبت نجات داده و به وادي نوراني زمان حضور رهنمون گردد چه آن که: «ان الله لا يغير ما بقوم حتي يغيروا ما بانفسم»[3].ب: همان گونه که انسان بر اساس تعليمات ديني مي تواند حوايج و نيازهاي شخصي خود را از خداوند بخواهد و خواستار دگرگوني و تحول در احوالات شخصي گردد و بگويد: «يا محول الحول و الاحوال حول حالنا الي احسن الحال» و در ادعيه معتبره در هر روز ماه رمضان و بعد از هر فريضه واجب بخواند: «اللهم غير سوء حالنا بحسن حالک»[4] بديهي است که در حوايج و مشکلات اجتماعي که گاهي به مراتب مهم تر از مسائل و مشکلات شخصي است به طريق اولي مي تواند از درگاه خداوند کريم خواستار تغيير و تحول بشود و اين نيست مگر به خاطر حسن بداء در مقام فعل خداوند و شايد يکي از راه هاي مهم و عمده در تحصيل بداء در مقام فعل خداوند، دعاء بندگان بيچاره و مضطر و خصوصاً مومن باشد. زيرا رسول خدا فرمود: «لو عرفتم الله حق معرفته لزالت لدعائکم الجبال»[5] يعني اگر حق خدا را بشناسي و مومن به او باشي و آن گاه دعا کني در اثر دعاي شما کوه ها فرو مي ريزند، و اين نکته را نبايد از نظر دور داشت که حالت دعاء و تضرع و اضطرار همان گونه که قبلا اشاره کرديم بايد عموميت پيدا کند خصوصاً در رابطه با ظهور امام زمان ـ عليه السلام ـ زيرا ظهور آن بزرگوار و قيام و انقلاب او مانند طوفان حضرت نوح ـ عليه السلام ـ است يعني حالت اضطرار و تضرح به گونه اي باشد که انفاس قدسيه مومنين و خصوصا اولياء الهي که در هر عصري وجود دارند مثل زمان حضرت نوح ـ عليه السلام ـ دست به دعا بردارند و از خدا بخواهند ظهور که خود بسان طوفاني سهم گين براي تطهير زمين از ظلم و ستم مي باشد را محقق فرمايد و آن چه را که ممکن است در اثر گناه و معاصي ما و ظلم و جور ما در حق خود و ديگران از ما گرفته است به ما ارزاني دارد و آن چه را که ما در اثر عدم لياقت از او دور شده ايم به ما نزديک فرمايد زيرا: «ان الله علي کل شي قدير»[6].معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1- (رساله في بيان استجابه الدعاء) نوشته عارف بزرگوار سيد ابوالحسن طباطبائي (جلوه.2- تفسير الميزان، علامه طباطبايي ذيل آيه 168 سوره مبارکه بقره.3- بدايه المعارف، تأليف جناب سيد محسن خرازي.4-اصول کافي، ج1، و بحار الانوار، ج 4 مراجعه فرمائيد. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه