آیا زنان هم می توانند قاضی باشند و خصوصیات قاضی چیست؟

به اختصار باید گفت: قضاوت منصبی است که در همه جوامع دارای ارزش والایی است. در فقه اسلامی نیز جایگاه قاضی و قضاوت حساسیت و ارزش خاصی دارد که موجب می شود تا فرد قاضی حائز ویژگی های ظریف و دقیقی باشد. به همین دلیل است که قاضی عهده دار وظیفه دشوار حکومت در نزاع و اختلاف است؛ بنابراین حکم او در سرنوشت دو طرف دعوا بسیار مهم است. مقام و اهمیت این منصب در قرآن کریم، روایات و فقه اسلامی بسیار فراوان است. در شرع مقدس اسلام و طبق فتاوای مراجع معظم تقلید و حضرت امام خمینی (رحمةالله علیه) ذکوریت «مردبودن» از شرایط قضاوت بوده و زنان نمی توانند قاضی شوند. قاضی به این معنا که در مخاصمه ها و مواردی که میان دو نفر یا بیشتر اختلاف نظر وجود دارد اقدام به صدور حکم و فصل خصومت کند؛ چنین تکلیفی را شرع مقدس از زنان نخواسته است. همچنین طبق برخی اصول قانون اساسی و قوانین مربوط، زنان نمی توانند قاضی به شوند!اما طبق برخی از قوانین جمهوری اسلامی، زنان در موارد خاص، امور تخصصی زنان و ... در برخی مقامات تعریف شده قضایی انجام وظیفه می کنند و عموماً در داد سراها، دادگاه های خانواده و امورات تخصصی زنان در مقام دادیار، قاضی تحقیق و ... حضور قضایی دارند.درباره شرایط قاضی در قوانین ما شرایط زیر بیان شده است که بر گرفته از شرع مقدس است: 1. کمال عقل و رسیدن به حد بلوغ؛ 2. ایمان، یعنی اعتقاد به اصول دیانت و مذهب؛ 3. طهارت مولد، یعنی باید حلال زاده باشد؛ 4. باید مرد باشد؛ زنها حق قضاوت ندارند.؛ 5. باید عادل باشد، یعنی دارای قوه ای باشد که به واسطۀ آن از تخلف قانونهای خدایی احتراز کند. کسی که تخلف از قانون کند و گناهکار باشد حق قضاوت ندارد.؛ 6. باید عالم به احکام قضاوت باشد و قانون اسلام را بداند از روی اجتهاد.؛ 7. باید قوۀ ضبط و حفظ داشته باشد؛ پس اگر نسیان بر او عارض می شود و کم حافظه است حق قضاوت ندارد. البته شرایط عمومی و تخصصی هم در این زمینه در قانون وجود دارد که به سایت ها و پایگاه های قوه قضاییه مراجعه نمایید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه